Шыңғыс Айтматов | Теңіз жағалай жүгірген тарғыл төбет


Охот жағалауын тұтас тұтып жатқан тастан қараңғы суық түнде құрлық пен сулықтың ұзына бойына жайлаған екі зұлмат дүниенің дамылсыз мәңгі-бақи шайқасы толастамаған. Теңіз көшкінін құрлық кескестейді, ал су сұрапылы құрлыққа шабуылдаудан бір тынбайды-ақ. Теңіз түн-түнекте жартастарға арсылдай соғып, абалай алқынады. Теңіздің соққыларына тойтарыс берген сайын қалжырап, қара тастай қатты жер уһілейді.

Күндіз - күндіз болып, түн - түн болып дүние-әлем жаралғалы бері, мәңгі-бақи күндіз де, түнде де бұл ғаламат шайқас таусылмас. Күндіз де, түнде де...

Тағы бір түн ұйыған шақ. Теңізге аттанар қарсаңдағы түн. Бұл түні ол ұйықтаған жоқ. Ғұмырында тұңғыш рет ұйықтамады, ғұмырында тұңғыш рет ұйқысы қашты. Тезірек таң атып, тезірек теңізге тартар мезгілді аңсады. Нерпа терісінің үстінде ол сонда теңіз соққысынан жердің болар-болмас діріл қаққанын, қойнауда толқындардың арсылдап, сілесі қата тынымсыз жұлқынғанын сезіп жатты. Түн сырына құлақ түрген бала осылайша ұйқы көрмеді... .....
Әңгімелер
Толық

Асқар Тоқмағамбетов (Мысық пен төбет)

Мысыққа қара төбет бұрынғыдай
Арс етпей жылы жүзбен бұрылды жай:
— Кел, достым, қас болмайық, дос болайық,
Сырласып іс істейік досқа лайық,
Дегенде:
— Не қып бүгін жылы ұшырап
Тұрсың? — деп тарғыл мысық қойды сұрақ.
Күнде айқайдан есіміз кетер болды,
Өкпеліктен бос шөлмек.....
Өлеңдер
Толық

Заманға наз

Жақсы ақын дейді көзі жоқ Мұқағалиды,
Шерменде жүрек ,өткенді ойлап налиды,
Заманым мынау,адамың анау құбыжық,
Атадан қалған бейітке төбет сариды.

Абайдың сөзі оқылмай жатыр әліде,
Кінәлі заман дейміз ғой біздер бәріне,
Заманға.....
Өлеңдер
Толық

Мағжан Жұмабаев (Төбет)

Түн бойынша сақ төбет,
Үріп шықты шарқ ұрып,
Жауды біліп аңдыған.
Ac бермеді бәйбіше:
«Үрдің,- деп,- босқа құр кеше,
Барқылдақ,-деп,- алжыған!»
Түн болды тағы.....
Өлеңдер
Толық