ПӘК (пайдалы әрекет коэффициенті). Физика, 7 сынып, сабақ жоспары.

Сабақ жоспары 7-4-4

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі 7.4A Энергия

Күні:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

ПӘК (пайдалы әрекет коэффициенті)

Осы сабақта қолжеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.2.3.8 көлбеу жазықтықтың пайдалы әсер коэффициентін тәжірибеде және есептер шығару барысынды анықтау;

 Сабақ мақсаттары

-Көлбеу жазықтықтың пайдалы әсер коэффициентін тәжірибеде және есептер шығару барысында қолдану;

-Тақырыпқа қатысты сандық және сапалық есептер шығару.

Жетістік критерийлері

Оқушылар:

-Көлбеу жазықтықтың пайдалы әсер коэффициентін тәжірибеде және есептер шығару барысында анықтай алады;

-Тақырыпқа қатысты сандық және сапалық есептер шығара алады.

 Тілдік мақсаттар

Пән үшін арнайы лексика мен терминдер:

Энергия – energy

Пайдаланылатын (пайдалы) – полезная – useful

Толық – полная – total

Шығын – Потеря – wasted

ПӘК – КПД – efficiency

Көлбеу жазықтық – наклонная плоскость- inclined plane

Құндылықтарды дарыту

• Академиялық әділдікке тәрбиелеу;
• Жауапкершілікті дамыту;

ЖА білужәнетүсіну:

• Жаһандылық және тәуелсіздік

ЖА құндылықтары:

-Қоршаған ортаға қамқорлық жәнеорнықтыдамуғаынта

ЖА дағдылары:

Өз-өзіне сенімділік жіне рефлексия дағдылары

Пәнаралық байланыстар

Математика, химия

Қолдану дағдылары

ГЖ бойынша: өмір бойы білім алу, сыйластық, қарым-қатынаста болу

Бастапқы білім

Механикалық энергия, потенциалдық энергия, кинетикалық энергия, жұмыс, қуат

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Сабақтың басы

0-10 мин

Мұғалім:

ФБ арқылы өткен тақырыпты қайталауды жүргізеді:

• Жер бетінен 10 м/с жылдамдықпен лақтырылған тастың траекторияның ең жоғарғы нүктесінде потенциалдық энергиясы 5 Дж болды. Тастың массасы мен тас лақтырылған биіктікті анықта. (Жауап: 0,1 кг, 5 м)
• Массасы 50 т реактивті ұшақ Жерге қатысты 10 км биіктікте 300 м/с жылдамдықпен қозғалады. Оның механикалық энергиясын анықта (Жауап: 275·10⁷ Дж)
• Массасы 500 г дене 3 м биіктіктен еркін құлайды. Дененің Жерге соғылу кезедгі кинетикалық энергиясын табыңдар (Жауап: 15 Дж)
• Энергияның бір түрен екінші түрге ауысуына 2 мысал келтір

Мұғаліммен тексеру

Сабақтың ортасы

11-15 мин

16-30 мин

31-38 мин

Мұғалім:

Сенка диаграммасының мысалын келтіру. Ми шабуылы.

«Сенька диаграммасында не көрінеді?»

Оқушылар:

Диаграмманы талдайды және белгілі бір мақсатқа арналған энергияның жоғалуы, яғни барлық энергия жұмысқа кетпейтіні туралы бөлікке қорытынды жасайды.

Мұғалім:

«Осылайша, жұмыс істеуге арналған энергия белгілі бір шығынға ие. Бұл энергияның қанша жұмсалып жатқаны туралы біз бүгінгі сабақта қарастыратын боламыз».

Мұғалім сабақтың тақырыбын, оқу мақсаттарын, жетістік критерийлерин оқушыларға ұсынады

Мұғалім:

Иллюстрация бойынша жаңа тақырыпты өту.

«Балалар, суретке қарап көрейік. Бұл балаға азық-түлікті көтеру үшін жұмысты атқару қажет.

- Пайдалы жұмысты қалай анықтауға болады деп ойлайсыз? (Жұмыс - бұл энергияның өзгерісі, яғни түбінде және жоғарғы жағында потенциалдық энергияны тауып және олардың айырмашылығын табу керек).

- Қалай ойлайсыз, баланың себетті көтеруге жұмсайтын жұмысы жеткілікті ме? (иә және әлі қалады).

- Неліктен жұмсалған жұмыс пайдалы жұмыстан көп? (өйткені, жұмсалған энергияның бір бөлігі ауырлық күші, үйкеліс күшіне кетеді)

«Сэнки диаграммасын қалай салуға болады?» (бір оқушы тақтаға Сэнки диаграммасын салады).

Мұғалім оқушыларды ПӘК тұжырымдамасымен таныстырады, есептеу формуласын енгізеді.

Оқушылар:

ПӘК-ті анықтау үшін анықтаманы және формуланы жазады.

Мұғалім:

«Балалар, қалай ойлайсыңдар, ПӘК 100% тең болуы мүмкін? (Жоқ, өйткені пайдалы жұмыс толық жұмысқа тең емес).

Мұғалім 1-ші және 2-ші есептерді тақтадағы түсініктемелермен бірлесіп шешуді ұсынады. Қалған есептерді дәптерлерге өздері шығарады.

1. Көлбеу жазықтықта жүктемені көтеру кезінде пайдалы жұмыс 800 Дж, ал толық жұмыс 1000 Дж. Көлбеу жазықтықтың ПӘК-ін анықтаңыз.

Жауап: 80%

2. Көлбеу жазықтықтың ұзындығы 0,6 м, биіктігі 20 см, көлбеу жазықтықта массасы 400 г, 2,5 Н күшімен бірқалыпты тартады, ПӘК-ін анықтаңыз.

Жауап: 53%

3. Көлбеу жазықтықта салмағы 3,5 кН денені 1,4 м биіктікке дейін көтерді Егер көлбеу жазықтықтың ПӘК-і 60% болса, онда толық жұмыс неге тең болады?

Жауап: 8167 Дж

4. 120 кг массасы денені 40 см биіктікке көтерілді, Рычагтың ПӘК-і 80%. Жазықтықтың ұзындығы қандай?

Жауап: 0,5 м

Жұпта бір-бірін тексеру.

Мұғаліммен бірге есептерді талдау

Сабақтың соңы

39-40 мин

Рефлексия

Сөйлемді аяқта:

Сабақтың мақсаты_________________________

Осы сабақта мен білдім__________________

Түсініксіз болды______________________________

Маған қиын болды ________________________________

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Оқушылардыңбарлығы

Оқушылардың жартысы

-Көлбеу жазықтықтың пайдалы әсер коэффициентін тәжірибеде және есептер шығару барысынды анықтай алады;

- тақырыпқа қатысты сандық және сапалық есептер шығара алады.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/ қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?