Последние комментарии

Beketsarsenbaev
Beketsarsenbaev 28.04.2024 23:51
0 + 0 -

Қазақ әдебиеті | Сәкен Сейфуллин

Сәкен (Сәдуақас) Сейфуллин 15 қазан 1884 жылы Жезқазған өңіріндегі бұрынғы Ақадыр ауданындағы Қарашілік қыстағында дүниеге келген. Қазақ жаңа әдебиетінің негізін салушы, мемлекеттік қайраткер.
Нілдідегі орыс-қазақ, Ақмоладағы бастауыш приход мектебінде, Омбыдағы мұғалімдер семинариясында оқыды. 1914 жылы Қазан қаласында «Өткен күндер» атты тұңғыш өлеңдер жинағын бастырды. Омбыда қазақ жаситары ашқан «Бірлік» қауымы басшыларының бірі болды. 1917 жылы 9 наурызда «Асығып тез аттандық» өлеңін жазды. Кешікпей Ақмола қаласына ауысып, «Жас қазақ» революциялық ұйымын құрды, «Тіршілік» газетін шығарысты, 3 айлық педкурсқа оқытушы болды.
1917 жылы қарашада «Кел, жігіттер» өлеңін жазып, Қазан төңкерісін қуана қарсы алды. Осы кезде Ақмола Совдепінің президиум мүшелігіне сайланды. 1918 жылы «жас қазақ марсельезасын» жазды, «Бақыт жолына» атты пьесасының премьерасы көрсетілді. 1918 жылғы 4 маусымда атардың көтерілісі болып, Ақмола Совдепі тұтқындалады. Атаман Анненковтың азап вагонында 47 күн ажалмен арпалысып, Сәкен 1919 жылғы 3 сәуірде Колчактың Омбыдағы түрмесінен қашып шығады.
1920-1936 жылдары Ақмола атқару комитеті төрағасының орынбасары және әкімшілік бөлімінің меңгерушісі, Қазақ Кеңес Автономиялық Республикасы Орталы Атқару Комитеті Президиумының мүшесі, «Еңбекші қазақ» газетінің редакторы, хaлық ағарту комиссарының орынбасары, ҚазКАСР Халық Комиссарлары Кеңесінің Төрағасы, Халық ағарту комиссариаты жанындағы ғылым Орталығының төрағасы, Қазақстан пролетар жазушылары ассоциациясының (ҚазАПП) басшысы, БК(б)П Қазақстан Өлкелік Комитетінің партия тарихы бөлімінің меңгерушісі, Қызылордадағы халық ағарту институтының, Ташкенттегі қазақ педагогикалық институтының директоры, «Жыл құсы» альманағы, «Жаңа әдебиет» журналы басшысы, Қазақтың мемлекеттік институтының доценті, «Әдебиет майданы» журналының редакторы, Қазақтың коммунистік журнлистика институтының профессоры қызметтерін атқарды. Осы кезде жаңа өмір жолында күреске шақырған «Асау тұлпар» өлеңдер жинағы, «Бақыт жолына», «Қызыл сұңқарлар» атты пьесалары жарық көреді. «Домбра» (1924), «Экспресс» (1926), «Тұрмыс толқынында» (1928) атты поэтикалық жинақтарында Қазан төңкерісінің жеңісі жырланды. Жаңашыл ақын поэзия мен драмматургияға көп жаңалықтар енгізді. Өлеңнің түрі мен мазмұнында түбегейлі өзгеріс жасап, қазақ халқының поэтикалық дәстүрін дамытты.
С.Сейфуллин өмірде де, әдебиетте де белсенді күрескер болды. «Көкшетау» (1934), «Қызыл ат» (1934), дастандарында заманалық мәселелер көрсетілген. «Қызыл атта» 30-жылдардың бас кезінде Казақстанның ауыл шаруашылығында орын алған асыра сілтеу оқиғалары сыналады. «Ақсақ киік» (1924), «Аққудың айрылуы» (1925) шығармаларында туған даланың табиғатын, адамның ішкі сезім күйлерін суреттейді. С.Сейфуллин проза, драмматургия, әдеби сын, әдебиеттану салаларында көрнекті еңбек етті.
«Жұбату» (1917) әңгімсі – Сәкеннің қазақ әйеліне арналған алғашқы прозалық, шығармасы. «Жемістер» (1935), «Біздің тұрмыс», «Сол жылдарда» туындыларында замандастар өмірі бейнеленген. С.Сейфуллин қазақ халқының патшалық езгіге қарсы күресін «Тар жол, тайғак, кешу» атгы тарихи-мемуарлық романында көрсетеді Публицистика саласының дамуына қосқан еңбегі баға жетпес. Қазақтың ескі әдебиет нұсқауларын жинау, зертгеу, бастыру ісімен де шұғылданды. Оның қатысуымен «Қазақтың ескі әдебиет нұсқаулары» (1931), «Батырлар» (1933), «Ақан сері-Ақтоқты», «Ләйлі-Мәжнүннің» қазақша аудармасы жарық көрді. «Қазақ әдебиеті» (1932) кітабы – осы саладағы алғашқы зерттеу еңбектерінің бірі. Халық әдебиеті материалдарын мол жинап, пайдаланған бұл зертгеуінде қазақ ауыз әдебиеті үлгілерін жанрлық жағынан жіктеп, идеялық-көркемдік талдаулар жасайды. С.Сейфуллин қазақ әдебиетінен мектептерге оқулық жазу існе де қатысқан. Қазақ әдебиетінің кадрларын даярлауға, алғашқы кітаптарын бастыруға көп күш салды.
1936 жылы қазақ әдебиеті мен өнерінің Москвада өткен бірінші онкүндігіне қатысты. Қазақ жазушылары ішінен тұңғыш рет Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталып, шығармашылық еңбегіне 20 жыл толуы кеңінен мерекеленді.
1938 жылы жолсыз жазага ұшырады. Ол туралы С.Мұқановтың «Сәкен Сейфуллин» пьесасы, Ғ.Мүсіреповтың «Кездеспей кеткен бір бейне» повесі, поэмалар, әдебиеттанушылық зерттеулер жазылды.
Оқырман АЙАРУ
Оқырман АЙАРУ 28.04.2024 21:24
0 + 0 -

Менің жазғы каникулым

**Менің демалысым**
Мен осы жылы АҚТАУҒА ЖӘНЕ АҚТӨБЕГЕ БАРАМЫН ОЛ ЖАҚ ҚЫЗЫҚТЫ МЕН ОЛ ЖЕРГЕ ОТБАСЫММЕН БАРАМ
Сот қатт ішкі тәтті
0 + 0 -
Оқырман Аяулым
Оқырман Аяулым 25.04.2024 14:12
0 + 0 -

Өсімдік, жеміс, көкөніс, дәнді дақылдар туралы жұмбақтар

Өте-өте күлкілі маған мынау жұмбақ ұнады: Түрі шар сияқты, түсі қып қызыл, дәмі бал сияқты
( Шие)
Оқырман Аяулым
Оқырман Аяулым 25.04.2024 13:47
0 + 0 -

Әзіл-оспақты, қалжың, күлкілі

Өте күлкілі маған қатты ұнады!!!!! 😀😀😀😀🤣😂🤞🏻
Оқырман Манас
Оқырман Манас 25.04.2024 09:58
0 + 0 -

Қазақ әдебиеті (8 сынып | 1, 2, 3, 4 тоқсан)

Шешеның амы қотақ жауап блять қайда наху?!
Оқырман Айзере
Оқырман Айзере 24.04.2024 22:10
3 + 2 -
Оқырман Айназ
Оқырман Айназ 23.04.2024 10:22
0 + 0 -

Қазақ әдебиеті (5 сынып | 1, 2, 3, 4 тоқсан)

Пж көме
Оқырман Бексұлтан
0 + 0 -

Отан, Туған жер, Қазақстан туралы тақпақтар мен өлеңдер

Өте жақсы шыққан тақпақтар😍😍👍👍
Оқырман Аяна
Оқырман Аяна 22.04.2024 21:32
1 + 2 -

Жұмбақ шешу (Бастауыш 1, 2, 3, 4 сынып)

Айдалада ақ. отау
Аузы мұрны жоқ. Отау
жұмырқа
Оқырман Бақыткүл
0 + 0 -

Қазақ тілі Т2 (4 сынып | 1, 2, 3, 4 тоқсан)

Өте ыңғайлы , рақмет Сіздерге!!! Қысылғанда тез табылып қалды. Әріптесіме көмек көрсете алдым деп ойлаймын.
Оқырман Нурислам
0 + 0 -
Екі шумақ
Екі шумақ 19.04.2024 20:53
0 + 0 -
Құрбанәлі Фатима
1 + 0 -

Оңай жұмбақтар

Жұмбақтар маған ұнады
Жұмбақтар маған өте қатты ұнады
0 + 0 -

Оңай жұмбақтар

Құрбанәлі Фатима
Сенин котин бок🫵
0 + 0 -

Мұхтар Шаханов (Отырар)

Криштиану Роналду суууууууууууууууууй
Оқырман Асем
Оқырман Асем 17.04.2024 09:28
0 + 0 -

Қазақстан тарихы (5 сынып | 1, 2, 3, 4 тоқсан)

Сәлеметсізбе . Маған қазақстан тарихтан бжбны жібере аласызба өтініш .4-тоқсан бжб 2 менің бжбым йутубда жоқ екен