Маркетинг | Жарнама жоспарлау

Мазмұны
Кіріспе........................................................................................................................5
1 Жарнамалық бюджеттің жасалуы........................................................................6
1.1 Өнімге қойылатын талаптар..............................................................................8
1.2 Жалпы стратегия.................................................................................................9
1.3 Жарнамалық бюджеттің жоспары.....................................................................9
2 Талқылауға шығарылған ең маңызды мәселелер..............................................11
2.1 Кампанияның кез келген қызметін тұтынушыға бағытталған................. …11
2.2 Бағдарламаның мақсаттарын іске асыру үшін мына міндеттерді шешу көзделеді.........................................................................................................................13
2.3Жарнамалық кампанияларда туристік қызмет сұранысының детерминаттары..............................................................................................................14
Қолданылған әдебиеттер тізімі................................................................................22
Қорытынды…………………………………………………………………………21
Қосымша....................................................................................................................24
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Жарнама тұтынушының тауар мен оның қызметі туралы алатын ақпаратын жарнама деуге боладыю Белгілі бір мөлшерде жарнама осы қызметті атқарады, бірақ бұл жарнаманың толық қызметі емес. Жарнама деген түсінікке біз бұдан да кең ұғым беруімізге болады. Жарнаманы жасауда көп шебірлікті талап ететін жұмыс.
Жарнама – қазіргі заманға сай, барлық жерді қамтитын, кәсіптік жағынан жетілдірілген ақпарат.
Қазақстан Республикасы сауда-өнеркәсіп палатасының одағы тауарлық белгілерді, фирмалық стилін және логотипін әзіреу бойынша қызметтер көрсетеді, тауарлық белгілерді және қызмет көрсету белгілерін тіркеуге көмектеседі.
Тауарлық белгілер және қызмет көрсету белгілері интеллектуалдық меншік болып табылады және кәсіпорынның материалдық емес активтерінің құрамына енгізілуі мүмкін.
Тауарлық белгілерді әзірлеуде өзінің ерекшелігі, ал эмблемаларды және коммерциялық емес символикаларды әзірлеуде айырмашылығы бар және «Тауарлық белгілер, қызмет көрсету белгілері және тауарлардың шыққан жерінің атаулары туралы» ҚР Заңымен реттеліп отырады.
Ірі сауда орнының немесе кішкентай ғана сауда нүктесінің иесінің алдында тұрған мақсат біреу, өзінің тауарын тезірек сату, пайда табу және өзінің сауда орнын үлкейту. Ол үшін ол сатып алушылардың санын көбейтуге тиіс. Үлкен шақыру қағаздарын орнату, сауда орнының атын әдемілеп жазып қою, тауарларды жақсылап жаю немесе ілу, жұмыстары мен қатар ол өзінің тауарлары туралы ақпарат құралдарында мәліметтер берсе оның жұмысы алға басады. Сатушы тұтынушылардың арасында неғұрлым өзінің тауарлары туралы көп мәлімет тарата алса солғұрлым оған сатып алушылар көп келеді. Жарнама жұмысы оңай жұмыс емес. Оған халықтың әлеуметтік –демографиялық даму ерекшеліктері, халықтардың сатып алу мүмкіншіліктері әсер етеді. Қазіргі нарықтық экономика заманында бәсекелестік дамып тұрған кезде, тауарлардың барынша көбеюіне байланысты тауарларды сату жұмысы күрделеніп кетті. Сондықтан да сатушы өзінің тауарларына халықтың назарын аудару үшін, жарнама жұмысы мен міндетті түрде шұғұлдануы керек. Жарнама өте көп қызмет атқаратын болғандықтан біз оны бірнеше құрамдас бөлімдерге бөле аламыз, әр бөлім адамдардың қоғамдық экономикалық өмірінің белгілі бір жарнамалық – ақпараттық қызметін қамтиды.
Курстық жұмыстың мақсаты туристік кәсіпорындарда фирмалық стильді, тауарлық белгіні, брендингті, тауарлық марканы құрастыру және егер жарнама дұрыс жасалынбаса онда тауардың сатылуы ұйымдастыру. Курстық жұмыстың міндеті құрастырылған тауарлық белгілер мен брендингті және тауарлық марканы жарнамалық құралдар арқылы жарнамалау.
1 Жарнамалық бюджеттің жоспары.
Туризм мен сервис саласында жарнама жасау немесе жарнамалық кампания құру үшін бірқатар үлкен жұмыстар атқарылуы тиіс. Олармен қоса, жарнамалық шығындарды өтеуге кететін қаражат та қажет. Ал осындай қаражатты біз арнайы бекітілген бюджет қорынан аламыз.
Барлық кіріс пен шығыс бюджет арқылы есептелінеді.
Бірқатар сарапшылардың пікірінше, атақты Мерфи заңының тәжірибесі көрсеткендей, жарнамалық шығындардың үлкен көлемі оларға жұмсалған жалпы шығындардың зая (босқа) кеткендігін көрсетеді, бір сөзбен айтқанда, сенім артқан шығындар босқа кетіп, үміт ақталмаса, онда жарнама жасап отырған фирма тоқырауға ұшырады деген сөзді білдіреді.
Туризм және сервис кәсіпорындарының көпшілігінде дерлік, маркетинг немесе жарнама бөлімдері жоқтың қасы. Бұндай қызметтерді кәсіпорын немесе фирма директорлары немесе беделді менеджерлер атқарады.
Келесі кезекте, жарнамалық бюджетке әсер ететін факторларға да назар аударайық. Ең бір басты назар аударатын жәйт ол – жарнама өткізуге қажетті тауардың нарық жағдайында бәсекеге қабілеттілігі.
Сонымен бірге, тауар дифференциациясы және кәсіпорынның қаржылық ресурсты.
Бұл факторлардың барлығы да бір-бірімен тығыз байланысты, бір-біріне тәуелді және бюджетке үлкен ықпал етеді.
Мысалы, радиожарнамаға кеткен 3000 $ – АҚШ доллары – 75%-тыңдарманды жарнамаға назар аударта алады. Ал егер жарнамалық бюджет көлемі – 6000 $ АҚШ доллары болса, онда 75%-дың үстіне небәрі 4-5% тыңдарман қосылса, ал 9000 $ АҚШ долларына 2-3% тыңдарман қосылып, радиожарнамаға бет бұрады екен. Демек, бұл жарнама берушіге, радио арқылы жарнама тарату тиімсіз деп есептеуге болады.
Белгілі жайт болғандай, жарнама негіздерінің заңдылықтары бойынша, әр фирма өз тауарын жарнамалау үшін 10-12% көлемінде ғана шығындар шығара алады.
Ал туристік кластерде ең бірінші жарнамалық бюджетті бекітіп алған дұрыс, өйткені барлық есеп жүргізу операциялары мейлі ол интеграциялық тәсіл болсын, мейлі ол жоғарыда жеке-жеке қарастырылған туристік амал-тәсілдердің элементтері болсын, барлығы да туристік фирманың кеткен шығындары келетін кірістің (табыстың) пайыздық үлесімен тең болу керек, яғни қанша шығын шықса, сонша немесе одан да көп кіріс кіру керек. Бұл қағиданы барлық туристік мекемелер ұстанады, десек қателеспейміз.
Ал, ең бастысы – туристік нарықта бәсекелес фирмалардың мықты және әлсіз жақтарын білу сияқты салыстырмалы түрде анализ жүргізу және олармен теңдей дәрежеде бәсекелес болуға ұмтылу.
Экономикалық сөздіктеде жоспарлауға бірқатар анықтама беріледі, олар жоғарыдан әр түрлі дәрежеде ерекшеленеді, бірақ маңызы жағынан оларға өте ұқсас болып келеді. Мәселен, жоспарлау болашақ оқиғаларды анықтау бойынша шешім қабылдауға жүйелі дайындалу негізінде басқару шешімдерін қалыптастыру ретінде қарастырылады, яғни менеджмент қызметін атқарады. Сондай-ақ жоспарлау кәсіпорын болашағының дамуына және болжам жасау деректері арқылы кәсіпорындардың қаржылай жағдайын жақсартуын пайдалану ретінде анықталады.
Жарнамалық кампанияның бизнес-жоспардағы маркетингтік зерттеулер.
Кәсіпкерлік қызметті тиімді ұйымдастыру үшін бизнес-жоспарды жасау кезеңінде маркетингтік зерттеулер, кәсіпорынның нарықтық мүмкіндіктерін, шығарылған өнімге сұранысты бағалау, әр түрлі нарықтарға тауарларды өткізу әдістері маңызды орын алады.
Маркетингтік зерттеулер кезінде төменде келтірілген мәліметтер жан-жақты көрсетіліп, ал соның негізінде кәсіпорын өнімін сату көлемдері қалыптастырылады.
- нарыққа кіру стратегиясы;
- ұсынылатын тауарлар үшін төлем тәртібі;
- жоспарланған мерзімдер бойынша сату көлемдері.
Нарыққа тауарлардың енуі маркетингтің жеке сатуы жарияланады, тауарды өткізу және қоғамдық ойды қалыптастыру сияқты әдістермен қамтамасыз етіледі.
Жеке сату дегеніміз – фирма агентінің болашақ сатып алушымен жеке қарым-қатынас процесінде жүзеге асырылатын қызметі. Оның мақсаты – жоғары рентабельділік принципін ескере отырып, өзіне қажетті тауарды сатып алу үшін клиентке көмектесу болып табылады. Бұл кезде тауар немесе қызметке деген меншік құқығының өтуі жүзеге асады. Жеке сату арқылы клиенттің ойына тікелей әсер етіледі. Нарықтық экономикасы дамыған елдерде маркетингтің бұл үрдісі кең өріс алды. Әсіресе, ол жеке тұтыну тауарларын сатуда қолданылады.
Кәсіпорынды жарнама ету құралдары болып келесілер табылу мүмкін.
- баспа құралдары (газет, журналдар, кітаптар);
- баспа жарнамасы (плакаттар, каталогтар, проспекттер, визиткалар);
- сыртқы жарнама (ірі көлемдегі плакаттар, электрленген бағдарламаланған жазуы шығатын паннолар және т.б);
- көліктегі жарнама (көлік құралының ішінде және сыртында, темір жол және автовокзал аялдамаларында, аэро және теңіз порттарында);
- экранды жарнама (кино және тележарнама, слайдтар);
- радиожарнама;
Нарықты және оның сегменттерін зерттегеннен кейін және нарықта тауарлар өтудің маркетингтік стратегиясын анықтағаннан кейін сатудың болжамды көлемдерін, ал одан кейін сатудан түскен табыстары анықталады.
Бірақ бұндай бағалаулар бір реттік және қорытынды акт болып қоймайды, кәсіпорын қуатына өндіріс технологиясына және нақты бағаға байланысты өзгеріп отырады. Сондықтан сату және өнімді өткізуден түскен табыстардың бағдарламасын жасау тек бизнес-жоспарды бітіргеннен кейін соңына жетеді.
1.1 Өнімге қойылатын талаптар
Кәсіпкер нарықты және оның өнімге деген қоятын талаптарын жақсы түсіне білуі тиіс. Бұл тарауда сіздің бизнесіңіздің болжамдалатын кірісіне баға беріледі. Бұл тарау мыналардан құралуы тиіс:
– өнеркәсіп секторын талдау, оның құрылымы бизнестің табысты
болуына мол әсер етеді;
– тұтынушылар қажеттілігін талдау, өйткені бизнес нарықта немесе
сауда жасаушылардың я болмаса жеке меншік құқығы бар, өнімді
қайта өңдеушілер болып табылатын көтерме сауда жасаушылардың
және түпкілікті пайдаланушылар қажеттіліктерін қанағаттандыруы тиіс;
– бәсекелестерді талдау. Нарықтық экономика дегеніміз бәсеке екендігі
белгілі. Аман қалу және табысқа жету үшін бәсекелестерін білуі,
олардың бизнесті қалай жүргендігін анықтауы, басты табыс
факторларын айқындауы тиіс;
– күшті және нашар жақтарды, мүмкіндіктер мен қауіпсіздік (ҚНМҚ)
талдау, мұнда бұрын суреттелген барлық аспектілер ескеріле отырып,
қазіргі және потенциалды нарықта зерттеуге негізделген талдау
жасалады. Осы талдау бизнестегі салыстырмалы артықшылықтарын
айқындау құрылым қызметін атқарады.
Маркетингтік стратегия төрт негізгі компоненттен тұрады.
- өнім-микс – «өнім» физикалық күйдегі өнімді білдіреді. «Плюс» бәсекелестерден ерекше өзінің имиджін жасауға көмек береді.
- орын-бөлу – микс бөлу каналдары өнімді таңдау, нарыққа шығару, баға тағайындау стратегиясы айтарлықтай әсер етед;
- өткізу-микс – нарықтық экономикада нарыққа шығудың шешуші роль атқарады. Оған әрдайым көңіл аудару қажет. Нарыққа шығарудың негізгі әдістері болып жеке сатудағы жарнама, нарыққа шығу және қоғаммен байланысты болып табылады;
- баға-микс – ең күрделі компоненттердің бірі болып табылады, себебі бизнес мақсаттары, сыртқы факторлары (бәсекелестер, тұтынушылар және т.б.) және ішкі факторлар (өндірістік шығындар және т.б.) сияқты элементтер ескеріледі.
1.2 Жалпы стратегия.
Компанияның даму стратегиясын қалыптастыру процесі бірнеше кезеңді қамтиды:
- компанияның жалпы стратегиясын қалыптастыру;
- бәсекелестік стратегияны қалыптастыру;
- фирманың функционалды стратегиясын анықтау.
Жалпы стратегиясын жасау кезінде екі негізгі міндеті шешіледі:
- фирманың жалпы стратегиясының негізгі элементін таңдау және бөлу;
- стратегияны жүзеге асыру кезінде және фирма бөлімшелері арасында ресурстарды бөлу әдістерін анықтағанда фирма бөлімшелерінің әрқайсысының нақты ролін белгілейді.
Жалпы стратегияның әр түрлі варианттары көп әдебиеттерде қарастырылған. Ыңғайлы болу үшін оларды негізгі үш типіне топтастыруға болады: тұрақтылық, өсу және азаю стратегиялары.
Компания олардың біреуін таңдап немесе белгілі бір типті кезектесіп пайдалану мүмкін.
Тұрақтылық стратегиясы – бизнестің бар бағыттарына тоқталып, оларды қолдайды. Әдетте, нарықта күшті орын алып отырған фирмалармен қолданылады. Бұл стратегияның нақты кең көлемді өкіметтік (мемлекеттік) бақылаудан және монополизациялық шағымдардан кету үшін бар күшін бағыттау болып табылады.
Өсу стратегиясы – жаңа нарықтарға кіріп, оларды жаулап алу арқылы компанияның үлкеюі. Бұл стратегияның түрленуіне көлденең және тік интеграция жатады.
1.3 Жарнамалық бюджеттің жоспары
Техникалық, мәдени және экономикалық дамуы жоғары деңгейдегі қоғамда күтілген мақсатты өз уақытында тану мен оған жету шараларын қолдануға болатын жобалар мен тұжырымдар аса қажет. Тұтыну қажеттіліктерін қанағаттандыру құралдары неғұрлым аз болса, тиісті экономикалық процестер арқылы тиімді басқару құралдары соғұрлым әрекетшіл болады. Мұндай қажеттілік жалпы мемлекеттік деңгейде де, сондай-ақ кәсіпорынды басқару кезінде де көрініс табады.
Мұндай басқару құралдарының бірі – жоспарлау. Кез келген жоспарлау сияқты кәсіпорындағы жоспарлаудың мерзімі, дәлдігі, түзету енгізілуі мен үйлестірілу дәрежесі жағынан әр түрлі болуы мүмкін. Алайда жоспарлаудың барлық түріне ортақ белгілер мыналар: реттелген процесс; ақпаратты өңдеуге негізделеді; белгілі бір әрекеттерді (жобаны) әзірлеуді анықтайды; белгілі бір мақсатқа жету бағытына ие болады; осы аталғандардың салдарынан – болашаққа бағыт сілтейді.
Осы белгілер бойынша жоспарлауды келесі түрде анықтауға болады: жобаны әзірлеу бойынша реттелген, ақпаратты өңдеуге негізделген процесс, ол болашақта мақсатқа қол жеткізу бағыттарын анықтайды.
Жоспар немесе жоспарлау жүйесі жоспарлаудың нәтижесі болып табылады. Жоспарлаудың осы сипаттамасына қарай жоспарға мынадай анықтама беруге болады: жоспарлау – жобаны әзірлеу бойынша реттелген, ақпаратты өңдеуге негізделген процесс, ол болашақта мақсатқа қол жеткізу бағыттарын анықтайды.
АЛСИ кампаниясының кеңсесінде осы кампания жөнінде кішігірім жарнамалық пиар-акция болып өтті. «Қазақстандағы IT-саласының даму келешегі мен серпіні. Жүйелік интеграцияның өспелі рөлі» тақырыбы аясында БАҚ –на арналған жиында бізге қажетті жарнамалық кампания болашағы мен қазіргі таңдағы жұмысы жайлы әңгіме болды.
Бүгінгі күні келешекте тапсырыс беруші кампаниялардың бірқатар маңызды мәселелерін, соның ішінде ақпараттың сақталымдылығын, орнатылатын жабдықтың бұзылуға төзімділігі мен үнемділігі, яғни жүйелік интеграцияның көмегімен шешуге болатын мәселелердің барлығын шешуге көмектесетін кешенді шешімдерді енгізу, нарықтың барған сайын өзектене түскен мәселесіне айналуда.
2 Талқылауға шығарылған ең маңызды мәселелер:
Жарнамаланып отырған Қазақстанның IT-технологиялар нарығының бүгінгі жағдайы, даму келешегі, 2009 жылға болжамдар. Дағдарыстың нарықтың өсу серпініне ықпалы. Жарнаманы жақсарту барысында, жүйелік интеграция саласында озық технологияларды ілгерілету: серверлік және блэйд-шешімдер (Қазақстан нарығындағы жүйелік интеграцияның әр түрлі шешімдерін енгізу мысалында, АЛСИ кампаниясының серверлік паркін ауыстыру мысалында артықшылықтарды қарастыру).
Жүйелік интеграция саласындағы серіктестік шарттарының қатаңдығы және олардың жарнамадағы ролі. Әлемдік өндірушілердің құзыреттері – ынтымақтастық артықшылықтары, келешек дамуы.
Қазіргі заманда жарнамалық кампаниялардың барлығында дерлік бірнеше маңызды бөлімдер болуы тиіс. Мысал ретінде, коммерциялық бөлім, қаржы бөлімі, жүйелік интеграция департаменті және сатылымдар департаменті сияқты маңызды бөлімдер болуы шарт.
Жалпы, біз жарнамалап отырған АЛСИ кампаниясы компьютерлердің бүкіл ассортиментін ұсынады. Одан бөлек, жанамалау үшін кампанияның оқу орталығы мен сервистік орталықтары бар.
К а м п а н и я н ы ң м и с с и я с ы:
Корпоративтік клиенттер үшін:
- Эксклюзивті, бизнес үшін аса ыңғайлы шешімдерді ұсыну;
- Клиент бизнесінің деңгейіне сәйкес ең үздік сапа және инновациялық технологиялар;
- Сенімді, ұзақ мерзімді және өзара тиімді әріптестік;
- Барынша пайда келтіретін, клиент бизнесін дамыту жұмысы.
Жеке клиенттер үшін:
- Әрқайсысы үшін дара бап және озық шешімдер;
- АЛСИ кампаниясының негізгі өнімдерінің арзандығы;
- Жалпы, клиентке үздік қызмет көрсету және өнім сапасының жоғары стандарттары;
 Компьютер жаңалықтарын жетілдірудегі соңғы жетістіктер.
АЛСИ кампаниясының қызмет көрсетуінің және өнімдер сапасының жоғары деңгейі;
АЛСИ кампаниясының инновациялық технологияларын қолданудағы қарапайымдылық;
АЛСИ – кез-келген кампания үшін және әрбір клиент үшін сенімді серіктес.
2.1 Кампанияның кез келген қызметін тұтынушыға бағыттау
Осы кампанияның жарнама арқылы нарыққа шығуы үлкен жетістіктерге алып келді. Негізі кампанияның жарнамалайтын әрі сататын техниканың күрделі құрылымына ғана көңіл бөліп қана қоймай, екінші жақтағы пайдаланушылардың қамын ойлау болып табылады. Пайдаланушы үшін бәрі де оңай, қарапайым және қолайлы болуы тиіс....