Спорттық ойындарда тактикалық әрекеттерді қолдану. Дене шынықтыру, 6 сынып, қосымша материал. 20 сабақ.

Әдістемелік нұсқау

2 бөлім: Командалық спорттық ойындар

Сабақтың тақырыбы: Ойын техникасының дағдысын дамыту

Оқу мақсаты: 6.1.2.1. Қимыл-қозғалыс комбинацияларын және олардың кейбір жаттығулардағы реттілігін құру және орындау

Сабақтың мақсаты: Қимыл-қозғалыс комбинацияларын және олардың кейбір жаттығулардағы реттілігін құруға және орындауға үйрету

• Сабақтың басы.

 Сабақтың басында өтетін тақырыппен таныстырып, білім алушылармен бірге оқу мақсаты және сабақтың соңында күтілетін нәтиже анықталады. Осыдан кейін білім алушылар сабақтағы бағалау критерийлері және дескрипторлармен танысады.

 Осыдан кейін білім алушылар, бір орында, қозғалыста және жүгіру кезінде ЖДДЖ орындайды.

• Сабақтың ортасы.

 Білім алушылар баскетболмен айналысу кезінде қауіпсіздік ережесі бойынша жалпы талаптармен таныстырылады.

Баскетбол ойынның қауіпсіздік ережелері:

• Баскетбол ойынына сәйкес спорттық киім кию, (кроссовка).
• Баскетбол ойынының техникасы мен такикасын орындау кезінде өте мұқият болу.

Баскетбол қалқанының астында отыруға болмайды.

Ойнаушылар ойын кезінде бір-бірін ұстауына, дөрекі қылық жасауына жол берілмеу.

Допты салмағына сәйкес таңдау.

Жаттығуларды орындауды ұйымдастыру барысында қойылатын біріңғай тлаптарды.

Сабақ басталар алдында оқушылар алқа, сақина, сағат, сырға және т.б. жарақат алуға мүмкіндік тудыратын заттарды шешіп, қыз балалар шаштың түюлері қажет. Қауіпсіздікті сақтау үшін дене тәрбиесі сабағында тиісті спорт киімдерімен ғана қатысу қажет.

Допты алып жүру кезіндегі қауіпсіздік:

• Жопты жұдырықпен және алақанмен ұрмау.
• Жылдамдықты азайтып, тоқтай білу;
• «финтті» қолдана білу;
• Қарсыласының орын ауыстырылуларын сөзіне білу;

Бір –бірін итермеу;

1 тапсырма.

Допсыз ойыншыға тосқауыл қою. Ойыншы допты алған кезде қарсыластар добын тартып алуға тырысады. Ал егер де допсыз ойыншыға тосқауыл қойылатын болса, онда тіпті басқа жағдай орыналады. Бұл тосқауыл түрін алаңның алдыңғы аймақтарының кез келген бөлігінде қолдануға болады. №3 ойыншы №1 ойыншыға бүйір немесе артқы тосқауыл қояды, №1 ойыншы өз қарсыласынан алшақтап, айып добын орындау аймағына енген кезде №2 ойыншы допты береді. Допты алған №1 ойыншы допты торға лақтырады немесе қалқанға жақынырақ келе алады. Бұл комбинацияны жақсылап орындау үшін ойыншылардың бірнеше қайталап дайындалғандығы және өзара келісушіліктерін қажет етеді. Егер ондай болмағанда доптан айырылып қалуға болады. Бұл тосқауыл қою комбинациясын допты алаңның шетінен ойынға қосқан кезде де қолдануға болады.

2 тапсырма.

(Т, Ж, ҚБ) Баскетбол алаңында үш команда ойнайды. Екінші және үшінші бестіктер әрқайсысы өз қалқанының астынан қорғаныс аймағын құрады. Доп 2-бестікке бетпе-бет ерікті тәртіпте орналасқан 1-бестік ойыншыларында болады. Мұғалімнің белгісі бойынша 1-бестіктің ойыншылары допты торға лақтыруға тырысып, 2-бестіктің қалқанын шабуылдайды. 2-бестіктің ойыншылары допты қағып әкеткен сәттен бастап, олар тоқтамай, 3-бестіктің қалқанына шабуыл жасайды. Доптан айырылған 1-бестік 2-бестіктің орнында қорғаныс аймағын құрады. Допты иеленген 3-бестік 1-бестікке шабуылды бастайды және т.с.с. Допты лақтырған команда ұпай алады және қорғаныс аймағын құрады, ал ұтылғандар шабуылға шығады. Ойын 10-15 минут жалғасады. Көбірек ұпай жинаған команда жеңіске жетеді.

Ойыншылар ойын уақытысында жеткілікті жүктеме алғанын қадағалау керек. Мұғалім ойын ережесін түсіндіруі қажет: Ойын мұғалімнің белгісі бойынша басталады. Ойын баскетбол ережелері бойынша өтеді. Оқушылар бұл ойында қауіпсіздік техникасын қатаң сақтаулары тиіс.

Қорғаныс техникасы.

Үйренушілер доп қолдарында болғанда әдістерді орындағылары келеді,ол допты иеленуҚағып алу.Бірінші орында тұрған ойыншының қағып алуға үйретеді,кейін қимылдағыЖұлып алу.Үйрету дұрыс қағып алудан басталады.Үйретуші түсіндірген соң ойыншыларЛақтырғанда жауып алу.Лақтыру кезіндегі жаттығулармен қатар үйретіледі.Алғашында өте жайҚағып алып кету.Алғашында допты қолдан қолға беру кезінде қағыпҚорғаныс тактикасы Команданың қорғану әрекеттері үйренуге қиындау келеді.Жеке әрекеттер. Қорғанудың сәтті нәтижесі жеке әрекеттердің сәттілігінен байланысты.Әр1.Жұппен сапқа тұру.Шабуылшы бір сызықты қарсы сызыққа қарай допты2.Жұппен сапқа тұру.Шабуылшы допсыз бір сызықтан қарсы сызыққа өтуге3.Жұппен сапқа тұру.Шабуылшы доппен кәрзенкеге бет бұрады.Қорғаушы кедергі болады.Топтпса әрекеттесу.Шабуыл үшін қолданылатын барлық әрекеттестіретін жаттығулар қайта қосылуКомандалық әрекеттестік.Басында байытылған қорғанудың жүйесі үйретіледі.Үйрету жеке қорғанудың жүйесіненЖеке қорқау. Дайындық кезінде келесі нәрселерге,кезеңдерге көңіл бөлу керек.ҚорғайтынЗоналық қорғау.Басты міндет-ойда болғандай өз жерінде уақытында жету және1)Алаңның бірінші жартысында кәрсенкеге лақтырусыз дайындық ойыны жүргізіледі.Үйретушінің бұйрығымен2)Ойын үш команда арасында өтеді.Екеуі қорғауға тұрады.Үшінші кәрзенкенін біреуіне

Шабуылдау техникасы.Доппен орындалатын әрекеттерді үйретуден бұрын оның серпінді қасиеті менҮлгі жаттығулары:1)Допты қолдан-қолға ауыстыра отырып,оған тимей,денені айналдыра жүру2)Доп арқада,екі қолда орындалады.Допты бастан асырып,алға лақтырып,сонда тосып алу.Егер3)Еңкейіп,допты қолға ұстап,аяқтардың арасынан өткізіп алға қарай лақтырып алдынан4)Допты өкшелерінің арасында қысып ұстап,доппен бірге секіріп,оны аяқпен жоғарығаТосып алу.Допты дұрыс ұстап қалу,тоқтатуды үйрену үшін келесі жаттығуларды1)Ойыншы қолын сзып тұрып білезігін доптың үстінде деп елестету2)Дәл солай,бірақ отырып,қолды доптың үстіне қойады.Осы жерден көтеріп қолға3)Алдағыларды қайталап,допты қолдан түсіреді, ол қайта көтерілгенде білезікті дұрысҚолдан-қолға беру. Алғаш болып кеуде тұстан екі қолымен беу1)Сапқа тұру.Допты жұп-жұп болып бір-біріне беру.2) Допты бір саптан 2-ші сапқа иректеп кезекпен беру.3)Дәл солай, тек допты берген соң оқушы қарсы алдындағының4)Екі сап қарама-қарсы түрады: доп әр саптан кезекпен беріледі.5)Ортаға біреуді қойып, барлығы дөңгеленіп тұрады.1-ші доп ортадағы ойыншыға6)Екі сапқа түзеледі.1-ші жүгіріп шығып допты тосады, сөйтіп оныДопты беруді үйрету кезінде алаңнан ұшып көтерілген допты ойыншының1)Допты алаңға ұрып, сол мезетте сол аяқпен алға қадам2)Дәл солай, тек аялдамай,2-ші қадам жасау керек.Лақтыру. Лақтыруда оның далдігі маңызды. Жақсы техникалық дайындықтың басқа1)Саптан жүгіріп шығып,допты кәрзеңкеге салғандай елестетіп кәрзеңкенің үстіне секіру.2) Ұйретуші допты ұстап қолын созып тұрады.Ойыншы жер келіп3)Дәл алдағыдай,тек үйретуші допты беріп жатқан кезде тастай салады.Орташа және қашықтықьан лақтыруды басында бір нүктеден бастау керек.ӘрАйып сызығын баспай бастапқы қалыпта тұрып көздеу.Дәл алдагыдай,тек бастапқы қалыптан бұрын допты алаңға 2-3 ретДәл алдағыдай,тек лақтырмай тұрып дем тартып,яғни ішке ауа жинап,оныДопты алып жүру.Басында допты жай ұрып жүріп басқаруды үйретеді.Алғашқы1.Ойыншы 1-ші орында тұрып допты жерге ұрып,оны дұрыс тосуды2.Допты бір қолмен,екі қолмен кезек-кезек ұрып үйренеді.Үйренуші допты дұрыса)Сапқа тұрып белгілі жерге дейін допты жүгірте отырып барыпә)Оң мен сол жақтарда орналасқан кедергілерді айналып өту.б)Допты тоса сала жүгіру.в)Секіріп жүріп допты жүргізу.

• Сабақтың соңы.

Сабақ соңында білім алушылар демді қалыпқа келтіру жаттығуларын орындап, рефлексия жүргізеді:

- нені білдім, нені үйрендім?

- нені толық түсінбедім?

- немен жұмысты жалғастыру қажет?- деген сұрақтары бар парақшаға жауап береді.

Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы бірін-бірі бағалауды жүргізуді ұсыныңыз.

Ресурстар: Үлкен бос кеңістік, баскетбол доптары, ысқырық, конустар, Рефлексия парағы.Баскетбол сабақтарындағы қауіпсіздік ережелері интернет ресурсына сілтеме: https://xn--j1ahfl.xn--p1ai/library/instruktazh_po_tehnike_bezopasnosti_na_urokah_baske_112701.htmlhttps://sites.google.com/site/basketbolvskole/home/tehnika-bezopasnostiБаскетбол элементтері бар ойындардың интернет ресурсына сілтеме: http://fizkult-ura.ru/node/32392Баскетболдағы тактикалық әрекеттер интернет ресурсына сілтеме: https://world-sport.org/games/basketball/tactics/Баскетбол ойынын үйрену бойынша интернет ресурсына сілтемеhttp://summercamp.ru/%D0%9F%D0%BE%D0%B4%D0%B2%D0%B8%D0%B6%D0%BD%D1%8B%D0%B5_%D0%B8%D0%B3%D1%80%D1%8B_%D0%B4%D0%BB%D1%8F_%D0%BE%D0%B1%D1%83%D1%87%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%B1%D0%B0%D1%81%D0%BA%D0%B5%D1%82%D0%B1%D0%BE%D0%BB%D1%83Баскетболдың техникалық тәсілдерін оқыту әдістері интернет ресурсына сілтеме:http://topreferat.com.kz/songghy-qosylghan/7473-basketboldyng-tehnikalyq-tasilderin-oqytu-adisteri-diplom-zhumysy.html