Санды және әріпті өрнектер. Математика, 5 сынып, презентация.

Өрнектерді екі топқа бөліңдер

25+12+15 а+(5+8)

68+15 345 :15

х+у (34+z):12

Пайда болған топтар

1 топ

2 топ

а+(5+8)

х+у

(34+z):12

25+12+15

68+15

345:15

Санды және әріпті өрнектер

Санды өрнектер

Әріпті өрнектер

Әріпті өрнектердің жазылуы

Ух сен қандайсың!

Бер!

Бұл менікі!

Жүр мүмкін ойнармыз?

Жоқ! Мен тамақ жеймін!

Өрнек

B

C

A

5 см

4 см

6 см

Р = 5 + 4 + 6 = 15 см

Санды

өрнектер

Санды

өрнектердің

мәні

Санды өрнектер – бұл сандардан,

арифметикалық амалдардан және жақшалардан

тұратын өрнек.

38

5 + 67

34 – (23 + 7)

2 ∙ 3 + 4

100 : 5 – 3

(= ; ≠ ; > ; < ; ≥ ; ≤ )

Цирктің билеті үлкен адамға 1200 теңге, ал кішкене

баланыкі – 800 теңге. Бір көрініс үшін қанша ақша түседі?

Есеп:

a – үлкен адамдар

1200 ∙ а теңге

b – балалар

800 ∙ b теңге

1200 ∙ а +

800 ∙ b

Әріпті өрнек

1200 ∙ 50 + 800 ∙ 40

= 92000 (теңге)

(x – y)z

Әріпті өрнек – бұл сандардан, әріптерден,

арифметикалық амалдар мен

жақшалардан тұратын өрнек.

25a + c

5y + 5c

20 : k – 8

21 + xz – 7

7z

«жиырма бес а плюс с»

«х және у сандарының айырмасы мен z

санының көбейтіндісі»

«жеті z»

3a + 12 + 3a + 8, при а = 2, 3.

3a + 12 + 3a + 8 =

6a +

20

6 ∙ 2 + 20 =

12 + 20 =

32

6 ∙ 3 + 20 =

18 + 20 =

38

III. Топтық жұмыс

Әрбір топ екі есептен жазылған кеспеқағазды алады. Әрбір есепке өрнек құрастыру қажет. Әрбір топ өздері таңдаған түрлі-түсті параққа өрнекті жазады, талдау кезінде бұл өрнекті қай топтың құрастырғаны көрініп тұрады. Топтың өкілі өрнектер жазылған парақты тақтаға магниттің көмегімен орналастырады.

Сергіту сәті

Ауыстырымдылық қасиеті

Терімділік қасиеті

Нөлді қосу қасиеті

Қосу мен азайтудің қасиеттерінің

әріпті жазбасы

12 + 18 =

30

18 + 12 =

30

Ауыстырымдылық қасиеті

Қосылғыштардың орнын ауыстырғаннан

қосындының мәні өзгермейді

a + b = b + a

a, b – кез келген натурал сандар және 0

22 + (8 + 5) =

22 + 13 = 35

(22 + 8) + 5 =

30 + 5 = 35

Терімділік қасиеті

Санға қосындыны қосу үшін, алдымен осы санға бірінші қосылғышты, ал содан кейін екінші қосылғышты қосамыз.

(a + b) + с = a + (b + c) = a + b + c

a, b, c – кез келген натурал сандар және 0

22 + 8 + 5 =

35

5 + 0 =

5,

0-ді қосу (нөлді)

Егер кез келген санға 0-ді қосса (нөл), немесе 0-ге (нөл)

кез келген санды қосса, онда нәтижесінде сол

санның өзін аламыз.

a + 0 = 0 + a = а

a – кез келген натурал сан

0 + 5 =

5

100 – (18 + 7) =

100 – 25 = 75

Берілген саннан екі санның қосындысын азайту үшін,

осы саннан алдымен бірінші қосылғышты, ал

содан кейін екінші қосылғышты азайтамыз.

a – (b + c) = a – b – c

100 – (18 + 7) =

(100 – 18) – 7 =

82 – 7 = 75

(b + c) < a,

(b + c) = a

(18 + 12) – 8 =

30 – 8 = 22

Қосындыдан санды азайту үшін,оны

қосылғыштардың біреуінен азайтып, шыққан айырмаға екінші қосылғышты қосу керек.

.

(a + b) – c = a + (b – c),

(18 + 12) – 8 =

(18 – 8) + 12 =

10 + 12 = 22

c < b, c = b

c < a, c = a

(a + b) – c = (a – c) + b,

Егер саннан 0-ді (нөл) азайтса, онда біз

сол санның өзін аламыз.

a – 0 = a

a – кез келген натурал сан

8 – 0 = 8

12 – 0 = 12

Егер саннан сол санның өзін азайтса,

онда біз 0-ді (нөл) аламыз.

a – а = 0

a – кез келген натурал сан

5 – 5 = 0

23 – 23 = 0