Гидродинамика. Сұйықтар мен газдардағы ламинар және турбулентті ағындар. Физика, 10 сынып, презентация.

Гидродинамика. Сұйықтар мен газдардағы ламинар және турбулентті ағындар

Сабақ тақырыбы

Оқу мақсаты

• Сұйықтар мен газдардағы ламинар және турбулентті ағындарды сипаттау;

Сабақ мақсаттары

• Ағын түрлерін тұтқырлық ұғымы арқылы сипаттау;

Идеал, реал сұйық ұғымдарын білу

Үзіліссіздік теңдеуін қорыту

Тәжірибе 1

глицеринl

су

Өсімдік майы

Дизель сұйығы

Түсіндіру үшін «тұтқырлық» ұғымын пайдаланыңыз

Тұтқырлық – сұйықтың ағуына кедергі жасау қабілеті. Оның мәні сұйықтың тегіне және температурасына тәуелді

Тәжірибенің нәтижесін түсіндіріңіз

Сұйықтың тұтқырлығы оның ыдысқа құйылу жылдамдығын көрсетеді .

Тұтқырлық көп болған сайын сұйықтың ағуы қиындай түседі.

Сұйықтың түрлері

идеал

сығылмайды

Тұтқырлығы = 0

Ағуы кезінде ешқандай кедергі болмайды.

Нақты (реал)

Сығыла алады

Тұтқырлығы бар

Ағуы кезінде кедергі келтіре алады.

Сұйықтың түрлері

идеал

Өмірде кездеспейтін сұйық, кейбір есептерді шығару кезінде нақты сұйықтардың кейбір қасиеттерін ескермей, оларды идеал сұйық деп есептеуге болады.

Нақты (реал)

Табиғатта кездесетін барлық сұйықтар нақты (реал) сұйықтық болып табылады.

Сұйықтың түрлері

идеал

Нақты (реал)

Ағын сызықтары ағатын бөлшектер жылдамдығының геометриялық көрінісі.

Көк сызықтар ағын сызықтарын бейнелейді. Қызыл стрелкалар ағатын бөлшектердің жылдамдығының бағыттарын көрсетеді.

Ағынның түрлері

Ламинар

Турбулентті

Ламинар ағыс

Жылдамдығы=0

Жылдамдығы жоғары

Тыныш ағын

Жоғарғы қысым

Төменгі қысым

Сұйық жоғарғы қысымнан төменгі қысымға қарай ағады

Ламинар ағыстың алдыңғы бөлігі парабола тәрізді. Ағынның ортасы жылдамырақ, екі шетінде баяу ағады

Турбулентті ағыс

Ағыс шулы

Турбулентті ағыс реттелмеген, сұйық өз энергиясын өзгерте алады, ағын сызықтары хаосты қиылысады.

Сұрақ: Анимацияда қандай ағын түрлері көрсетілген? Бөгетке кездескен соң ағын өзгере ма?

Жазбаша жұмыс тапсырмасы

2) Демонстрациялық тәжірибе 3.

Май шамды тұтатып, оны сөндіргеннен соң, ламинар және турбулентті түтін ағынын бақылаңыз.

Жұмыс парағындағы тапсырмаларды орындаңыз

Рефлексия:

- нені білдім, нені үйрендім?

- нені түсінбей қалдым?

- нені білгім келеді?