Алматы қаласы экологиялық ахуалына талдау жүргізу

Қазіргі кезде қоршаған ортада ластаушы заттардың мөлшерінің ұдайы өсуі адам денсаулығына зиян келтіреді, яғни, өмір сүру қабілетінің төмендеуіне, биологиялық табиғи қорлардың азаюына әкеліп соғуда. Атмосфераны ластайтын зиянды заттар - көміртегі оксиді, күкірт және азот оксидтері және басқа да газ күйдегі заттар.
Ауа кеңістігінің газ күйдегі заттармен ластануымен қатар
шаң-тозаңмен ластануы да ұдайы өсуде. Соңғы 30-40 жылдың ішінде
атмосфераның шаң-тозаңмен ластануы 10 есеге өсті. Атмосферадағы
зиянды заттар ауамен дем алу кезінде ағзаға түседі де мутагендік - тұқым
қуалаушылық және тератогендік - құбыжық балалардың тууына себеп
болады.

Ғылыми жобалар
Толық

Менің тұңғыш президентім

 Менің тұңғыш президентім - Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев. Нұрсұлтан ата 1940 жылы 6-шілдеде Алматы қаласы Қарасай ауданы Шымтезек ауылында дүниеге келген. Нұрсұлтан ата қазірде біздің президентіміз. Ол жетпіс бес жаста. Нұрсұлтан ата әжесінің тұңғыш немересі болған......

Шығармалар
Толық

Қазақстан Республикасының тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаев

Біздің Қазақстан-тәуелсіз,егемен ел. Біз бәріміз осы елде туып өсіп,келеміз. Мен өз елімді мақтан тұтып,құрметтеймін.Біздің еліміз жер көлемі жағынан дүние жүзі елдердің ішінен тоғызыншы орын алады. Біздің жеріміз кең-байтақ,еліміз мал шаруашылығымен,құс шаруашылығымен және егін шаруашылығымен және т.б шаруашылықтармен  айналысады.Еліміздің әрбір жерінде неше түрлі кен орындар,пайдалы қазбалар өндіріледі.Ал елімізді басқарып отырған-ол біздің....

Эсселер
Толық

Шоқан - Қазақтың тұңғыш ғалымы

Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов – қазақтың ұлы ғалымы, шығыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы. Шоқан 1835 жылдың қараша айында Құсмұрын бекетінде қазіргі Қостанай облысы Әулиекөл ауданындағы Құсмұрын жерінде атақты аға сұлтан Шыңғыс Уәлиханов отбасында дүниеге келген. Әкесі Шыңғыс Уәлиханұлы аға сұлтан болған. Шоқанның өз атасы Уәли Орта жүздің ханы болған. Арғы атасы – Қазақ ордасының Ұлы ханы Абылай, Шоқан – оның шөбересі. Шоқанның шын есімі – Мұхаммед-Қанафия. Шоқан әкесі ашқан ауыл мектебінде хат таныған. Шоқан 12 жасына дейін Құсмұрындағы мектепте оқып, мұсылман діні ілімімен танысты. Шоқан ауылдық бастауыш мектепте оқып жүріп-ақ араб, парсы, шағатай тілдерінің негізін үйреніп алды. 1847 жылы 12 жасар Шоқанды әкесі сол кездегі ең таңдаулы оқу орны болып есептелген Сібір кадеті корпусына оқуға орналастырады. Шоқанның бүкіл келешегі мен ғылым, өнер жолындағы талантын ашуда бұл оқу орнының маңызы ерекше болды. Бұл жабық әскери оқу орны болғанымен, көптеген пәндер әскери сабақтарға қоса, орыс, батыс әдебиеті, географиясы мен тарихы, философия, физика, математика негіздері, шетел тілдері оқытылған. Кадет корпусына алғаш оқуға түскен кезде Шоқан орыс тілін білмесе де, өзінің зеректігімен тілді тез үйренді. Шоқанның 51 корпуста бірге оқыған Г.Н. Потанин: «Өзінің орыс жолдастарын басып озып, Шоқан тез жетілді…

Мәтіндер
Толық

Ыбырай Алтынсарин - тұңғыш педагог

Ыбырай Алтынсарин 1841 жылы Торғай облысының Затобол ауданында туған. Ыбырай Алтынсариннің өз әкесі ерте қайтыс болғандықтан, ол ұлы атасы Балғожа бидің тәрбиесінде өседі. Балғожа би өзінің сүйікті немересін 1850 жылы Орынбор шекара комиссиясының қазақ балалары үшін ашқан мектебіне оқуға береді. Балғожа би немересінің білім алуын, оның ішінде 52 орысша білім алуын жақтаған, өз кезінде прогресшіл адам болған. Ыбырай Алтынсарин мектеп білімімен қанағаттанып қалмай, дүниежүзі әдебиеті классиктерінің шығармаларын өз бетімен оқып, одан үлгі нәр алады. Сабақ берген шығыс зерттеушісі В.Григорьевтің үйінде жиі болып, оның кітапханасынан көркем әдебиет, тарих, философия кітаптарын үнемі оқып, білімін тереңдетеді. Оқуын үздік бітіргеннен кейін, Ыбырайға Орынбор бекінісінде қазақ балалары үшін мектеп ашуды тапсырады, сол мектепте оны орыс тілінің мұғалімі етіп белгілейді. Осыдан бастап Алтынсариннің ағартушылық-педагогикалық қызметі басталады.

Мәтіндер
Толық

Тәуелсіз Қазақстанның қалыптасуындағы тұңғыш президенттің рөлі

Тәуелсіздік! Бұл – халқымыздың талай ғасырлар бойы армандап күткені. Ата-бабаларымыз тәуелсіздік үшін күресті сонау сақ дәуірінен бастаған деп айтсам, қателеспеймін. 18 ғасырдағы жоңғар шапқыншылығынан бастап 1991 жылға дейінгі кезең біз үшін қасіретті де мұңды оқиғаларға толы болса да, еліміздің тәуелсіздікке жету жолындағы тарихымызда орны ерекше.

Тәуелсіз Қазақстанның қалыптасуына қыруар үлес қосқан біртуар тұлғалардың бірі – біздің тұңғыш президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев. Бүгінгі таңда Қазақстан – әлемдік қоғамдастықтың толық құқықты мүшесі, экономикасы мықты, қуатты халқы және болашаққа үлкен жоспарлары бар іргелі мемлекет. Біз тарихымыз бен бастапқы жағдайымыз ұқсас болып келген көптеген елдердің азап шегіп жатқан әлеуметтік және саяси күйзелістерінен құтылдық. Бұл елдер – бұрыңғы КСРО республикалары. Біздің тұңғыш елбасымыз осы жылдың 20-сыншы наурызында өз президенттік қызметін тоқтаса да, оның мемлекетіміздің егемендік жылдарындағы күрделі мәселелерді сәтті шешудегі рөлі айқындықпен ерекшеленіп, есімізде мәңгі қалады. Н.Ә.Назарбаев саяси өзгерістердің алдында даму экономикасын бірте-бірте реформалау жолын таңдады. Ұлт көшбасшысының таңдауының дұрыстығын бейбіт аспанның астында оянып жүрген күндеріміз дәлелдейді. Оның «алдымен - экономика, содан кейін - саясат» деген формуласы арқасында біздің еліміз көптеген жетістіктерге жетіп, «Қазақстанның даму үлгісі» сияқты ұғым кеңінен таралды және ол терең ойластырылған стратегияға негізделген оңай жолмен алға жылжуды білдіреді......
Эсселер
Толық

Біздің Тұңғыш Президент

Қазақ ұлтының қырық жаны бар екен... Мектеп сынды мекеннен білім алып жүрген оқушы деген атым бар, өз елімнің тарихи шежіресін білмесем, Тұңғыш Президенттің елі үшін жасаған ерен еңбегін білмесем, еңселі Елордамыздың жеткен жетістігін білмесем, біз үшін үлкен сын болады деп пайымдаймын. Ендеше, ұлтымыздың ұлы шежірелерін дәлел ретінде қолданып, қиялыма ерік берейін, қиял емес-ау, ішкі толғанысым болсын.

Иә, қиындығы мен қасіреті көп болған елдің, осы кезге дейін халқын Нұрсұлтандай данышпан басқарған өр халықтың ұрпағымын. Мен халқымның төзімділігі мен табандылығына қайранмын. Сұмдық аштық пен қайыршылықты, жаугершілікті, жойқын соғысты, қантөгісті, қанды оқиғалардың куәгері болды. Небір зобалаң заманды бастан кешкен қазақ халқы осы күнге де жетті. Ауыр күнді артымызға тастадық.

Тәуелсіздігімізді алғаннан соң халықтың басын біріктіріп, Н.Ә.Назарбаев Тұңғыш Президент болды. Менің ойымша, ол өжеттік танытты. Қиын сәтте қиындықтан қашпады, туды ұстап тура жолға түсті, шалыс қадам баспады. Оған экономикамыздың қарыштап дамуы, әлеуметтік жағдайдың жақсаруы, бастысы, еліміздегі бейбітшілік пен тыныштық куә......
Эсселер
Толық

Сценарий (ертеңгілік): Балабақша | 1 желтоқсан - Президент күні (Елін бастаған Елбасы)

Білім беру саласы: «Қатынас», «Әлеуметтік орта».
Ұйымдастырылған оқу іс - әрекеті:Тіл дамыту, көркем әдебиет.
Тақырыбы: «Президент – ел тірегі».
Мақсаты: Елбасымыздың туып - өскен жері, өмір жолы, қызмет еткен кезеңі туралы мағлұмат беру. Рәміздермен таныстыру, президентіміздің ұстанымымен, өмір жолын үлгі етіп, балаларды Отанын, халқын, жерін сүюге, батылдыққа, азаматтыққа, патриоттыққа тәрбиелеу.
Сценарийлер (ертеңгілік)
Толық