Мұрат Мөңкеұлы «Сарыарқа» өлеңі. Қазақ әдебиеті, 8 сынып, дидактикалық материал. 9-сабақ.

Зияткер зердесі

• Үзінділерді мұқият оқып шығыңыз немесе аудиокітаптан тыңдаңыз.
• Әр бөлімнен хабар беретіндей атау беріп, төмендегі ұяшықтарды толтырып шығыңыз.

2-бөлім

Кәмелсіз қонған елін көп тоздырған,

Қайырсыз осы секілді неткен қоныс?

3-бөлім

Қуалап Исатайды өлтірген соң,

Заманның содан бері тарылғаны.

4-бөлім

Ерлерге ерегіскен не қылмады?!

Бір қазақ еркек болса Махамбеттей,

Мұны да аңсыз күні жазымдады.

6-бөлім

Кіндігін, кірін жуып кескен жерден

Қысылмай ер кете ме еркіменен?!

Қонысқа таласасыз бұ заманда,

Біз түгіл Асан Қайғы тентіреген.

8-бөлім

Баласы мұсылманның нашарланды.

Кең қоныс қайдан іздеп таптырады?

9-бөлім

Ақыр да қыл жалаулы қалмақ кетті,

Қуалап Дәулеткерей солдат кетті.

Су қарап он екі жыл қайықпенен,

Асан би жердің үстін барлап кетті.

15-бөлім

Ел едік, біз де өзіңдей шалықтаған,

Мал бітіп, қара қалың қалыптаған.

Ақты қой, қылаң жылқы қып-қызыл нар,

Тең ауды төрт түлік мал шауыттаған.

21-бөлім

Қой сойып, үй басына, ойын қылып,

Жиылып жүруші еді қыз бен келін.

Шалқыған тасқын судай көңілін басып,

Біреуге пенде болды кербездерім!

24-бөлім

Мол дәулет қарағаштай халықтан кетіп,

Кісімен бірдей болдық жаңа туған.

25-бөлім

Сегізбай, Қаратал мен Көшентымық,

Алқада сөз сөйледім базар қылып.

Оқырман пікірі

• Топта ұяшықтарға жазған қайғылы болып табылатын ерекше эпизодтарын талқылаңыз.
• Ұлт трагедиясының сипаты бар сөздерді анықтаңыз. Осы мәселені Блум сұрақтары арқылы топта талдаңыз.
• Ақынның мұңлы көңіл-күйді жасаудағы тілдік ерекшелігін ашыңыз.

Білім: Кім? Не? Қашан? Қайда? Қалай?

Түсінік: Мазмұнын айту...

Қолдану: Неге маңызды?

Анализ: Себебін анықтау

Синтез: Қандай идея қоса аласыз?

Бағалау: Бұл мәселені қалай шешер едіңіз?