Қазақ жері
Аблаким Айза
11 сынып, №3 мектеп- лицей
Қызылорда қаласы
11 сынып, №3 мектеп- лицей
Қызылорда қаласы
Қазақстан жерінің тарихы сонау біздің дәуірімізге дейінгі 2-1 мыңжылдықтардан басталады. Бұл уақыт аралығында, қазақ жерін Андронов тарихи-мәдени бірлестігіне жататын тайпалар мекендеген. Ал ерте темір дәуірінде Қазақстан жерін сақ, ғұн, сармат және тағы да басқа тайпалар мекендеген. Қазақтың ұлт болып қалыптасуы өте күрделі, сан қырлы мәселе. Қазақ халқының нәсілдік-генетикалық, мәдени тегінде андрондықтардан бастап үзілмей келе жатқан бір желі бар екенін бйқауға болады. XIV-XV ғасырларда қазақ тайпаларының өмір сүрген жері Еділ өзені мен Жайық озенінің арасы болған.
Қазақ хандығын қалаушы сұлтандар – Керей мен Жәнібек екенін жақсы білеміз. Ал қазақтың ең бірінші ханы болған – Керей хан. Қазақ хандығының ең маңызды жері Жетісу мен Сырдария жағалауы. Сырдария жағалауындағы қалаларды жаулап алу үшін, қазақ хандары жылдар бойы соғысқан.
Ал қазіргі таңда Сырдария өзенінің жағалауында Қызылорда облысы орналасқан. XVII-XVIII ғасырлар қазақ халқы үшін өте қиын кездер болып табылады. Тақтырақ айтсақ, осы ғасырларда қазақ жеріне жоңғарлар шабуыл жасаған. Жоңғарлар шапқыншылығаның зардабын ел қайғыра көрген. Қаншама халық азаб тартқан. Жоңғарлар халықты аяусыз өлтірген. Елдің сол кезде көрген қиындығын сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес. Қазақ батырдарының арқасында бұл соғыс жеңіспен аяқталды. Қаракерей Қабанбай, Қанжығалы Бөгенбай, Шапырашты Наурызбай батырларымыз және Төле, Қазыбек, Айтеке билеріміз елді жеңіске алып келген.Бұдан кейінді қазақтың өиірі жақсарған жоқ. Ендігі кезеңде орыс патшалығына қарсы тұру қажет болатын. Бұл кезеңнен де еліміз қиындықпен өтті. Ахмет Байтурсынұлы, Алихан Бөкейханұлы, Тұрар Рысқұлов, Міржақып Дулатов, Халел Досмұхаммедұлы, Жалел Досмұхаммедұлы және тағы да басқа қазақтың бетке ұстар тұлғаларына қарыздармыз.
Бұл Қазақстан тарихының бір ғана беті, кішкене ғана үзіндісі. Қазақтың тарихын ауқымды түрде жазу үшін жылдар керек. XX-XXI ғасырларға келетін болсақ, 1991 жыл - тарихтағы маңызды жыл екендігін білеміз. 1991 жылдың 16 желтоқсанында Коституциялық заң қабылданды. Бұл күні талай қырғын соғысты, «Ақтабан-шубырындыны» көрген ел тәуелсіз атанды. Қазақстан әлемге тәуелсіз республика болып танылды. 1992 жылдың маусымында мемлекеттік рәміздеріміз де бекіткілді. Мемлекеттік әнұранымыз, елтаңбамыз, туымыз белгіленді. Әнұранымыздың сөздері адамның өр-рухын төбеге көтереді. Туымыздың көк түсі аспанымыздың ашықтығын, еліміздің тыныштығын білдіреді. Ал елтаңбамызда қазақпен бірге келе жатқан белгілер бейнеленген. Біз мемлекеттік рәміздерімізге құрмет көрсетуге міндеттіміз.
Қазақстан сандаған қиындықтарға, әлемдік дағдарысқа қарамай, өзінің тәуелсіздгін нығайтып келе жатыр. 1991, 1995, 1999, 2005, 2011 жылдары өткен президент сайлауының бес ретінде де Нұрсултан Әбішұлы Назарбаевқа халық өз сенімін білдірді . Елбасымыздың арқасында біз ынтымағы нығайған, тәуелсіз, аспаны ашық елде тұрып жатырмыз. Елбасымыздық саясаты Қазақстанды бүкіл йлемге танытты . Елімізде жүз отыздан астам өзге ұлт өкілдері тұрады. Біз шешен ұлтының өкіліміз. Көптеген ұлттарды Қазақстанға жер аударған кезде, қазақ халқының арқасында тірі қалдық дейтін атамыз. Қонқжайлығы бәріне де белгілі қазақ халқы сол ұлттарға барынша комек қолын созған. Өзге ұлт деп шеттетпей, бір үзім нанды боліп жеген еді. Міне, осындай тарихы бар Қазақ елі құрметтеуге, үлгі-өнеге, тәлім-тәрбие алуға тұрарлық ел. Қазақ – рухы – өр, тәні – бекем қайсар халық. Әр – бір өзін құрметтейтін, тұрып жатқан елін құрметтейтін азамат тілін, дінін, салт-дәстүрін білуге міндетті.
Мен қазақтың салт-дәстүріне қатты қызығамын. Менің ұлтым өзге болса да мен қазақ тілін, дәстүрін, тарихын, өнерін жақсы білемін және онымен мақатанамын . Қазақ тілі түркі тілдерінің арасындағы ең бай , әдемі тіл. Мен қазақ тілінің әлемдік тілдер арасына кіруін армандаймын. Бұл арманның орындалатынына сенемін. Ол үшін біз қазақ тілін барынша дәріптеп, қазақ тілінде дұрыс сөйлеуіміз керек.
Қазақстан – Еуразия жүрегі. Мен өз елімді сүйемін және Қазақстанда туылғаныма бақыттымын. Біз, яғни жас ұрпақ, бойымызда рухани, патриоттық сезім тәрбиелеуіміз керек. Елді жастарына қарап сынауға болады. Білімге, ғылымға, елімізді әлемге танытуға тырысайық.
Қазақстанның болашағы біздің қолымызда екенін ұмытпайық!
Қазақ хандығын қалаушы сұлтандар – Керей мен Жәнібек екенін жақсы білеміз. Ал қазақтың ең бірінші ханы болған – Керей хан. Қазақ хандығының ең маңызды жері Жетісу мен Сырдария жағалауы. Сырдария жағалауындағы қалаларды жаулап алу үшін, қазақ хандары жылдар бойы соғысқан.
Ал қазіргі таңда Сырдария өзенінің жағалауында Қызылорда облысы орналасқан. XVII-XVIII ғасырлар қазақ халқы үшін өте қиын кездер болып табылады. Тақтырақ айтсақ, осы ғасырларда қазақ жеріне жоңғарлар шабуыл жасаған. Жоңғарлар шапқыншылығаның зардабын ел қайғыра көрген. Қаншама халық азаб тартқан. Жоңғарлар халықты аяусыз өлтірген. Елдің сол кезде көрген қиындығын сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес. Қазақ батырдарының арқасында бұл соғыс жеңіспен аяқталды. Қаракерей Қабанбай, Қанжығалы Бөгенбай, Шапырашты Наурызбай батырларымыз және Төле, Қазыбек, Айтеке билеріміз елді жеңіске алып келген.Бұдан кейінді қазақтың өиірі жақсарған жоқ. Ендігі кезеңде орыс патшалығына қарсы тұру қажет болатын. Бұл кезеңнен де еліміз қиындықпен өтті. Ахмет Байтурсынұлы, Алихан Бөкейханұлы, Тұрар Рысқұлов, Міржақып Дулатов, Халел Досмұхаммедұлы, Жалел Досмұхаммедұлы және тағы да басқа қазақтың бетке ұстар тұлғаларына қарыздармыз.
Бұл Қазақстан тарихының бір ғана беті, кішкене ғана үзіндісі. Қазақтың тарихын ауқымды түрде жазу үшін жылдар керек. XX-XXI ғасырларға келетін болсақ, 1991 жыл - тарихтағы маңызды жыл екендігін білеміз. 1991 жылдың 16 желтоқсанында Коституциялық заң қабылданды. Бұл күні талай қырғын соғысты, «Ақтабан-шубырындыны» көрген ел тәуелсіз атанды. Қазақстан әлемге тәуелсіз республика болып танылды. 1992 жылдың маусымында мемлекеттік рәміздеріміз де бекіткілді. Мемлекеттік әнұранымыз, елтаңбамыз, туымыз белгіленді. Әнұранымыздың сөздері адамның өр-рухын төбеге көтереді. Туымыздың көк түсі аспанымыздың ашықтығын, еліміздің тыныштығын білдіреді. Ал елтаңбамызда қазақпен бірге келе жатқан белгілер бейнеленген. Біз мемлекеттік рәміздерімізге құрмет көрсетуге міндеттіміз.
Қазақстан сандаған қиындықтарға, әлемдік дағдарысқа қарамай, өзінің тәуелсіздгін нығайтып келе жатыр. 1991, 1995, 1999, 2005, 2011 жылдары өткен президент сайлауының бес ретінде де Нұрсултан Әбішұлы Назарбаевқа халық өз сенімін білдірді . Елбасымыздың арқасында біз ынтымағы нығайған, тәуелсіз, аспаны ашық елде тұрып жатырмыз. Елбасымыздық саясаты Қазақстанды бүкіл йлемге танытты . Елімізде жүз отыздан астам өзге ұлт өкілдері тұрады. Біз шешен ұлтының өкіліміз. Көптеген ұлттарды Қазақстанға жер аударған кезде, қазақ халқының арқасында тірі қалдық дейтін атамыз. Қонқжайлығы бәріне де белгілі қазақ халқы сол ұлттарға барынша комек қолын созған. Өзге ұлт деп шеттетпей, бір үзім нанды боліп жеген еді. Міне, осындай тарихы бар Қазақ елі құрметтеуге, үлгі-өнеге, тәлім-тәрбие алуға тұрарлық ел. Қазақ – рухы – өр, тәні – бекем қайсар халық. Әр – бір өзін құрметтейтін, тұрып жатқан елін құрметтейтін азамат тілін, дінін, салт-дәстүрін білуге міндетті.
Мен қазақтың салт-дәстүріне қатты қызығамын. Менің ұлтым өзге болса да мен қазақ тілін, дәстүрін, тарихын, өнерін жақсы білемін және онымен мақатанамын . Қазақ тілі түркі тілдерінің арасындағы ең бай , әдемі тіл. Мен қазақ тілінің әлемдік тілдер арасына кіруін армандаймын. Бұл арманның орындалатынына сенемін. Ол үшін біз қазақ тілін барынша дәріптеп, қазақ тілінде дұрыс сөйлеуіміз керек.
Қазақстан – Еуразия жүрегі. Мен өз елімді сүйемін және Қазақстанда туылғаныма бақыттымын. Біз, яғни жас ұрпақ, бойымызда рухани, патриоттық сезім тәрбиелеуіміз керек. Елді жастарына қарап сынауға болады. Білімге, ғылымға, елімізді әлемге танытуға тырысайық.
Қазақстанның болашағы біздің қолымызда екенін ұмытпайық!
Толық нұсқасын 30 секундтан кейін жүктей аласыз!!!
Әлеуметтік желілерде бөлісіңіз:
Facebook | VK | WhatsApp | Telegram | Twitter
Қарап көріңіз 👇
kz | Шығармалар
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Соңғы жаңалықтар:
» 2025 жылы Ораза және Рамазан айы қай күні басталады?
» Утиль алым мөлшерлемесі өзгермейтін болды
» Жоғары оқу орындарына құжат қабылдау қашан басталады?