Шамалар - информацияны өңдеу кезінде қолданылатын объектілер. Яғни, шамаларға алғашқы деректер (алғашқы информациялар) және нәтиже деректер (өңдегеннен кейінгі информация) жатады. Бұл жағдайда информацияның хабары маманың есімі ретінде, ал информацияның мазмұны шамаңың мәні ретінде қарастырылады.
Шамалар, өздерінің есімдеріне мәндер беру тәсіліне байланысты тұрақты шама және айнымалы шама болып екіге бөлінеді.
Егер шаманың мәні қолданып отырған қатынас тілінің жалпы интерпретациялау (түсіну) ережесін құрған кезде анықталса, онд мұндай шамаларды тұрақты дейміз. Демек, тұрақты шамаға атау берген кезде оның мәні бірге анықталады. Мәнімен бірге оның тип де белгілі болады. Мысалы, 1, 3 және 5 цифрларынан құрылған 135 тізбегін тұрақты шаманың атауы деп қарастырсақ, онда бұл шаманың мәні "бір жүз отыз бес" деген бүтін сан болады. Ал осы цифрлардан басқа тізбек 315 құрастырсақ, онда ол мәні "үш жүз он бес" деген бүтін сан болатын басқа тұрақты шаманың атауы болады. Осылардан мынадай тұжырым шығады:
Тұрақты шаманың есімі, мәні және типі өзгермейді, олардың барлығы бір мезгілде анықталады.
Енді айнымалы шамаға анықтама берейік. Егер шаманың атауына берілген мән өңдеу кезінде өзгеретін; болса, онда мұндай шаманы айнымалы шама дейміз.[1]
Әдетте, айнымалы шаманың мәнінің типі өзгермеуі тиіс. Ал олай болмаған жағдайда, осы шаманы өңдеу кезінде көп, мүмкін болатын шешуі қате шығатын, қиындықтар пайда болады.
Информатикада айнымалы шамаға атау беру үшін идентификатор деген ұғымды пайдаланады.Идентификатор - әріптен басталатын және әріптер мен цифрлардан құралған ұзындығы шектелген тізбекті айтады ....

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін ақпараттандыру еліміздің даму стратегиясының негізгі бағыттарының бірі, себебі ХХІ ғасыр – білім беру жүйесін ақпараттандыру ғасыры.
Информатика пәнінің орта білім беру жүйесіндегі ролі ақпараттық білімнің, ақпараттық орта мен адамның өзара қарым-қатынасын үйлесімді етудегі және жаңа ақпараттық қоғамда кәсіпкерлік қызметтің басты құрамды бөлігі болып табылатын ақпараттық бейнесін қалыптастырудағы алатын орнымен қамтамасыз етіледі.
Бүгінгі таңда компьютерлік дизайн, Web-дизайн, жүйелік программалушы, администратор және тағы басқа мамандардың қажет екендігін түрлі жарнамалық газеттерден, бұқаралық ақпарат құралдарынан да көруге болады. Аталған мамандықтарды қалай дайындап, оларға қандай программалық құралдарды үйрету арқылы жетілдіруге болатыны әдістемелік жұмыстың өзекті мәселелерінің бірі болып отыр.
Мектеп бітірушілер компьютерлік сауатылықты меңгеріп шығады, бірақ келешекте олар программист, инженер, жүйе администраторы болуы міндетті емес. Дегенмен кез-келген шығармашылық мамандық сізден қазіргі заманға сәйкес компьютерлік технологияларды меңгеруге талап етеді. Шығармашылық жұмыстын қортындысы әр қашан жаңа білім, жаңа ақпарат, ал осы ақпаратты таратудың ең жеңіл әдісі – Интернетте жариялау.
Интеренетте материалды жариялау тиімді болу үшін ол Web-дизайн ережелеріне сәйкес болу керек. Демек, Web-дизайн негіздерін білу кез келген мамандықта қажет болады, өткені Web-бет дизайны – бұл ақпараттық дизайн.
Бұл жұмыс өзінің сайтын дайындауды үйренем деушілерге арналған.
Жұмыс екі бөлімнен тұрады, біріншісі теориялық: мәтінді форматтау, графиканы қолдану, тізім жасау, кесте құру. Ал екіншісі болса практикалық, бұл бөлімде біз дайын бір сайт жасап шығамыз. ....

"Ақпарат" (информация) термині латынның түсіндіру, баяндау, білу деген үғымынан туындаған ағылшынның information сөзінен шыққан. Ақпаратты біз ауызша немесе жазбаша түрде, қимыл не қозғалыс түрінде бере аламыз. Кез келген керекті ақпараттың мағынасын түсініп, оны басқаларға жеткізіп, соның негізінде белгілі бір ой түйеміз.
Біз бәріміз бала кезімізден бастап ақпарат алмасу процесіне қатысамыз. Кітап, газет және журнал оқығанда, радио тыңдап, теледидар көргенде, мұғаліммен, ата-аналармен, достарымызбен әңгімелескенде әртүрлі ақпарат аламыз. Адамдардың үйде, мектепте, жұмыста және көшеде бір-бірімен сөйлесуі де ақпарат түрлерінің: сөздердің, ойлардың, хабарлардың, мәліметтердің алмасуына мысал бола алады. Адамдардың араласуы мен бірге жүруі - жұмыс істеу, оқу және ойнау – ақпарат алмасуынсыз жүзеге аса алмайды. Берілген ақпараттар өзімізге, заттарымызға қатысты айтылып, айнала ортамызда болып жатқан оқиғалармен тығыз байланыста болады.
Ақпаратты жазу мүмкіндігі пайда болғаннан бастап, ақпарат алмасу тек ауызба-ауыз айтумен немесе әртүрлі қимылдармен ғана емес, оқу-жазу арқылы да беріле бастады. Оқи білу және ойын жазып жеткізе білу - адамзаттың сауаттылығының белгісі бола бастады. Ойды жазып қалдыру тек мағлұмат пен хабар алмасу ғана емес, адамзаттың ізгі қазыныларын үрпақтан ұрпаққа жеткізу мүмкіндігін берді.
Ақпарат алу дегеніміз - бізді қоршаған қүбылыстар мен нысандардың өзара байланыстары, қүрылымы немесе олардың бір-біріне қатысуы жөнінде нақты мағлүматтар мен мәліметтер алу деген сөз.
Қазіргі қоғамда ақпараттық қоғам деп атау жиі қолданылып жүр, себебі қоғамда айналымда жүрген ақпарат мөлшері үлкен жылдамдықпен артуда. Сонымен қатар мол ақпарат мөлшерін сақтап , өңдеп, тасымалдап және оларды тиімді пайдалану үшін қажетті техникалық құралдардың күннен-күнге жаңарып , өсуі де кем қолмайды.
Ақпараттың осындай жылдамдықпен айналуы қоғамдағы барлық өндіріс орындарында, әлеуметтік салада, экономикалық және саяси өмірде жақсы көмегін тигізеді. Сонымен қатар адамзаттың білімінің деңгейін көтеру талабын қойып отыр.
Компьютерлік техника мен ақпараттық технологияның жылдам дамуы. Ақпаратты пайдаланушы ақпарат қоғамның дамуына зор әсерін тигізуде ....

Информатика - ЕЭМ арқылы информацияны жинау, сақтау, түрлендіру, тасымалдау және оны пайдалану заңдылықтары мен тәсілдерін зерттейтін жаңа ғылыми пән. Информатиканы оқытудың маңыздылығы бұл ғылымның тек ЭЕМ-дерді пайдалану мүмкіңдіктері мен олардың жұмыс істеу принциптерін түсіндіріп қана қоймай, қоғамдық өмірде және адамдар арасында инфармацияны кеңінен қолдану заңдары мен тәсілдері туралы мәліметтер беретіні болып табылады.
Қазіргі кезде жаңа ЭЕМ-дер күнбе-күн пайда болып, олардың даму процесі үздіксіз ғылыми-техникалық прогреске айналып отыр. Сонымен қатар информацияны өңдеу, жинау және беру тәсілдері де күннен күнге дамып келеді. Осы себептерге байланысты информатика жиі өзгеріске ұшырайтын ғылыми пән болып саналады да, оны оқып үйрену күннен күнге күрделіленіп барады.
Информатиканың негізгі объектісі, яғни оның шікізаты мен беретін өнімі информация болып саналады. Сондықтан "информация" ұғымы информатика мен ЭЕМ-де жұмыс істеудің ең түбегейлі атауларының бірі болып есептеледі.
Адам мен компьютер арасындағы байланысты ұйымдастырушы қызметін, яғни қолданылатын негізгі интерфейс рөлін командалық қатар атқарады. Бұл қатар арқылы МS-DOS жүйесі мен адам арасындағы сұхбат ыңғайсыз жүргізіледі, ЭЕМ-ді басқару үшін қажет жүзден аса командалар пернелерден енгізіліп барып орындалады. Командаларды жазу тәртібі өте күрделі - деуге болады, кейде бір команданы орындау үшін ондаған символдарды теруге тура келеді. Осы операциялық жүйемен негізінен тек маман программалаушылар ғана тікелей жұмыс істейді де, көптеген адамдар ондай дәрежеге көтеріле алмайды. ....

Программада анықталған айнымалылардың барлығы оның орындалуы кезінде компьютердің жедел жадының мәліметтер сегменті деп аталатын бөлігінде орналасады. Мәліметтер сегментінің ұзындығы 80х86 микропроцессор архитектурасымен анықталады және 65536 байт құрайды. Мәліметтер сегментінің аздығы программада өлшемі үлкен массивтерді пайдалануда үлкен қиындық туғызады. Бір жағынан, дербес компьютердің (ДК) жады көлемі (әдетте 640 Кбайттан кем емес ) үлкен көлемді есептерді сәтті шығаруға жеткілікті. Бұл жағдайдан шығу үшін динамикалық ұғым принципі қолданылады.
Динамиканың ұғым принципі - ДК жедел жадысы, Д.К. микропроцессорының сәулетіне байланысты, көлемі 300 Кбайттан кем емес жедел жадының арнайы бөлігіне мәліметтерді орналастыру мүмкіндігі бар. Ол бөлік компьютер жедел жадының мәліметтер сегментінен және стектен тыс орналасады. Динамикалық ұғым принципінде орналасқан мәліметтерді динамикалық деп атайды. Оның статикалық мәліметтен ерекшелігі, оларды кез келген уақытта компьютер жадына орналастырып, не одан өшіріп отыруға болады.
Динамикалық ұғым принципі бұл іс жүзінде мәліметтері үлкен көлемді массивтерді өңдеуде жалғыз мүмкіндік. Көп практикалық есептерді динамикалық ұғым принципінсіз шығару қиын немесе шығару мүмкін емес. Мұндай қажеттілік автоматтандырылған жобалау жүйесін құру (ААЖҚ) кезінде туындайды: ААЖҚ - да қолданылатын бір қалыптылық математикалық моделі басқа жобаларда анағұрлым өзгешелеу болуы мүмкін; бұл жағдайда статистикалық ұғым принципін қолдану мүмкін емес. Ақыры, Дербес компьютердің графикалық және дыбыстық тәсілдерімен жұмыс кезінде мәліметтерді уақытша сақтау үшін динамикалық ұғым кеңінен қолданылады.
Мәліметтерді динамикалық орналастыру - динамикалық ұғым принципіне тікелей программамен жұмыс істеу барысында қолдану. Бұған қарағанда, мәліметтерді статикалық орналастыру Турбо Паскаль компиляторымен программа компиляциялау барысында іске асады ....

Менің курстық жұмысымның тақырыбы Кітап қоймасының деректер қоры деп аталады. Бұл деректер қоры басқа да бағдарламалар секілді Delphi тілінде жасалады . Delphi тілі мен Access бағдарламасының көмегімен жасалған.
TurboPascal-ды жетілдіре отырып Borland фирмасы көптеген жетістіктерін ұсынды.Паскаль тілі бағдарламаны оқыту тілі ғана болды. Кейіннен паскаль қиын да қызықты бағдарламалар мен басқа ида жетістіктерге жетті . Техникалық эвалюция кезегімен жеке компьютерлердің көптеген жетістіктері OC-MSDOS жүиесіндегі Windows бағдарламавларының көмегімен өте қызықты әрі жетілдірілген программалық жүиелер шыға бастады .
1993-жылы MicroSoft- фирмасы ең бірінші қарапайым бағдарламалау тілі VisualBasic Жүйесін шығарды. Borland өзінің өнімін шығарды оның аты Delphi.
Delphi-бұл Windows жүиесінде жұмыс жасай алатын бағдарлама. Delphi-дің бірінші версиясы Windows 3.1.жүиесінде жұмыс жасайтын. Windows95 жүиесі шыққаннан кейін Borland фирмасы 16-разрядтық версиясын шығарды Delphi 2 , одан кейін заманға сай 32-разрядтық Delphi 3, кейін келе Delphi 4.., 5,.. 6,7...шыға бастады.
Delphi көптеген элементерден тұратын бағдарламалау жүиесі . Delphi кәсіпқой программистер жұмыс істеуге арналған . Студенттердің алдында Delphi – ді Widows жүиесі бойынша жұмыс құру , және соны оқып білуге мақсат қояды ....

Педагогикалық технология ұғымының қалыптасуы мен дамуының барысында педагогикалық технология ұғымының мәні түрліше қарастырылады.
Қазіргі пайдаланып жүрген мағынадағыдай педагогикалық технология ұғымы 1960 жылдардан бастап бихеииористік, необихеиористік тұжырымдардан басту алатын, «толық меңгерту» теориясына негізделген, жоғарыда атап өткендей нәтиже алуға бағытталған АҚШ және батыс Европа елдеріне практикаға ене бастаған маңгеру технологияларына байланысты пайда болды.
Осы жылдарды шетелдерде біршама қолға алынған оқытудың технологиялық құралдарын пайдалану, бағдарлы оқыту мәселесі де педагогикалық технологиялар теориясының қалыптасып, дамуына үлкен ықпал етті. Жалпы оқытудың педагогикалық технологиялары ұғымы педагогика ғылымына жүйелі түрде 1970 жылдардан бастап ене бастады. Кейбір әдебиеттерде оқыту процесін технологияландыру оған ақпараттық технологиялық құралдарды пайдаланумен байланыстырылатын көзқарастар айтылады. Төменде талданып «педагогикалық технология» ұғымының мәнінен көретініміз мұның бір жақта, алғашқы, үстіртін пікірден туғандығы.
Қазіргі уақытта білім берудің өзіндік ұлттық үлгісі қалыптасуда. Бұл процесс білім парадигмасының өзгеруімен қатар жүреді. Жаңа білім парадигмасы бірінші орынға баланың білімін, білігі мен дағдысын емес, оның тұлғасын, білім алу арқылы дамуын қойып отыр. Сабақтың тиімділігін арттырудың көптеген әдіс тәсілдері бар:

• жекелеме немесе топтармен жұмыстар;
• мөлшерленген үй тапсырмалары;
• стандартты емес сабақтар т.с.с

Стандартты емес сабақтың бір түрі модульдік сабақ. Модульдік сабақ бірнеше артықшылықтармен ерекшеленеді. Сабақ басталысымен оқушы өзінің не істеу керектігі, яғни сабақтың соңында өзінің нені біліп шығуы керектігі жөнінде толық мағлұмат алады. Себебі, оқушыларға мұғалім алдын ала дайындалған сабақтың жүру жоспарын, яғни орындайтын тапсырмалар нұсқауын таратып береді. Онда сабақтың түпкі және оның әрбір элементінің нақты мақсаты көрсетілген. ....

Қоғамдағы саяси-экономикалық, мәдени өзгерістерге байланысты оқыту жүйесіне де өзгертулер енгізілді. Қоғам өмірі ең алдымен адамның (баланың) өздігінен дамуы мен жетілуін іске асыратын, педагогикалық теория мен практикаға ерекше мән бере бастады.
Оқушының дербестігін, шығармашылық ынтасын арттыруға бағытталған педагогикалық жүйе қазіргі білім берудің барабар талабы болып табылады.
Жеке бала – бұл күрделі бүтін жүйе және оның дамуын ашатын жүйеқұрағыш бөлігін табу өте маңызды. Сол бөлік ретінде ғалымдар өздігінен танымдылықты бөледі, ол жеке адамның дамуындағы бүтін интегралдық көрсеткіші, адамға жаңа жағдайда жеңіл жөн табуға, өзге жағдайда білім мен дағдысын қолдануға мүмкіндік береді. Сондықтан адамның өзіндік танымдылығын дамыту маңызды және мәнді мәселе.
Жеке баланың өздігінен танымдылығын дамыту үшін көптеген факторлар әсер етеді: стихиялық (апаттық) және арнайы ұйымшылдық, табиғи және әлеуметтік факторлар. Басқа факторлармен қатар ғалымдар мен педагог-практиканттар қоршаған ортаның әсерін көрсетеді. Ол ортада бала жеке адам ретінде дамиды, оған әсер етудің арқасында өзінің өздігін көрсетеді.
Ғалымдар білім ортасының құрылымдық бөлігі пәндік қоршауы деп көрсетеді. Пәндік қоршауды пәндік орта ретінде анықтап, қазіргі зерттеушілер оны іс-әрекеттің ұйымдасқан көзқарасында қарап (ұйымдасқан және ұйымдаспаған орта), оны белгілі бір ортада (ойын, оқу, еңбек) қарастырады.
Барлық теориялық және практикалық маңызды зерттеулерге қарамастан ойын – пән ортасында әлі де жеткіліксіз өңделмеген құру аспектілері кездеседі. «Ойын – пән ортасы» деген ұғымның мағынасы, оның құрылымы оқу – пән ортасында оқушылардың өзіндік танымдылығын дамытуды іске асыру механизмі. ....

Факультативтік сабақтармен тығыз байланысты сыныптан тыс жұмыстардың бірі информатика пәні бойынша өтетін олимпиада. Олимпиада білімді оқушыларды анықтау мақсатында ұйымдастырылғанымен, оның басты мақсаты - аса қабілетті және даярлығы күшті 2-3 оқушыны табу ғана емес, мектеп оқушысының басым көпшілігінің информатика пәніне деген ынта, ықыласын арттыру.
Оқушыларды олимпиадаға дайындау барысында олимпиадалық есептерді талдаған дұрыс. Себебі, мұндай талдау оқушылардың олимпиадалық есептердің түрлерімен таныс болып, оны шығарудағы өз күшіне деген сенімін арттырады.
Информатикалық олимпиада - оқушыны информатикалық білім алуға ынталандыратын ойларының дамуына себеп болатын жарыс болып есептеледі. Информатика олимпиадасы мектеп ішілік, аудандық және қалалық, облыстық, республикалық, халықаралық деңгейлерге бөлінеді.
Мектепте өткізілетін олимпиада екі кезең бойынша жүргізіледі:
1. кезеңде барлық үлгеретін оқушылар қатысады. Бұл кезеңнен «4-5» алған оқушылыр келесі кезеңдегі олимпиадаға қатысады.
2. Кезеңде қияндығы жоғары тапсырмалар ұсынылады. Осы кюезеңнің жеңімпаздары алдыңғы олимпиадаға жіберіледі.
Факультатив сабақтарды, олимпиадалық есептерді шығарудың әдіс – тәсілдерін талдау практикасына ацйналдарған тиімді. Мектептік үздік информатика аудандық, облыстық, республикалы, халықаралық олимпиадаларға қатысуға мүмкіндік алу үшін оқушылар мектеп информатика пәнін жүйелі игеру қажет ....

Оқытудың модульдік жүйесі әрбір оқушыны керекті материалдармен қамтамасыз ететін мүғалімнің өте көп дайындалуын талап етеді, ал бұл оңай іс емес.
Оқушылардың білімге деген ынтасын, пәнге деген қызығушылығын арттыратын соның салдарынан білім деңгейін де көтеретін тағы бір тәсіл — жобалар тәсілі болып табылады. Бұл тәсіл соңғы кездерде бүкіл өлемде кең таралып келеді. Жоба ұғымы дидактикалық мақсатқа жету үшін бір идеяны, белгілі бір бұйымды немесе өнімді жасауды, есеп шығаруды, схема құрастыруды жүзеге асыратын, жұмыс нәтижесі практикалық бір жазба, схема немесе есеп түрінде көрсетілетін жұмыс болуы керек. Жобалар тәсілі негізінде: практикалық немесе теориялық бір мәселені бастан аяқ қарастырып шығатын жобаның түпкі идеясын жүзеге асыру, бір нәтижеге қол жеткізу ісі жатады. Бұл тәсіл практикалық бір нәтиже беретін іздеу, зерттеу, таңдау тәсілдерінің кең спектрін пайдаланып, оған сыртқы факторлардың әсерін қарастыру болып табылады. Осындай жұмысты орындау барысында балалар алған білімдерін толық пайдаланып, өздері де жаңа бастама,-идея берулері керек. Жобалар төсілін сауатты түрде қолдана білу үшін алдын ала көп дайындалу, тұрақты түрде жобаны жетілдіру, толықтыру ісін жүргізе білу қажет. Жобалар әр түрлі типте — зерттеу, шығармашылық жұмыстары, ойындық түрде, ақпараттық (мәлімет жинақтау, оны талдау, өңдеу, орналастыру, безендіру) жұмыстар, практикаға бағытталған істер сияқты болып құрастырыла береді. Пәндік-мазмұндық аймағына байланысты моножобалар (бір пән аясында) немесе пәнаралық жобалар бола береді.Үйлестіру, қадағалау сипатына қарай тікелей (нақты) немесе жасырын координациялық жобалар, байланыстарына қарай - ішкі, аймақтық, халықаралық жобалар болады. Орындаушыларының санына байланысты жеке, жұптық немесе топтық жобалар да жасала береді ....