ЭҚК пен кернеу. Физика, 10 сынып, презентация.

Электр қозғаушы күш және кернеу

Оқу мақсаты:

10.3.2.2 –ЭҚК пен сыртқы тізбектегі кернеу арасындағы айырмашылықты түсіну (энергетикалық тұрғыдан).

Фонариктің батареясында 1,5В деп жазулы тұр. Бұл нені білдіреді?

Тізбек бөлігі

Электр тогын қолданатын құралдар тұтынушылар деп аталады. Ол тізбектің сыртқы бөлігі деп аталады.

Тізбектің ішкі бөлігі- ток көзі болып табылады.

Ɛ – ток көзінің ЭҚК,

r – ток көзінің ішкі кедергісі,

R – Тізбектегі сыртқы кедергі,

R + r – Тізбектегі толық кедергі.

Сыртқы күштер

Ток тұрақты болу үшін кернеуді тұрақты сақтап тұру керек

Ол үшін табиғаты электрлік емес күштер әсер ету

Жалғыз электрлік өріс (кулондық өріс) токты тұрақты ұстап тұра алмайды.

Электрқозғаушы күш

Сыртқы күштердің әсері электр қозғаушы күш (ЭҚК) деп аталатын шамамен сипатталады.

Тұйық контурдағы электр қозғаушы күш (ЭҚК) зарядты контурдың бойымен орын ауыстыруындағы бөгде күштердiң жұмысының сол зарядқа қатынасын анықтайды:

[Ɛ] = Дж/Кл = В

Кернеу

Кернеу- электр өрсінідегі немесе электр тізбегіндегі бірлік оң зарядты бір нүктеден екінші нүктеге орын ауыстыру барысында жасалатын электр өрісінің жасаған жұмысына тең

Кернеудің өлшем бірлігі: Вольт

Кернеуді өлшейтін құрал: Вольтметр

ЭҚК және кернеу

Толық тізбек үшін Ом заңы

№1 тапсырма

№2 тапсырма

Тізбекке амперметрді жалғау арқылы тізбек бойында жүріп жатқан ток күшін анықтаңыз;

Ток күшінің тізбектің барлық бөлігінде бірдей болатындығын ескере отырып, 2(і) және 2(ііі) тапсырмалардағы кернеу мәндері арқылы кедергілерді есептеңіз.

Осы кедергі мәндері жайлы не айтасыз?

№3 тапсырма. Бос орынды толтырыңыз

• Аккумулятор электр энергиясын _________________.

• Шамдар және тізбектің басқа элементтері ___________________________________ түрлендіреді.

• Кернеу _____________________________ энергиямен байланысты

• Ток көзінің ішіндегі бөгде күштер қандай да бір энергия түрін _____________________ түрлендіреді де, _____________________________, жұмыс атқарады. Тұйықталған тізбекте пайда болған электр өрісі тізбектің сыртқы және ішкі бөліктерінде жұмыс атқарады:

№4 тапсырма. Бейнебаянды тамашалау арқылы төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз

ЭҚК қалай анықталады?

ЭҚК-тің формуласы мен өлшем бірлігі

Кернеу дегеніміз не?

Ол қалай анықталады?

ЭҚК пен кернеудің айырмашылығы қандай ?

ЭҚК пен кернеудің байланысы қандай?

https://www.youtube.com/watch?v=yY3Z9yRE7FE