Қызығына Күн ие Таза еді неткен таңдағы ән? Күрделі, дархан дүние, Нәзіктігіңе таңданам. Бозторғай сазы — толы арман, Болар ма онсыз таңда мән? Сұлу боп сонша жаралған Тіршілікке таңданам. Кеудесі — көркем көк орман......
Тұрған бір сурет ілініп Емес пе дедің таңды мен. Алдымнан сонда жүгіріп Ағеділ шықты алдымен. Тұрмады бірі паңданып, Жол берді тоғай жарыла. Қараймын сәл-пәл таңданып Шишкиннің картиналарына. Құштарлықтары басылмай Құшағын қалқыта жайып......
Жапырақтар, әр түрлі ән құрарсыңдар, Алдарыңда әртүрлі тұрар сындар. Нәзіктерім, сендермен сырласайын, Менің нәзік жанымды ұғарсыңдар. Ұғарсыңдар, ұғу да, тану да арман, Жасарыңдар, жасқанбай жауын, қардан.......
Пәк табиғат таратып бар асылды Жәудір жанар гүлдердің бәрі ашылды. Әр маусымның өзіндік бояуы бар Өр бояудың әні бар жарасымды. Көп тырналар көкте айтып өтті арманын, Қараңызшы той іздеп топталғанын. Тілейді жер бұл жазда былтырғыдан Жапырақ пен жаңбырдың көп болғанын. Қайран көңіл, әрнеге елең еттің. Сыршыл жүрек, көргенді өлең еттің. Сұлулық та — мықтылық Көрдіңіз бе, Әйбат гүлге қонғанын көбелектің!......
Бұл көктемді алты ай қыс күтіп едіңдер, Осылай басталады екен бүкіл өмірлер. Тал, теректер, түн бойы толғақ қысып, Бебеу қағып, ыңырсып, уһіледіңдер. Азабыңды түсіндім мен басыңдағы, Дөңбекшиді қою бұлт — қорғасын дағы.......
Дауыстар: Сыңғырлы, Сүйкімді. Дауыстар: Мың түрлі, Сиқырлы, Бөледі ойымды, Көңілімді. Бұзады Тыншымды, Ұйқымды. Самал жел, Шашымды тарама. Думанды бақтарды арала! Жапырақ түн бойы жана ма? Жайдары жаз өтіп бара ма? Дір еткен... Шық қонған гүл шығар, Гүлдерді тербетіп Күн шығар.......
Қай заманда тимеген жанға сүргін? Тыртығы мен тарихтың таңбасы — ырғын. Қайсар халық қаншалық күрессе де, Қасіреті қалмаған әр ғасырдың. Қарап тұрсаң дамудың мәңгі заңын, Адам жолы — қиямет, зарлы жалын. Ғасырлардың иығы — қызылала... Мен айтпай-ақ қояйын арғы жағын. Мен бармай-ақ қояйын ар жағына, Мың-мың жылдың дауына, жанжалына.......
Құдіреттеніп құйылғанда ұлы ақын, Гераклдей күшті әрі ірі — ақыл. Күңіренеді қобыздайын аңырап, Тебіренеді теңіздейін сұрапыл! Көздерінен Күн шашырап маздаған, Сөздерінен мұң шашырап боздаған. Туғызады таң ғаламат суреттер Сикейростар, Сальвадорлар жазбаған. Аспан жақтан шабыт қонған шақта оған, Ақ қағазға құйылады аппақ ән.......
Кіріспе Әдебиеттің тегі бейнелеу тәсілінің үш түріне қарай жіктелетіні әдебиет теориясынан белгілі. Бірі – автордың өз атынан баяндау (лирикалық түр), екіншісі – кейіпкердің толғанысы (лирикалық түр), үшіншісі – кейіпкерге өзара қақтығысып сөйлесу (драмалық түр).Әдебиетте қалыптасқан қанша жанр болса, соның барлығының атқаратын қызметі – өмір шындығын әр қырынан танытып, көркем шындықтың суретін салуға септігін тигізу. Осы жағынан алып қарағанда, әр жанрдың, әрине, өзге ұтымды жақтары бар.Көркем әдебиеттің негізгі саласының, жанрының бірі – лирика. Лирикада ой мен сезім бірлесіп, терең қабысады. Оған тартымды күш-қуат дарытатын терең оймен суарылған, нәрленген жалынды сезім әсерсіз, құрғақ қағида-тұжырымдар арқылы берілсе, оқырманды тебірентпейді. Өмір, дүние, адам тағдыры туралы үлкен толғаныстан тумаған жай сезімшілдік лириканы жандандыра алмайды. Лириканың басқа жанрлардан айырмашылығы да, өзіндік артықшылығы да бар. Академик Зәки Ахметов «Лирикалық шығармада негізінен алғанда жеке адамның көңіл-күйі, сезімі суреттеледі. Нағыз лирикалық туындылар жеке адамның жан-дүниесін, толғанысын, тағдырын бейнелеп, сол арқылы бүкіл ортаны, қоғамды, заманды сипаттап береді»/1.216/. Адам жанының тереңдігіне бойлай білуді қажет ететін лирика жанрының өзіндік ерекшеліктері, оның өзге жанрлардан айырмашылығы орыс әдебиеттануында кеңінен зерттелеген. Атап айтқанда, Л.Гинзбургтің «О лирике», М.Гринбергтің «Лирическая поэзия», «Три грани лирики». Ал Михайловтың «Лирика сердца и разума», М.Поспеловтың «Лирика среди литературных родов», В.Бузниктің «Лирика и время», Л.Г.Фризманның «Жизнь лирического жанра», Полкиннің «Лирика как искусство стихотворного слова», т.б. еңбектерінде лирика мәселесі кеңінен сөз болса, қазақ әдебиеттануында да осы жанр төңірегінде жазылған көптеген ғылыми кітап, монография, мақалалар да баршылық. А.Байтұрсыновтың «Ақ жолынан» бастап, Ж.Аймауытовтың «Мағжанның ақындығы туралы», Қ.Жұбановтың «Замана бұлбұлдары», Қ.Жұмалиевтің «Қазақ әдебиеті тарихының мәселелері және Абай поэзиясының тілі», Е.Ысмайловтың «Ақындар», М.Қаратаевтың «Шеберлік шыңына», М.Дүйсеновтың «Қазақ лирикасындағы тақырып пен көркемдік шешім», М.Базарбаевтың «Көрікті ойдан көркем сөз», З.Қабдоловтың «Сөз өнері», С.Қирабаевтың «Әдебиет және дәуір талабы», З.Ахметовтың «Өлең сөздің теориясы», Б.Кәрібаеваның «Қазіргі қазақ лирикасының поэтикасы», Қ.Жүсіптің «Қазақ лирикасындағы стиль және бейнелілік», т.б. көптеген еңбектерде қазақ поэзиясы, лирикасы жүйелі түрде талданып, зерттелініп келеді. Қазақ поэзиясындағы сапалық күрт өрлеу, жедел кемелдену, негізінен 60-жылдардан басталады. Поэтикалық даму шексіздігінің әр тұсынан бір толқын көтерген қуатты жарылыстар мен дүмпулер кезеңі боп тұратыны белгілі, 60-шы жылдар феномені де сол тектес бір «қопарылыс» мезеті еді. Оның тарихи себептері саяси, әлеуметтік-психологиялық дәйекті негіздері бар. Бұл өзі социалистік Құрылыс ауқымындағы демократияның сәл де болса кеңейе түскен, И.Эренбург «Жылымық» (оттепель) деп ат қойған кезеңде, жеке адамға, оның жан дүниесі мен рухани ділгірлігіне тереңдей үңілуге шақырған уақыт талабына, қоғамдық сана-сезімнің өрлеуіне тұспа-тұс келген, сонымен тікелей байланысты құбылыс болатын. Жеке бастың қадірі туралы концепцияның қайта жандануы лириканың да кібіртігін жазып, тұсауын шешті. Лирика кенет шешіліп, өз тілімен сөйлей бастады. Дүниеге кәдімгі ет пен сүйектен жаратылған жанның болмысынан сәулеленген поэзия келді. Лирикалық кейіпкер арқылы адам жанының тереңі, қасиет-қуаты пердесіз көрініс тапты. Қазақ поэзиясындағы осы жаңа дәуір О.Сүлейменов, Қ.Мырзалиев, Т.Молдағалиев, С.Жиенбаев, М.Мақатаев, Ф.Оңғарсынова, Ж.Нәжімеденов, Т.Айбергенов, К.Ахметова т.б. есімдермен тығыз байланысты /2.63/.....
Нашей стране нужны граждане, унаследовавшие от предков и впитавшие в себя чувство горячей любви к отчей земле и родному народу, которые бы беззаветно служили нашему независимому государству, обладали эрудицией и широтой мышления, были глубоко и разносторонне образованы, находчивы и сообразительны, смелы и ответственны, здоровы физически и нравственно.
Н. Назарбаев
Любая страна стремится выйти на передовые позиции в мире, улучшить свой потенциал, повысить уровень экономики, промышленности, свой политический статус. Наша страна с получением Независимости поставила перед собой цель – это укрепить международные связи, наладить сотрудничество со стратегическими партнерами, выйти на мировой рынок , стать конкурентоспособным государством среди других государств. Добиться всего этого мы сможем, если повысим качество знаний до уровня мировых стандартов. .....
