Рамазан айы келісімен көбіміз ауызашар беруге асығамыз. Бұған байланысты кейбіреулер оразаны міндетті түрде беру керек пе, жағдайым келмей жатса ше, дастарханның ағыл-тегіл болуы міндетті ме деген сынды сұрақтар қойып жатады.

Ауызашар беру – сауапты іс. Зәйд ибн Халид әл-Жуһайнидің (р.а.) риуаяты бойынша Пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Аузы берік жанды ауызашарға шақырып тамақ берген кісі – ораза ұстаған адамның алатынындай.......

]Комплекс жүйесінде негізгі зерттелетін нәрсе, кіндік тақырып – еңбек. Еңбек болғанда сол өңірдегі елдің күн көретін еңбегі.

Еңбек қалай зерттеледі, оқылады десеңіз үш жағынан қаралып оқылады:

1) Оқудың бас қазығы еңбек болмақ.
2) Мектеп өмірінің, мектеп ұйымының.....

Мұғалима бұл сыныпқа жаңадан келген еді. Ол жас әрі жігерлі ұстаз болатын.
Жұмыс істегісі келіп құлшынып тұрады. Анығына келгенде, ол ұстаздық
қызметті енді ғана бастап жатқан жоқ. Мұның алдында да аз-маз тәжірибесі
болды. Дегенмен оған жаңа орта да, сынып та әлі толық таныс емес еді. Сөйтсе
де мұғалима өз жұмысына айрықша бір ықыласпен кірісіп кетті.

Бірде ол сыныппен бірге кеш өткізгісі келді. Кешке өз ойынша балалардың
ата-аналары да қатысса екен деп тіледі. Дәлірек айтқанда.....

Бала – адамның бауыр еті. Қай ата-ана да өз шаңырағында шыр етіп сәби дүниеге келгенінде оған ең жақсы есімді қоюға тырысады. Негізінен, жаңа туған сәбиге есім таңдауға қазақтан дана, қазақтан шебер халық жоқ. Алайда, әрбір ата-ана баласына ат қоярда өзіне жүктелер жауапкершілікті жете сезініп, оған сақтықпен қарағаны, он ойланып, он толғанып барып қана жүрегі қалаған есімді сәбиіне қойғаны абзал. Өйткені, есімдердің адам өміріне, адам атына планеталардың ықпалы өте айрықша.

Ырымға байланысты ат қою

Қазақтың салты бойынша, жас нәресте туған кезде ата-анасы ең сыйлы, қатты құрмет тұтатын адамына өз сәбиінің есімін қойғызады. Кейде олар келісе отырып, бала есімін өздері таңдайды. Егерде әке-шешесі, ата-әжесі тірі болса, өз немере, шөберелерінің есімдерін солар қояды. Мұндайда үлкен кісілердің айтқаны – заң. Олар айтқан есімді ата-анасының азан шақыртып, сәбиіне қоюы – бұлжытпай орындалатын міндет. Тек есте болатын бір жағдай, сәбиге ат қойғанда айтылуы қиын, қатаң дыбысты, жақсы да жаман мағына беретін, немесе айқайлап тұрған есімдерді қоймаған жөн.

Оқушылар "Кім болам?" деген тақырыпқа шығарма жұмысын жазып жатты.

***

Ұстаздық мамандықтың беделін қоғамда қалай көтереміз деген ұзақ талқылаудан
кейін мұғалімге кабинет, кресло және хатшы берілетін болған еді. Енді оқушылар
мұғалімнің қабылдауына жазылады. Осыған орай......

«Әке мен шешенің баланың алдында үш міндеті бар: туғанда жақсы ат қою, дінге тәрбиелеу, үйлендіру (қыз болса — ұзату)» Хадис-шариф

Азан шақырып ат қою — сәбиге ат қоюдың мұсылманша дәстүрі. Сәбидің бір құлағына азан шақырып, екінші құлағына қамат айтып есім қою сүннет.....

Жапырағың жайқалып,
шақырып ең, Алматы,
Ақындарға таусылмас тақырып ең, Алматы.
Арығыңда қалтылдап ағып бара жататын
Ат басындай алмаңнан татырып ең, Алматы...

Таза-ақ едің....