ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ (ҰБТ-2023 кездесетін тарихи даталар тізімі)

«ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ» ПӘНІ БОЙЫНША МАҢЫЗДЫ ОҚИҒАЛАРДЫҢ ХРОНОЛОГИЯЛЫҚ КЕСТЕСІ

1.Б.з.б. ІІІ–ІІ мыңжылдықтың аралығы

2.Б.з.б. ІІ мыңжылдықтың басы

3.Б.з.б. І мыңжылдықтың басы

4.Б.з.б. I мыңжылдық

5.Б.з.б. І мыңжылдық 6.Б.з.б. VІІІ ғ.

7.Б.з.б. ІІІ ғ. соңы 8.Б.з.б. 530 ж.

9.552–603 жж. 10.603–704 жж. 11.704–756 жж. 12.751 ж.

13.756–940 жж. 14.870 ж.

15.942–1212 жж.

16.ІX ғ. соңы-XI ғ. басы 17.ХІ ғасыр.

18.ХІ ғасыр.

19.ХІІ ғасыр.

20.960 ж.

21.XI ғ. басы‒XIII ғ. басы 22.1227–1255 жж.

23.1428–1468 жж. 24.1465 ж.

25.XVI ғ. басы 26.XVI ғ. басы 27.1538‒1580 жж.

28.1582/1583‒1598 жж.

29.XVI ғ. соңы–XVIІ ғ. басы 30.1628/1629–1652 жж.

31.1643 ж.

32.1680‒1715/1718 жж. 33.ХVII ғ. соңы.

34.1723 ж.

35.1726/1728 ж. 36.1729/1730 ж. 37.1731 ж.

38.1771‒1781 жж. 39.1783‒1797 жж. 40.1835–1865 жж.

– Энеолит (мыс-тас дәуірі).

– Қола (мыс пен қалайының қосындысы) қорытуды меңгеру.

– Темірді игеру басталды.

‒ Сақ тайпалық одақтарының өмір сүрген мерзімі. – Көшпелі мал шаруашылығының қалыптасуы.

‒ Қазақстан аумағындағы ең ежелгі сақ қорғандары.

‒ Көшпелі ғұн (хунну) тайпаларының билігіне Мөденің келуі. ‒ Сақ-массагеттердің парсы патшасы Кирді талқандауы.

‒ Түрік қағанатының өмір сүрген мерзімі.

‒ Батыс Түрік қағанатының өмір сүрген мерзімі. ‒ Түргеш қағанатының өмір сүрген мерзімі.

‒ Атлах (Талас) шайқасы.

‒ Қарлұқтар мемлекетінің өмір сүрген мерзімі. – Әбу Насыр әл-Фарабидің өмірге келген жылы. ‒ Қарахан мемлекетінің өмір сүрген мерзімі.

‒ Қимақ мемлекетінің өмір сүрген мерзімі. – Махмуд Қашғаридің өмір сүрген уақыты.

– Жүсіп Баласағұнидің «Құтты білік» поэмасының жазылған мерзімі.

– Қожа Ахмет Йассауидің «Диуани Хикмет» еңбегінің жазылған мерзімі.

‒ Қарахан мемлекетінде ислам дінін мемлекеттік дін деп жариялануы.

‒ Қыпшақ хандығының өмір сүрген мерзімі.

‒ Алтын Ордада Батудың билік құрған жылдары. ‒ Әбілқайыр хандығының өмір сүрген мерзімі.

‒ Қазақ хандығының құрылуы.

‒ Қасым ханның билік еткен уақыты.

– «Қасым ханның қасқа жолы» заңдары шықты. ‒ Хақназар ханның билік еткен уақыты.

‒ Тәуекел ханның билік еткен уақыты.

– «Есім ханның ескі жолы» заңдары шықты. – Жәңгір ханның ел билеуі.

‒ Орбұлақ шайқасы.

‒ Тәуке ханның билік еткен уақыты.

‒ Тәуке ханның «Жеті жарғы» заңдар жинағы.

‒ «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұламаның» («Ұлы апат жылдары») басталуы.

‒ Бұланты шайқасы. ‒ Аңырақай шайқасы.

– Кіші жүз қазақтарының бір бөлігі Ресейдің қол астына өтуі. ‒ Абылайдың Қазақ хандығын басқарған жылдары.

‒ Сырым Датұлы бастаған ұлт-азаттық көтеріліс. – Шоқан Уалихановтың өмір сүрген жылдары.

41.1836‒1838 жж.

42.1837‒1847 жж. 43.1841 ж.

44. 1841–1889 жж. 45. 1845–1904 жж.

46.1866–1937 жж. 47.1893 ж.

48.1913‒1918 жж. 49.1916 ж.

50.1917 ж., шілде

51.1917 ж., желтоқсан

52.1918–1920 жж.

53.1920 ж.

54.1925 ж., сәуір

55.1925 ж.

56.1928 ж.

57.1929 ж.

58.1931–1932/1933 жж. 59.1936 ж.

60.1937–1938 жж. 61.1937 ж.

62.1939 ж. 63.1941 ж. 64.1946 ж. 65.1949 ж. 66.1949 ж.

67. 1954 ж. 68. 1957 ж.

69. 1959 ж. 70. 1961 ж.

71.1960-1962, 1964-1986 жж.

72.1963 ж.

73.1969 ж. 74.1978 ж. 75.1979 ж.

76.1986 ж.

‒ Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы бастаған көтеріліс.

‒ Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс.

‒ Бөкей хандығында қазақ балаларына арналған алғашқы зайырлы мектептің ашылуы.

– Ыбырай Алтынсариннің өмір сүрген жылдары.

– Қазақтың ұлы ақыны, ойшылы әрі ағартушысы Абай Құнанбаевтың өмір сүрген жылдары.

– Әлихан Бөкейхановтың өмір сүрген уақыты.

– В.Томсен ежелгі түркі жазбаларының құпиясын ашты. ‒ «Қазақ» жалпыұлттық газетінің шығуы.

– Қазақстан және Орта Азиядағы ұлт-азаттық қозғалыс. ‒ «Алаш» партиясының құрылуы.

‒ Орынборда ІІ жалпықазақ съезі. Алаш-Орда үкіметінің құрылуы.

– Қазақстандағы шетел интервенциясы мен Азамат соғысы.

‒ Қырғыз (Қазақ) АКСР-нің құрылуы.

‒ Қазақ Кеңестерінің V съезі өтіп, қазақ халқының тарихи атауы қалпына келтірілді.

– Қазақ АКСР-i астанасын Орынбордан Қызылордаға көшірілуі.

– Алғашқы жоғары оқу орны – Қазақ мемлекеттiк педагогикалық институтының ашылуы.

– Қазақ АКСР-i астанасын Қызылордадан Алматы қаласына көшірілуі.

‒ Күштеп ұжымдастыру жылдарындағы жаппай ашаршылық. – Қазақ АКСР-iнің одақтық республика болып қайта құрылуы (ҚазКСР).

‒ Жаппай қуғын-сүргін орын алды.

– Қазақ КСР Конституциясының қабылдануы.

– Екінші дүниежүзілік соғыстың басталған жылы. – Ұлы Отан соғысының басталған жылы.

– Қазақ КСР Ғылым академиясының құрылуы.

– Семей ядролық полигонындағы алғашқы атомдық жарылыс. – М.Әуезовке «Абай» романы үшін КСРО Мемлекеттік сыйлығының берілуі.

– Тың және тыңайған жерлерді игерудің басталуы.

– Экономикалық аумақтық ұстаным бойынша басқаруды қайта құру.

– Теміртаудағы жұмысшылар толқуы.

– «Байқоңыр» космодромынан тұңғыш ғарышкердің ұшырылуы.

– Д. А. Қонаевтың Қазақ КСР Компартиясы ОК бiрiншi хатшысы қызметін атқарған жылдары.

– Ядролық қаруларды атмосферада, ғарышта және су астында сынауға тыйым салу туралы келісімшарт.

– Есік қорғанынан «Алтын адам» табылуы.

– Қазақ КСР Конституциясының қабылдануы.

– Целиноград қаласындағы Қазақстанда немiс автономиясын құруға қарсы наразылық шерулері.

‒ Желтоқсан оқиғасы.

77.1988 ж.

78. 1989 ж. 79. 1989 ж.

80.1989 ж.

81.1990 ж., 25 қазан

82.1991 ж., 29 тамыз

83.1991 ж., 1 желтоқсан

84.1991 ж.

85.1991 ж., 16 желтоқсан

86.1992 ж.

87.1992 ж., маусым

88.1992 ж.

89.1993 ж., қараша

90.1995 ж.

91.1995 ж., 30 тамыз

92.1997 ж.

93.1997 ж.

94.1999 ж.

95.2003 ж.

96.2010 ж. 97.2011 ж. 98.2017 ж. 99.2019 ж. 100.2019 ж.

– Ш. Құдайбердиев, А. Байтұрсынов, М. Жұмабаев, Ж. Аймауытов, М. Дулатовтардың ақталуы.

– Қарағанды шахтерлерiнiң ереуiлi.

‒ О. Сүлейменов бастаған «Невада-Семей» экологиялық қозғалысының құрылуы.

‒ «Тілдер туралы Қазақ КСР Заңының» қабылдануы, қазақ тілінің мемлекеттік тіл болып жариялануы.

‒ Қазақ КСР-нің Егемендігі туралы Декларацияның қабылдануы.

– Н.Ә. Назарбаевтың Семей ядролық полигонын жабу туралы Жарлыққа қол қоюы.

‒ Н.Ә. Назарбаевтың бүкілхалықтық сайлауда Қазақстан Президенті болып сайлануы.

– Қазақ КСР-iнiң алтын қоры мен алмаз қорының құрылуы. ‒ Қазақстан Республикасының «Мемлекеттік Тәуелсіздігі туралы» Конституциялық Заңының қабылдануы.

– Қазақтардың дүниежүзiлiк алғашқы құрылтайының өтуi (Алматы қ.).

‒ Қазақстан Республикасының мемлекеттік Туы мен Елтаңбасы бекітілуі.

‒ Қазақстан Республикасының БҰҰ-ға толыққанды мүше болып қабылдануы.

‒ Қазақстан Республикасының ұлттық валютасы ‒ теңгенің енгізілуі.

– Қазақстан халқы Ассамблеясының құрылуы.

‒ Бүкілхалықтық референдумда Қазақстан Республикасының қолданыстағы Конституциясының қабылдануы (Конституция күні).

‒ Жалпыұлттық татулық пен қуғын-сүргін құрбандарын еске алу жылы.

– Қазақстан Республикасының астанасы Алматы қаласынан Ақмола (Нұр-Сұлтан) қаласына көшірілуі.

– ЮНЕСКО шешімімен Астана (Нұр-Сұлтан) қаласына «Бейбітшілік қаласы» мәртебесінің берілуі.

‒ Астанада (Нұр-Сұлтан) әлемдік және дәстүрлі діндер өкілдерінің I съезі.

‒ Қазақстан ЕҚЫҰ-ға төрағалық етуі. ‒ Қазақстанда Азиаданың өткізілуі.

‒ Қазақстанда дүниежүзілік ЭКСПО көрмесінің өткізілуі. ‒ Астана қаласының атауы Нұр-Сұлтан болып өзгеруі.

– Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан Республикасының Президенті болып сайлануы.