Электр тогының жұмысы және қуаты. Джоуля – Ленц заңы. Ток көзінің ПӘК. Физика, 10 сынып, қосмыша материал 1.

Қосымша 3

Практикалық жұмыс

«Ток көзіндегі ПӘК-ін анықтау».

Мақсаты:Ток көзіндегі ПӘК-ін қалай анықтау керектігін білу.

Қажетті құралдар: Тұрақты ток көзі кернеуі- 6 В ,3А-амперметр , 5 В дейін вольтметр, 6 Ом дейін реостат, өткізгіш сымдар.

Қысқаша теория:

ПӘК-і пайдалы қуаттың толық қуатқа қатынасы арқылы анықталады:

Түрлендіргеннен кейін U = IR және ε = I (R + r) вормулаларын аламыз.

r = const кезіндегі η(R) графигі суретте көрсетілген:

Формула мен графиктің талдауы көрсеткендей, егер R = 0 онда η  1 –ге ұмтылады. Яғни ПӘК арттыру үшін, оның ішкі кедергісін мүмкіндігінше азайту керек.

Қысқа тұйықталу жағдайында (R  0) η  0, яғни, барлық қуат ток көзінің ішінде тұтынылады. Бұл ішкі бөліктерінің қызып кетуіне және оның істен шығуына ғана емес, өртке әкелуі мүмкін. Сондықтан қысқа тұйықталу схемалары қолайсыз.

Жұмыс барысы:

1. Суретте көрсетілген тізбекті жинаңыз

2. Ортаңғы реостат қозғалта отырып, I1 және U1 мәндерін өлшеңіз.

3. Реостаттың қозғалтқышын басқа орынға жылжытып, I2 және U2 мәндерін өлшеңіз

4. ЭҚК формуласын формуласы арқылы анықтаңыз

5. I1 және U1 кернеуінің және берілген кернеу үшін ПӘК есептеңіз.

Анықтаңыз:

= ______________________________________ W

6.

= ______________________________________ W

7. Мына формула бойынша ПӘК есептеңіз: _____________________________%

8. Қорытынды жасаңыз