Жылу қозғалтқыштары. Физика, 10 сынып, дидактикалық материал.

1 (a)Реальды газдың идеал газдан бір айырмашылығын жазыңыз.

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

(1)

(b)Суретте идеал газының қысымының көлемге тәуелділік графигі көрсетілген.

AB және CD идеал газының адиабаттық өзгерісі. В нүктесіндегі қысым 1.8 × 105 Па және В мен С нүктелер арасындағы көлемнің өзгерісі 4.8 ×10–4 м3.

(i)Адиабаттық өзгеріс дегеніміз не?

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

(1)

(ii)В және С нүктелер арасындағы көлемнің өзгеру уақыты 0.020 с. Осы уақыт аралығындағы қуатты есептеңіз.

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

...........................................................................................................................

(2)

(iii)Қай уақыт аралығында жылулық энергия қоршаған ортаға беріледі?

...........................................................................................................................

(1)

(c)Энергия жоғалады ұғымын түсіндіріп беріңіз.

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

(2)

(d)Сіздің (с) жауабыныз термодинамиканың екінші заңымен қалай байланысқан.

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

(3)

(Жалпы ұпай 10)

Жауаптар

(a)сығуға болады /молекулалар арасында байланыс күші бар /

Молекулалардың өлшемі бар / PV = nRT заңына бағынбайды

P, V және T / Р барлық мәні үшін Бойль заңына бағынбайды / Т барлық мәні үшін Чарльз заңына бағынбайды / 1

(b)(i)жылу алмасу жоқ (өзгеріс) / газ және қоршаған орта арасында 1

(ii)А= (P∆V =) 1.8 × 105 × 4.8 × 10–4 = 86(Дж):

қуат = 4.3 кВт;2

(iii)DA;1

(c)қоршаған ортаға берілетін энергия жайылады / таралады

/; (жоғалады деген жауап қабылданбайды)2

(d)Термодинамиканың екінші заңы табиғаттағы процестердің жүру бағытын көрсетеді. Өзін қоршаған кеңістікте ешқандай қалдық өзгерістер болмайтындай түрде жүретін термодинамикалық процесті қайтымды процесс деп атайды. Қайтымды процесс кезінде термодинамикалық жүйе бастапқы күйіне қайта келеді. Сыртқы ортада өзгерістер қалатындай түрде жүретін процесті қайтымсыз процесс деп атайды. Қайтымсыз процесс кезінде жүйе бұрынғы күйіне қайтып келмейді. Үйкеліс, кедергі күштерімен жүретін процестер қайтымсыз процесс болып табылады. Жылу алмасу кезінде жүретін процесс қайтымсыз процесс болып табылады.;3

[10]