Пән: Информатика Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Бағдарламалық қамтама Сабақтың тақырыбы: Операциялық жүйелерді салыстыру 2-сабақ Оқыту мақсаттары: Әр түрлі операциялық жүйелердің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау Сабақтың мақсаттары: ОЖ сипаттамаларын оқу.......
Пән: Информатика Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Бағдарламалық жасақтама Сабақтың тақырыбы: Операциялық жүйелерді салыстыру 1-сабақ Оқу мақсаттары: Түрлі операциялық жүйелердің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтайды. Сабақ мақсаттары: Операциялық жүйелер туралы студенттердің білімін қалыптастыру, олардың құрамын, артықшылықтары мен кемшіліктерін зерттеу.......
Операциялық жүйелердің даму бағыттары. Операциялық жуйенің функциялары және міндеттері. Бір жағынан компьютердің аппаратурасы мен пайдаланушының есептері арасындағы интерфейс болып табылатын, ал екінші жағынан есептеуіш жүйесінің қорын тиімді қолдану және сенімділік есептеу ұйымдастыруына арналған басқарушы және өндеу программаларының комплексін операциялық жүйе дейміз. Әрбір программалық жасау құрауыштары операциялық жүйенің басқаруымен жұмыс жасайды. ЭЕМ аппаратурасына операциялық жүйеден басқа программалық жасау құрауыштарының еш қайсысы қатыспайды. Пайдаланушының өз программаларымен әрекеттестігі операциялық жүйенің интерфейсі арқылы өтеді. Олардың әрбір командалары қолданбалы программаларға өту үшін операциялық жүйеден өтеді. Операциялық жүйенің орындайтын негізгі функциялары. 1. пайдаланушыдан қабылдайтын командалар және олардың өңдеуі. 2. басқа программаларды іске қосу, тоқтату, кідіру үшін қабылданатын және орындалатын программалық сұраныс; 3. орындалатын программаларды оперативті жадыға жүктеу; 4. программаның инициациясы (передача ей упр-я в рез-те пр-р исп-т прогр-му) 5. барлық программалар мен деректердің идентификациясы, 6. деректер базасын басқару жуйесінің жұмысын жасау, программалық жасаудың тиімділігін көтереді; 7. мультипрограммалау режимін жасау (екі және одан да көп программалардың бір процессорда орындалуы); 8. барлық енгізу-шығару операцияларын ұйымдастыру және басқару функцияларын жасау; 9. жадыны үлестіру; 10. берілген стратегиялар және қызмет көрсету пән бойынша есептердің жоспарлауы мен диспетчерлеуі; 11. орындалатын программалар арасындағы деректер мен хабарлардың алмасу кетігін ұйымдастыру; 12. деректердің сақтауын жасау; бір программаны баска программаның қатерінен сақтау; 13. жүйенің бөліктік жаңылысу кезінде берілетін қызмет; 14. программалау жүйесінің жұмысын жасау арқылы пайдаланушылар өз программаларын дайындайды; Операциялық жүйенің міндеттері:дербес компьютерлердің аппараттық бөлігінің қосымшасы.Ол мәселелік программаларды сыртқы құрылғылармен байланыстыруды қамтамасыз етеді. Ал пайдаланушыға команда арқылы дербес компьютерлердің жұмысын басқаруға мүмкіндік береді.
Операциялық жүйемен қатынасу қызметін алу үшін программаларға қажет интерфейсті операциялық орта дейміз (енгізу-шығару операциясын орындау, жадының участкесін алу немесе босату). Әр бір программалау жүйесі өзіне сәйкес операциялық жүйеде жұмыс жасайды. Операциялық жүйені қызметтеу үшін арнайы жүйелік программалар утилит дейміз. Операциялық жүйені жіктеу. Операциялық жүйелер біріншіден жалпы және арнайы тағайындалады. Есептерді өңдеу режимінде операциялық жүйе бір программалы және мультипрограммалы режимдерге бөлінеді. Бірсанашықтық есептеу жүйесінде бірнеше программаның бір уақытта орындалып жатқандай көріністі біз мультипрограммалық есептеуді ұйымастыру тәсілі деп атаймыз. Операциялық жүйе- дербес компьютерлердің ақпараттық бөлігін және мәселелік программаларды басқаруды қамтамасыз ететін және пайдаланушы мен өзара байланысты қамтамасыз ететін программалық құралдардың жиынтығы.....
Операциялық жүйе ДЭЕМ-дегі кез келген программалық жабдықтардың ажырамас екінші бөлігі болып саналады. Әрбір адамға ЭЕМ-нің барлық құрылғыларын басқару мүмкіншілігін беретін, сол себепті басқа программаларды аппаратурамен байланыс жасатудан босататын, компьютерде жұмыс істегісі келетін әрбір адамға өте қажет операциялық жүйенің немесе системаның (ОС) алатын орны ерекше болып есептеледі. ОС-тың екі негізгі қызметін атап айту қажет, олар: 1) Барлық қолданбалы және жүйелік программалардың жұмысын оларды бір-бірімен және аппараттық жабдықтармен байланыстыра отырып, қамтамасыз ету; 2) Әрбір адамға ЭЕМ-нің жалпы басқару мүмкіншілігін беру. ОС-тың негізгі жұмысына программалардың бір-бірімен және сыртқы құрылғылармен байланыса отырып әрекет етуін қамтамасыз ету, оған керекті ЭЕМ-нің жадын бөлу, программаларды және жұмыс нәтижесін қағазға, экранға шығару жолдарын ұйымдастыру, мәліметтерді сыртқы ортадан алу және беру функциялар жатады. ОС-тың негізгі ядросы машина іске қосылған сәттен бастап ЭЕМ-нің жадында болады. Машинаны басқару ОС-тың командалық тілі арқылы жүргізіледі, ол дискіні басқару, мәліметтерді көшіру, кез келген программаны іске қосу, керекті жұмыс режимін орнату сияқты әртүрлі әрекеттерден тұрады. Сонымен, ОС – адам мен ЭЕМ аппараттарының арасындағы байланысты ұйымдастыратын программа немесе біріктірілген программалар тобы. Оның құрамына өз командалары және драйверлер – сыртқы құрылғыларды басқару программалары, утилиттер – жұмысты жеңілдететін программалар және тағы басқалар кіреді. ....
Желілік операциялық жүйе-бағыттауға қажетті топтық ағыммен станциялық жүйелерде маңызы орасан зор.Ол осы жүйелерде барлық жұмыстарды орындауға мүмкіндік береді,мысалға алғанда станцияларда,бөлшектік желілік дискіде немесе принтерлерде,көбінесе желілік жүйе станциялық жүйеде қосылмаған. Көбінесе компьютрлік желілерде белгіленген автономдық комьютерлер бар, ол тек ғана файлдық серверлерде қолданылады.Осындай жүйені ЛВС файлдық серверлер деп аталады.Кейбір ЛВС жүйелерінде,жұмыс уақытындағы станцияларда барлық уақытта функциялдық файлдық серверлермен жұмыс істеуге болады.Бұл бірлікрангілік ЛВС. Компоненттік желілік операциялық жүйеде жүмыстағы станцияларда жэне файлдық серверлерде өзара бірлесіп бір-бірінің көмегімен орындалатын тіл,хаттама деп аталады.....
