Мектепке дейінгі жастағы бала нені білуі тиіс?

Қарағанды облысы

?

?

?

?

Мақсаты:

- Баланың оқыл ойын дамыту;

Ойлау қабілетін жетілдіру;

Өзіндік іскерлік қасиеттерін қалыптастыру;

Заман талабына сай ойын жүйрік етіп тәрбиелеу.

Білім беру жүйесінің негізгі мақсаты – тұлғаны оқыту, тәрбиелеу, дамыту.

Бұл мақсаттар өзара тығыз байланыста болғанда ғана нәтижелі болады. Баланы өмірге дайындау үшін дамытудың маңызы ерекше.

Даму барысы:

3. Күрт қиыншылықтарға төтеп бере алуын дамыту.

Атақты педагог Сухомлинский;

“Бала кезде үш жастан он екі жасқа дейінгі аралықта әр адам өзінің рухани дамуына қажетті нәрсенің бәрін де ертегіден алады.Ол балаға рухани лаззат беріп, қанат бітірген, жас баланың рухының өсіп жетілуіне қажетті нәрсенің мол қоры бар рухани азық”.

Мектепке дейінгі жастағы бала нені білуі тиіс?

Бала тыңдай білуі керек.

Нені болады, ал нені болмайтындығын үнемі есіне салып отыруы керек.

2. Ақыл-ойының даярлығы.

Бұл мектепке дейінгі баланың білімі және біліктілігі. Кез-келген бала жазып және санаумен ғана шектеліп қана қоймай, ең маңыздысы салыстыра білуді,талдауды, ойлай білуді, өздігінен қорытынды жасай білуі тиіс.

3.Биологиялық кемелденуі.

5. Байланыстыра сөйлей білу.

Сөзді тыңдап және оны түсіну, әңгімеге араласып, өзіне қойылған сұрақтарға жауап беріп және өзін қызықтырған сұрақтарды сұрай білу.

Үлкен адам баладан бір нәрсе сұрағанда, оның еске түсіруіне бағыт беру керек: «Сосын не болады?», «Жылқыға ұқсас сен тағы қандай жануарларды көрдің?» Тағы сол сияқты. Бала біртіндеп қайталай білуге, түсіне білуге, материалды есте сақтау мақсатында байланыстыра білуге, еске түсіргенде байланыстарды пайдалана білуге үйренеді. 

6. Шығармашылық тілі дамыған.

Шағын тақпақтар мен өлеңдерді жатқа айтып, өз пікірін еркін айту.

Баланың балабақшадағы өмірімен танысуға, құрдастарымен қарым-қатынасын байқауға, баласының әртүрлі іс-әрекет жасау үстіндегі (ойын, еңбек, компьютер, тамақтану, серуендеу кезінде, бассейнде, спорт залындағы) жағдайын бақылап көруіне мүмкіндік беру. Балалардың үлкендермен бірлесіп әртүрлі жұмыс түрлерін: мүсіндеу, жапсыру, сурет салу, ойын, би, т.б. жасауына жағдай жасау.

7. Бейнелі ойлау

Бала заттың бейнесін ғана емес, оның қимыл-қозғалыстары туралы да ойлайды.

8.Таным әрекетінің бірі - қабылдау.

Бала жақсы қабылдап алған заттардың түсін есінде жақсы сақтайды. Көру және есту елестері көрген нәрселердің мазмұнымен байланысты болады.

Тілдік мәліметтерді және жазылымдағы қатысымдық тұлғаларды ұғыну қабылдаудан басталады. Тілді меңгеру барысында тіл үйренуші есту, көру, сезу арқылы дыбыстарды, сөздерді, сөйлемді қабылдауға үйренеді. Бала қоршаған ортаны жақсы қабылдауға тиіс.

9. Байқау – белсенді ой-әрекетінің балада дамып келе жатқандығының көрінісі.

«Орнын тап».

Ұсыныс: Тәрбиешілерге:

Сабақты бірыңғай әдістермен жүргізе беру балаларды жалықтырары сөзсіз.

Мектепке дейінгі жастағы балалар үшін белгілі бір қалыптылық қажет. Сондықтанда тәрбиеші әр уақытта қалыптасқан тәртіпті ұстануы керек. Мысалы, алдымен үстел үстіндегі ойындар, одан соң қозғалмалы ойындар, оның соңы ертегі оқу сияқты.

Әрі баланың уақыты ересектерге қарағанда мүлде басқа ағымда: бала 10 минут жалықтыратын іспен айналысқанда, бірнеше сағаттар өткендей сезімде болады.Баланың жасына байланысты болуы керек, әр жылға бір минуттан, үш жасар балаға 3-минут, 5-жасар балаға-5 минут

Тәрбиешілер, ата-аналар балалармен жылдың қай мезгілінде болмасын далаға шығып, серуендегенде, әртүрлі ойын ойнағанда осы ойланту әдісіне баса көңіл бөлуі қажет. Бала бойына ерекше әсер етіп түрткі болатын айналадағы өлі және тірі табиғаттардың сан түрлі құбылыстары.

Баланың әрбір жақсы әрекеті үшін мадақтап отырыңыз, тіпті өзін жақсы ұстауға талпынғанының өзіне жылы сөзіңізді аямаңыз.

Айналадағы әлемді ойын, еңбек, серуен, сабақта педогог -тәрбиешімен, ересектермен, құрдастарымен қарым-қатынас кезінде танып біледі.

Ұсыныс: Ата-аналарға:

Балаңызға қажетті күн тәртібін таңдау және оны әдетке айналдыруға тырысыңыз.

Балаңызға жақын болуға, уақыттың басым бөлігін бірге өткізуге ұмтылыңыз.

Бала ғой, бала деп- елемей жүріп, кішкентайыңыздың көңіліне кірбелең түсіріп алмаңыз.

Балаңыздың жеке тұлға екендігін, оның өз әлемі, өз қалаулары бар екендігін ұмытпаңыз. Ал ол әлемнің есігін тек ғана түсінушілік пен сабырлық кілті арқылы ашуға болады.

Тіл алғаның үшін сыйлық беремін деп сөз бермеңіз. Бұның соңы қандай болатындығы белгілі ғой....

Әкесінің, әжесінің әрекетін балаңыздың көзінше жақындарыңызбен әңгіме қылмаңыз. Олардың бала тәрбиесі әдісімен келіспесеңіз де, баланың көзінде оны сөз қылмаңыз.

Бала тәрбиесінде қолдануға жатпайтын амалдар:

- Агрессияға агрессиямен жауап беруге болмайды. Егерде бала сізді ұруға, тістеп алуға немесе шымшып алуға тырысса, сіз тіпті ауырсынып қалғаныңыздың көрсетуге тырысу әрекетімен оның жасағанын қайталауға тырыспаңыз. Баланы ұрудың да тиімділігі аз. Бұл амал баланы шындық әруақытта күштінің жағында деген ойға жетелейді.

Назар қойып тыңдағандарыңызға көп рахмет!