Кешенді қосылыстар. Химия, 11 сынып, сабақ жоспары.

Сабақтың тақырыбы:

Кешенді қосылыстар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

11.2.1.25 ауыспалы металдардың кешен түзу реакцияларының оның ішінде мыс (+2) кешендерінің,

темір (+2, +3) кешендерінің сумен және аммиакпен

құрастыру және олардың түсін білу;

Сабақтың мақсаттары

• ауыспалы металдардардың кешенді иондарының құрылысын білу
• кешенді иондардың құрылысына сәйкес химиялық қасиеттерін білу
• кешенді иондардың реакциясын лигандтардың ауысуы арқылы сипаттау;

Жетістік критерийлері

Барлық оқушылар:

• Кешенді иондардың құрылысын біледі;

Көптеген оқушылар:

• Кешенді иондардың неліктен қышқылдық қасиетін көрсететінін біледі;

Кейбір оқушылар:

• Кешенді иондардың құрылысына сәйкес химиялық қасиеттерін түсінеді және химиялық реакцияларды жаза алады.

Тілдік мақсаттар

Пәндік лексика және терминология:

аква кешендері, кешенді иондардың түзілу тұрақтысы, лиганда, орталық атом, ауыспалы металл, комплекс ионының тұрақтылығы, аммиак, лиганда орынбасу реакциясы.

Диалог жүргізу / жазу үшін сөздердің пайдалы жинағы:

Кешенді ионның құрылысы...................

Кешенді иондардың реакциялары........

Менің ойымша, ... білдіреді.

Мен сізбен келіспеймін деп ойлаймын.

Мен үшін/менің пікірімше/мен көзқарасым бойынша ...

Мен мүлде/толық/ толық сізбен келісемін.

Менің ойымша ...

Міне қызықты түсініктеме/шолу/пікір.

Мен түсінік беретініме сенімсізбін/маған бұл жайлы ойлау керек.

Менің сізбен келісетініме сенімсізбін.

Құндылықтарды дарыту

Сабақта жұптық немесе топтық жұмыс істеу және нәтижелерді басқа оқушылармен ауқымды пікірталас жүргізу, талқылау арқылы білім беру құндылықтарын жүзеге асырып, өзге пікірді құрметтеу мен коммуникативті дағдыларды дамытуға мүмкіндік береді.

Оқушылар бақылауының негізінде жатқан қағидаттарды түсіндіруде сыни тұрғыдан ойлау қасиетінің көптеген мүмкіндіктері бар.

Білім алу құндылықтары:

-Құрмет;

-Ынтымақтастық;

-Ашықтық;

-Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік;

-Өмір бойы білім алу.

Пән аралық байланыстар

Биология, медицина

АКТ қолдану дағдылары

Презентация, интерактивті тақта, таратпа материалдар

Бастапқы білім

• ауыспалы металл иондарының электрондық конфигурациясы;
• тотығу дәрежелері;
• координациялық байланыстар.

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

Ынтымақтастыру атмосферасын құру.

Сыныптағы оқушылардың ынтымақтастыру атмосферасын арттыру мақсатында тренинг орнату. Ынтымақтастыру атмосферасын орнату өте маңызды болып табылады. Осы ойын арқылы ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ білім алу құндылығының орындалуы жүзеге асырылады.

Үй тапсырмасын тексеру

Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты таныстырылады.

https://bilimland.kz/kk/courses/chemistry-kk/bei-organikalyq-ximiya/periodtyq-keste/lesson/otpeli-metaldardyng-kompleksterining-qoldanyluy

Сабақтың ортасы

Алдыңғы білімді тексеру мақсатында мынадай сұрақтар қойған тиімді;

• Орталық атом дегеніміз не?
• Лиганд дегеніміз не?
• Комплексті ион дегеніміз не?
• Координация саны дегеніміз не?
• Берілген комплексті иондарда орталық атомды, лигандты және координация санын жазыңдар.

Fe(H₂O)₆ ³⁺

Al(H₂O)₆ ³⁺

CuCl₄ ^2-

[Cu(NH₃)₄(H₂O)₂]²⁺

Ауыспалы металдың тұзы суда ерігенде метал аква иондарын түзеді. Жалпы құрылысы;

Мысалы; FeSO₄ тұзы суда ерігенде жасыл түсті ерітінді түзіледі

Ауыспалы металды  M²⁺ (M Fe, Co, Cu болуы мүмкін) or M³⁺ (М Al, V, Cr or Fe болуы мүмкін). Мына формулаға сәйкес [M(H₂O)₆]²⁺ және [M(H₂O)₆]³⁺ комплексті аква иондар түзіледі. Мысалы:[Fe(H₂O)₆]²⁺ 

[Co(H₂O)₆]²⁺ 

[Cu(H₂O)₆]²⁺ 

[Al(H₂O)₆]³⁺ 

[Cr(H₂O)₆]³⁺ 

[Fe(H₂O)₆]³⁺ 

Өтілген тақырыпқа байланысты тапсырмалар орындалады. Тапсырма 1: Берілген аква комплекстердің құрылысына сәйкес келетін формула жазыңдар

Шешуі:

Мұғалім жаңа тақырыпты презентацияны қолданып түсіндіреді.

Кешенді иондар лигандаларын айырбастап, жаңа комплекстер түзе алады. Лигандалардың ауысуы кейде орталық ионның тотығу-тотықсыздану қасиеттеріне әсер етеді.

Жұптық жұмыс

Оқушылар тапсырмаларды орындайды. Оқушылар өзін-өзі бағалау арқылы жауаптарын тексереді.

Сабақтың соңы

Үй тапсырмасы беріледі.

Кері байланыс

Екі жұлдыз бір тілек әдісі арқылы

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақ формативті бағалау түрлері: өзін-өзі бағалау және өзгелерді бағалау түрлері қолданылады.

Топтық немесе жеке жұмыстар барысында жылдам және дұрыс орындаған оқушыларға смайлик, жұлдызша, бас бармақ сынды әдістер ұсынылады.

Партада дұрыс отыруын қадағалау, слайдтардағы жазулардың көрнекі болуы.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?

1:

2: