М.Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда» поэмасы. Қазақ әдебиеті, 8 сынып, қосымша материал. 27-сабақ.

Идеялар тоғысы

«Айдында қалған аққулар» тақырыбындағы шағын бейнематериалды тамашалаңыз.

• Бейнематериал авторы қандай мәселе қозғайды?
• Осы мәселені «Аққулар ұйықтағанда» поэмасымен қалай ұштастыруға болады?
• Сонда екі шығарманың авторы бір идеяны ұсына ма? Қалай?

Түсіндірме күнделік

• Жұпта «Аққулар ұйықтағанда» поэмасының оқулықтағы мәтініне көз жүгіртіп, автор бейнесін ашатын ерекше тілдік қолданыстарды теріп жазыңыз;
• Тілдік қолданыстардың мағынасын ашып, өзіндік көзқарас тұрғысынан пікір білдіріңіз.

Фишбоун

Топта ұсынылған үзінділерді оқып, балық қаңқасының басына үзіндідегі автор идеясын, үстіңгі қабырғаларына кейіпкер мінездемесін, төменгі қабырғаларына авторлық мінездеме қатысты өзіндік пікірін, құйрығына автор идеясын қорытындылап жазыңыз.

1-топ

Тұрсаңшы,таяу қалды таң атуға,

Неткен жансың санасыз жаратылған?!

Манағы тәуіп шалдың айтқан сөзі,

Ұмытылып кетті ме санатыңнан?

...Айналайын аққудың қанатынан,

Қайтеміз, ол да адамға бола туған.

«Жетім көлге» барып қайт таң жамылып,

Таң атқанша қалайда тауға ілік.

Біреулердің көзіне түсіп қалып,

Дүрліктірме жұртыңды, салма бүлік!

Кім білсін, мүмкін, бәрі жалған үміт...

2-топ

Апыр-ай, қалай барам, қалай барам?!

Атармын аққу құсты қалай ғана?!

Айдынның аққулары ұйықтағанда,

Өрген мал, өскен шырша абайлаған,

Барлығы қасиетке қарайлаған

Оқ атам қасиетке қалай ғана?..

Бармаймын, бара алмаймын, қалай барам?!

3-топ

Жалғыз ұлдан артық па, жалған бәрі!

Балам өлсе, бақыттың керегі не?!

Топан су басып кетсін қалғандарын.

Перзент сұрап несіне армандадың?!

Құрысын онсыз сенің жанған бағың!

Мылтықты әкел!

Атты ертте!

Жалған бәрі!

4-топ

- Ей!

Кімсің?

Тірісің бе?

Жаның бар ма?

Аққуды неге атасың, арың бар ма?!

Тастағын қаруыңды, келгін бері,

Келгін бері, кеудеңде жаның барда!