Құқықты жүзеге асыру

Құқықты жүзеге асыру

Нысандардың өмірге келу себептері:

а)Қоғамдағы қатынастардың мазмұны әр түрлі болуы;

б)Нормативтік актілердің адамға әр түрлі әсер етуі;

в)Норманың ерекше мазмұнының әсері;

г)Құқықты іске асырудағы субьектілердің құқықтық тәртібінің әр түрлі деңгейде болуы;

Құқық нормаларды іске асырудың ерекшеліктері

- құқықтың әлеуметтік мазмұнына сәйкес қоғамның даму процесін дұрыс реттеп, дұрыс басқаруға мүмкіншілігінің барлығы.

- нормативтік актілерде көрсетілген іс-әрекеттерді дұрыс, уақытында орындауды қамтамасыз ету механизмінің барлығы.

Құқықтық нормаларды іске асыру түрлері:

Біріншіден, норманың мазмұнына қарай құқық нормаларын орындау үшке бөлінеді:

- норманың мүдде – мақсатын орындау;

- жалпы міндет – қағидаларын орындау;

- нақты құқықтық қатынастағы нақты норманы орындау;

Екіншіден, норманы іске асырудағы қатынастың субьектілеріне сәйкес жекелік және топтық субьектілердің өз құқығын іске асыру;

Үшіншіден, нормативтік актілер ерікті түрде орындалмаса, қоғамдық мүдде- мақсат үшін еріксіз асыру;

Төртіншіден, құқықтық нормаларды іске асыруда саяси және идеологиялық әдіс-тәсілдерді пайдалану, құқықтық нормалардың басым көпшілігі құқықтық қатынастар арқылы реттеліп жатады.

Құқықты іске асырудың әдіс-тәсілдері:

- нормативтік актілердің басым көпшілігінің ерікті түрде орындалуы;

- мемлекеттік актілердің аппараттың бақылауы арқылы орындалуы;

- үгіт насихат арқылы нормалардың іске асуы;

- рухани сана-сезім көтеру арқылы нормалардың орындалуын жақсарту;

Субьектілердің норманы іс-жүзіне асыру төрт түрге бөлінеді:

Сақтау

Орындау

Пайдалану

Қолдану

Қолдану – құзыретті органдардың нақты бір заңды істі шешуге байланысты биліктің қызметі, нәтижесінде сәйкес жеке акт қабылданады.

Заңды қарама-қайшылық түрлері:

Конституция мен басқа барлық актілер арасындағы: басымдылық Конституцияға беріледі;

Заңдармен мен заңға сәйкес актілер арасындағы: заңдарға басымдылық беріледі;

Бір органның актілері арасындағы: уақыты бойынша кейін қабылданған актіге басымдық беріледі;

Әр түрлі органдар қабылдаған актілер арасындағы: жоғарғы тұрған органның актісіне басымдылық беріледі;

Құқықтағы олқылықтыр – бұл қолданыстағы заңнамада қажетті заң нормаларының толығымен немесе жартылай болмауы.