Шығарма мазмұны бойынша сұрақтар қою және жауап беру. Б.Төлеубайұлы «Тұңғыш қазақ ғарышкері». Әдебиеттік оқу, 3 сынып, сабақ жоспары.

Пән: Әдебиеттік оқу

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Атақты тұлғалар

Күні:

Сынып: 3

Мектеп: Қарағанды қаласы

Мұғалімнің аты-жөні: Майбасова Ү.А.

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

2.2 Шығарма мазмұны бойынша сұрақтар қою және жауап беру

Б. Төлеубайұлы «Тұңғыш қазақ ғарышкері»

Оқу мақсаттары

3.1.3.1 шығармадағы кейіпкерлердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне, ондағы оқиғаларға сүйеніп, сюжеттің дамуын болжау

3.2.2.1 қолдануға (практикалық), бағалауға негізделген сұрақтар қою және жауап беру

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар: шығарманы мазмұны бойынша сұрақтар қоя алады, шығармадағы оқиғаларға сүйеніп дамуын болжай алады.

Көптеген оқушылар: шығарма мазмұны бойынша қолдануға, бағалауға негізделген сұрақтар қояды және оған жауап бере алады, кейіпкердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне сүйеніп сюжеттің дамуын болжай алады.

Кейбір оқушылар: шығарма мазмұны бойынша бағалауға негізделген сұрақтар қоя алады жауап бере алады, кейіпкердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне сүйеніп сюжеттің дамуын дәлелдер келтіре отырып болжай алады.

Бағалау критерийлері

•  оқиғаның негізінде сюжеттің дамуын болжайды;
•  бағалауға және қолдануға негізделген сұрақтар қояды;
•  мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

Бөлім тақырыбына байланысты атақты тұлғаларға қатысты бағалау сұрақтарын құрастыра алады, сұрақтарға толық жауап береді, сюжеттің дамуын болжауда ойын ашық жеткізе алады.

Пәнге тән лексика мен терминология: ғарышкер, батыр ұл, ер тұлғалы, елгезек, байқампаз, азамат, ғарыш төрі, өнер.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

• Тоқтарды ерте бастан есейткен не деп ойлайсың?
• Тоқтар қазақ балаларына қандай тілек айтты?
• Өнерді қорықпай алыстан іздесін деген тілегін қалай түсіндірер едің?

Құндылықтарды дарыту

Тұңғыш қазақ ғарышкері туралы әңгімелей отырып, қазақстандық патриотизмді дарыту, өз елінің атақты тұлғаларын мақтан етуге тәрбиелеу

Пәнаралық байланыстар

Жыл, ай уақыт мезгілдерін айту арқылы есептеулер жүргізе отырып математика пәнімен байланыстыру.

Ғарышкерлер және ғарыш әлемі туралы әңгімелеу арқылы жаратылыстану пәнімен байланыстыру.

АКТ қолдану дағдылары

«Әли мен Айя» мультфильмінен Тұңғыш қазақ ғарышкері туралы үзінді көрсету

https://www.youtube.com/watch?v=0YIp2qHYAk8

Бастапқы білім

Мәтін мазмұны бойынша бағлауға негізделген сұрақтар қоя алады, сұрақтарға ашық жауап бере алады, кейіпкердің мінезі мен іс-әрекетін сипаттай алады.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Ширату жаттығуы

(Ұ, МК) «Ғарышкерлер» ойыны.

Зымырандарды күтеміз

Серуендеу үшін Планетадаға.

Қалаған жаққа кетеміз,

Мұндай зымыранда!

Бірақ құпия бар ойында:

Кешіккенге орын жоқ онда!

Сыныптың әр бұрышына үшбұрыш фигурадан зымыран макеті немесе суреті қойылады. Әр зымыранға 3 жолаушы (оқушы санына байланысты 4,5 жолаушы ) отыратыны белгіленеді (жазып немесе жабыстырып қойылады). Орын барлық оқушы үшін еместігі ескертіледі. Зымырандарға келесі атаулар беріледі:

«Жер – Ай – Жер», «Жер – Марс – Жер»,

«Жер – Шолпан – Жер», «Жер – Нептун – Жер»,

Мұғалім өлеңді дауыстап оқыған соң шапалақ соғып, не ысқырықпен белгі бергенде оқушылар жүгіріп кез-келген зымыраннан орын алып тұру керек. (Бірін-бірі итеруге болмайтыны ескертіледі). Зымыранға кешіккен оқушылар ортаға жиналады. Ойынды бірнеше айналымда өткізуге болады.

Планеталардың атаулары бойынша топқа бөлу:

1 топ – Жер

2 топ – Марс

3 топ – Шолпан

Бастапқы білімді қайталау

(Ұ, МК). «Суреттер сөйлейді» әдісі

Оқушыларға бөлім тақырыбына байланысты бірнеше атақты тұлғалар суреттері таратылады. (алдыңғы оқуларда танысқан тұлғалардың суреттері қолданылады). Сол суреттерге сүйене отырып, өздеріне таныс тұлғалар туралы әңгімелеу жүргізеді.

Әміре Қашаубаев, Абай Құнанбаев, Роза Рымбаева т.б.

• Бұл адамның атағы туралы не айта аласыңдар?
  • Олар қазақ еліне қандай еңбек сіңірді деп ойлайсың?
• Басқа қандай атақты адамдар туралы білесің?

(ҚБ) «Жапондық» әдіс арқылы оқушылар бір-бірінің жауаптарын өзара керемет, тамаша, өте жақсы, т.б. бағасын береді.

Сабақтың тақырыбы және оқу мақсатын хабарлау.

Б. Төлеубайұлының «Тұңғыш қазақ ғарышкері» әңгімесі бойынша сұрақтар қоюды, шығармадағы кейіпкерлердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне, ондағы оқиғаларға сүйеніп болжауды үйренеміз.

Оқушылармен бағалау критерийін қарастыру немесе таныстыру.

Ойынға қатысты зымыран макеттері, суреттері

Слайд №1-3

Қосымша №1

Слайд №4

Қосымша №2

1-тапсырма

(Ұ, МК) «Бірлескен оқылым» тәсілі

Б. Төлеубайұлының «Тұңғыш қазақ ғарышкері» әңгімесін оқу ұсынылады. Сараптамалық оқуға назар аударылады.

(Т, Ө) «Блиц-бақылау» әдісіне сүйене отырып, әңгіменің мазмұны бойынша қолдануға, практикалық бағалауға негізделген сұрақтар қойып және жауап беру ұсынылады. Әр топқа А4 парақтары таратылады.

Оқушыларға әрқайсысының жауабы 1-2 сөзден ғана тұратын бірнеше (4-5) сұрақты біртіндеп айтып тұрып, аз уақыт ішінде (30-60 секунд) әр топқа жеке қысқаша жауаптар жазу тапсырылады. Соңынан мұғалім дұрыс жауаптарды айтады, оқушылар жауаптардың алдына «+» немесе «-» белгісінің бірін қойып, соңына нәтижесі мен берілген шартқа байланысты бағасын жазып, мұғалімге өз парақтарын өткізеді. Ең жоғары балл сұрақ санына байланысты (5 сұрақ – 5 балл).

Сұрақтар үлгісі:

• Тоқтар қайда қосылды?
• Тоқтар кімдердің тарапынан жоғары баға алды?
• Халықына батыр ұлын алғаш таныстырған кім?
• Тоқтардың мінезі қандай еді?
• Атақты тұлға қазақ балаларына қандай тілек айтты?

Саралау: Қорытынды тәсіл арқылы саралау жоспарланады. Қабілеттеріне қарай әр топтың сұрақтарға берген жауаптары әртүрлі болуы мүмкіндігі ескеріледі.

(ҚБ) «Шапалақ» әдісі арқылы әр топтың жауаптарының дұрыстығы өзара бағаланады. Барлық жауап дұрыс болса, үш шапалақ соғылады, жауап жартылай дұрыс болса, екі шапалақ соғылады, бір жауап дұрыс болса, бір шапалақ соғылады.

2-тапсырма

(Ұ, Т, МК) «Биопоэма» әдісі арқылы «Тұңғыш қазақ ғарышкері» әңгімесіндегі кейіпкердің мінез-құлқы мен іс-әрекетіне, оқиғаларға сүйеніп, сюжеттің дамуын болжау ұсынылады.

Парақтың үлгісі:

Әр топқа А-4 парақ таратылады. Топтар парақты 8 бөлікке бөліп, әр бөлікке оқыған шығарма туралы маңызды ақпаратты толтырады. Мәліметтерді толықтырып болған соң, бүкіл топ мүшелерінің біреуінен парақтар талданып, саралап, мәліметті толықтырып, сюжеттің дамуын болжау бойынша ортақ тұжырым шығарылады.

Саралау: Диалог және қолдау көрсету тәсілі арқылы мұғалім қолдауды қажет ететін оқушылар тобына қосымша сұрақтар қою арқылы сюжетті болжауға бағыттайды.

(ҚБ) «От шашу» әдісі арқылы сыныптың сабаққа қызығушылықтарын арттыру үшін оқушылардың топтық жұмыстары өзара бағаланады.

Сергіту сәті.

«Әли мен Айя» мультфильміндегі«Мен ғарышкер боламын!» әнінің сүйемелдеуімен қимыл-қозғалысты жаттығу орындалады.

Жаттығу орындалған соң мультфильмнен Атасының тұңғыш қазақ ғарышкері туралы әңгімелеп отырған үзіндісі көрсетіледі.

3-тапсырма

(Ұ, Ө, Ж) «Қалың және жұқа сұрақтар» әдісін қолдана отырып «Тұңғыш қазақ ғарышкері» әңгімесінің мазмұны бойынша қолдануға, бағалауға негізделген сұрақтар қойып және жауап беру ұсынылады. Мәтін мазмұнына байланысты біржақты қысқа жауапты талап ететін «Жұқа сұрақ» және толық жауапты талап ететін «Қалың сұрақ» үлгілерін дайындалып тақтаға ілінеді. Оқушылар үлгіге қарай отырып, өздігінен екі сұрақтан құрастырып жазады.

Сұрақтарды құрастырып жазған соң парақтарын (дәптерлерін) қасындағы жұбымен алмасып, жауап беру тапсырылады.

Саралау. Қарқын тәсілі арқылы қарқыны жылдам кейбір оқушыларға тағы бірнеше сұрақтар құрастыруды ұсынуға болады.

(ҚБ) Дескрипторлар арқылы бағалау.

Оқу жоспары 84 бет.

Слайд №5

Қосымша №3

Қосымша №4

Слайд №6

Слайд №7

«Ғарышкер туралы» мультфильмі:

https://www.youtube.com/watch?v=0YIp2qHYAk8

Слайд №8

Қосымша №5

4-тапсырма

(Ұ) «Әткеншек » әдісі

Оқушылар екі шеңберге тұрғызылады. Бүгінгі сабақтың оқу мақсаттарына байланысты кейіпкердің мінез-құлқына, іс-әрекетіне байланысты түсінгендері бойынша сұрақтар қою және жауап беру ұсынылады. Сыртқы шеңбердегі оқушыларға сұрақтар қою, ішкі шеңбердегі оқушыларға жауап беру тапсырылады. Оқушылар жұптарымен сағат тілі бойынша ауысып отырады. Оқушыларға ашық сұрақтар қою ескеріледі.

Мысалы:

• Өнерді қорықпай алыстан іздесін деген тілегін қалай түсіндірер едің?

Саралау: Диалог және қолдау көрсету тәсіліне сүйене отырып, ұжымның ішінде сұрақ қоюда қолдауды қажет ететін оқушыға сөзбен бағыт беріле отырып, қолдау көрсетіледі.

(ҚБ) Оқушылардың қызықты сұрақтар құрастыра алғандары «Смайл» әдісі арқылы бағаланады.

Рефлексия.

«Жетістік баспалдағы» әдісі арқылы рефлексия жасалады.

1 - баспалдағы Мен... БІЛЕМІН 2 - баспалдағы Мен... ТҮСІНЕМІН 3 - баспалдағы Мен... ЖАСАЙ АЛАМЫН

Үйге тапсырма: бүгінгі сабақта танысқан атақты тұлға Тоқтар Әубәкіров туралы деректер жинастырып (туған жері, балалық шағы, өмірі, қызметі), солардың негізінде әңгіме құрастырып келу ұсынуға болады.

Қосымша №6

Слайд №9

Қосымша №7

Слайд №10

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

1-тапсырма. Қорытынды тәсіл арқылы саралау жоспарланады. Қабілеттеріне қарай әр топтың сұрақтарға берген жауаптары әртүрлі болуы мүмкіндігі ескеріледі.

2-тапсырма

Диалог және қолдау көрсету тәсілі арқылы мұғалім қолдауды қажет ететін оқушылар тобына қосымша сұрақтар қою арқылы сюжетті болжауға бағыттайды. 3–тапсырма

Қарқын тәсілі арқылы қарқыны жылдам кейбір оқушыларға тағы бірнеше сұрақтар құрастыруды ұсынуға болады. 4-тапсырма

Диалог және қолдау көрсету тәсіліне сүйене отырып, ұжымның ішіндегі сұрақ қоюда қолдауды қажет ететін оқушыға сөзбен бағыт беріле отырып, қолдау көрсетіледі.

Дескрипторлар:

• мәтін мазмұнына сәйкес тұжырым жасайды;
• мәтіндегі сюжетті жүйелі жалғастырады;
• мәтін мазмұны бойынша қолдануға, бағалауға бағытталған сұрақтар қояды;
• мәтіннің мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді.

Бағалау әдістері.

«Жапондық» әдіс, «Шапалақ» әдісі, «От шашу» әдісі, «Смайл» әдісі

Сабақ бойынша рефлексия

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?