14 (IV) топ элементтерінің және олардың қосылыстарының химиялық қасиеттері. Зертханалық тәжірибе №10 "Қорғасынның, қалайының және олардың қосылыстарының химиялық қасиеттері" . Химия, 11 сынып, дидактикалық материал, 1 сабақ

Қосымша 1

Сыныбы:________ Күні:__________ Оқушының аты-жөні:_________________

Зертханалық жұмыс № 10

Тақырыбы: "Қалайы мен қорғасынның және олардың қосылыстарының химиялық қасиеттері»

Мақсаты :

Кіріспе:

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Болжам:

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қажетті құрал –жабдықтар мен реактивтер: Sn_(тв),Pb_(тв),Zn_(тв), сұйылт. HCl, ерітінділер:H₂SO₄, HNO₃ , SnCl₂, NaOH, NH₄OH, K₂Cr₂O₇ (қышқылдандырылған), Pb(NO₃)₂ , ерітінділер: KCl,KBr,KI

Жұмыс барысы

№1 тәжірибе. Қалайының қышқылдармен өзара әрекеттесуі. Металл қалайының 2Н тұз қышқылымен, 2Н күкірт қышқылымен, сұйылтылған азот қышқылымен әрекеттесуі. Байқауларды жүргізіп, реация теңдеулерін жазыңыз.

№ 2 тәжірибе. Қорғасынның қышқылдармен әрекеттесуі

3 сынауыққа 2Н тұз, күкірт, азот қышқылдарының ерітінділерін құйып, үстіне қорғасын салыңыз. Сынауықтарды спиртшаммен абайлап қыздырыңыз. Не байқағаныңызды жазыңыз. Барлық сынауықтарда реакция жүрді ме? Pb²⁺ иондарын анықтау үшін салқындатылған ерітінділерге калий иодидінің 2-3 тамшыдан қосыңыз. Қорғасын иодидінің сары тұнбасы қай пробиркада түзілді? Реакция теңдеуін жазыңыз. Неліктен қорғасын сұйылтылған тұз және күкірт қышқылдарында ерімейді?

Тәжірибе №3. Қалайы (ІІ) хлоридінің келесі заттармен реакциялары:

• Натрий гидроксиді мен мүсәтір спиртімен
• Металл мырышпен
• Қышқылдандырылған калий дихроматымен(VI)
• Қышқылдандырылған калий перманганатымен (VII)

а) қалайы (ІІ) гидроксидінің алынуы.

2 сынауыққа 5-6 тамшы қалайы(II) хлориді ерітіндісін құйыңыз. Әрқайсысына 3-4 тамшы мүсәтір спиртін қосыңыз Не байқалды? Реакция теңдеуін жазыңыз.

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

б) Қалайы (ІІ) гидроксидінің қасиеттерін зерттеу.

Қалайы гидроксидінің тұнбасы бар сынауыққа натрий гидроксидінің ерітіндісін, ал екіншісіне тұз қышқылының ерітіндісін қосыңыз. Не байқалды? Реакция теңдеуін жазыңыз.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

в) Қалайы(II) хлоридінің мырышпен өзара әрекеттесуі.

Сынауыққа қалайы (II) хлориді ерітіндісін құйыңыз. Бұл ерітіндіге мырыш түйіршіктерін салыңыз. Не бақылады? Реакция теңдеуін жазыңыз.

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

г) қалайы (ІІ) хлоридінің калий бихроматы мен перманганатымен әрекеттесуі.

Екі сынауыққа тұз қышқылымен қышылданған қалайы (ІІ) хлоридінің ерітіндісін құйыңыз, біреуіне 5-6 тамшы калий перманганатын, ал екіншісіне 5-6 тамшы калий бихроматы ерітіндісін құйыңыз. Не байқалды? Реакция теңдеуін жазыңыз.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды:_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Тәжірибе №4 . Қорғасын (ІІ) нитраты ерітіндісінің келесі заттармен реакциясы:

• Натрий гидроксиді ерітіндісімен;
• Сұйылтылған күкірт қышқылымен;
• Калий хлориді, бромиді, йодиді ерітінділерімен

а) Қорғасын (II) гидроксидінің алынуы.

Екі сынауыққа қорғасын (ІІ) нитраты ерітіндісін құйып, әр қайсысына 3-4 тамшы натрий гидроксидінің ерітіндісін құйыңыз. Не байқалды? Реакция теңдеуін жазыңыз

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

б) Қорғасын (ІІ) гидроксидінің қасиеттерін зерттеу.

Екі сынауыққа қорғасын (ІІ) гидроксидінің тұнбаларын құйыңыз. Біреуіне натрий гидроксидін қосыңыз, екіншісіне азот қышқылы ерітіндісін құйыңыз. Не байқалды? Реакция теңдеуін жазыңыз.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

в) қорғасын (ІІ) нитратының күкірт қышқылымен реакциясы.

Сынауыққа қорғасын (ІІ) нитратының ерітіндділерін құйыңыз. Үстіне күкірт қышқылын құйыңыз. Не байқалды? Реакция теңдеуін жазыңыз.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды:_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

г) қорғасын (ІІ) нитратының калий галогенидімен реакциясы.

3 сынауыққа қорғасын (ІІ) нитратын құю, әр қайсысына калий хлориді, бромиді, йодидінен 3-4 тамшы үстіне құйыңыз. Не байқалды? Ракция теңдеуін жазыңыз.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қорытынды:_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Жасалған зертханалық жұмысбойынша жалпы қорытынды шығарыңыз.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________