Балаларға арналған дастархан батасы

Дастарханың тоқ болсын,
Уайым-қайғы жоқ болсын!
Жарды болсаң жасыма,
Бай болсаң, тасыма!
Бақ-дәулет берсін басыңа,
Ғұмыр берсін жасыңа.
Бәле-жала, жын-шайтан,
Жоламасын қасыңа!
Иманның байлығын берсін,
Құт-берекенің бәрі келсін!

Баталар
Толық

Бата түрлері

Бата беру — Қазақ халқының ежелден келе жатқан өзіндік орны бар салт-дәстүрлерінің бірі. Халқымыз ақ ниетпен бата беріп, жақындары үшін тілек тілеуді дәстүрге айналдырған. Оны кез келген адам айта бермейді және тойдағы тілектен айтарлықтай өзгешеленеді. Кімге қаратып айтылатынына қатысты да мәтіні өзгеріп отырады. Батаның түрлері — Баталардың түрлері

Баталардың түрлері

Бата қай кезде және кімге қарата айтылып тұрғанына қарай бірнеше түрге бөлінеді. Олар — жарапазан батасы, серттесу батасы, жол батасы, жаңа ай батасы, теріс бата, соғым батасы, көші-қон батасы, жас отау иелеріне арналған бата және өлім шыққан үйде айтылатын бата және т.б.

Баталар
Толық

Үй иесіне, шаңыраққа, дастарханға баталар мен тілектер

Бата берерде әркім «Иә, құдайым», «Иә, Алла», «Иә, жаратқан» секілді бағыштау сөздерін әр батаның алдынан қосып айтуға ерікті.

Уа, жаратқан ием құдірет
Тілегімді қабыл ет!
Иманымды кәміл ет!


Мазмұны:

Баталар | Құттықтау, тілектер
Толық

Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру

Это важно!

Дастарханға бата – қазақтың ертеден келе жатқан ұлттық дәстүрлерінің бірі. Бата, тілек ақ дастархан басында, түрлі тойларда, жақсылықтарда айтылады. Сіздерге тәрбиелік мәні  жоғары халқымыздың асыл қазынасының бірі бата туралы мәлімет беріп, үздік баталар топтамасын ұсынамыз. Қонаққа бәріміз барамыз, бірақ бәріміз дастархан басында жақсы бата айта алмай жатамыз. Не істеу керек? Әрине дастарханға арналған баталарды жаттау қажет!

Баталар
Толық

Жұмбақтар жауабымен: Ыдыс-аяқтар (қасық, дастархан, сүзгі, үстел, құмыра, ыдыс, термос, кесе, оқтау, пышақ)

Жер баспайтын аяғы,
Апамның ақ таяғы.
Жұдырықтай қамырды,
Жаулықтай ғып жаяды.
Оқтау

Кесе-кесе мұқалды,
Жони-жони жұқарды.
Пышақ

Аяғы жоқ, басы бар,
Іліп алған асы бар.
Тиген кезде қолыңа,
Аузыңа тез асығар.
Қасық
Жұмбақтар жауабымен
Толық

Дастархан

Қазақ халқының ұлттық болмыс-бітімінің бір өзгешелігі –дастархан жайып, кімді болса да адал көңілмен қарсы алатын кең пейілдігінде, меймандостығында. Қазақ үйіне келген адамға дастархан жайып, қонақжайлылық ниет білдірмеген адамды «қазанын қара суға малып отырғандай» деп кемсітетін болған. Сондықтан да қазақ халқы танысын, танымасын үйіне бас сұққан адамға «Қырықтың бірі – Қыдыр» деп қарап, дастархан жайып, барын оның алдына қойған.

Қазақ – намысшыл халық. Қонақтан тамақ үшін ақы алу деген оның әдетінде мүлдем жоқ. Бұл көргенсіздік саналып, ырымға жаман деп есептелген. Расында да қазақ «дастарханы қурап тұр» дегізбеу үшін.....
Шығармалар
Толық

Дастархандағы тамаққа таласқан әжелер күлкіге қалды

Желіде дастархандағы тамақты таласа-тармаса сөмкелеріне салып, тәрелкесімен бірге аударып жатқан әжелердің видеосы пайда болды. Ешкімнен қымсынбастан асқа таласқан әжейлер күлкіге қалды деп хабарлайды NUR.KZ.
Жаңалықтар
Толық