Салт-дәстүр және фольклор. Көркем еңбек, 1 сынып, сабақ жоспары.

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспаған оқушылар саны саны:

Оқушылармен амандасу, қалдары мен көңіл-күйлерін сұрау.

Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

 Сабаққа қатысты деректі материлдар (3 минут):

Дәстүр – бұл халықтың мәдени және әлеуметтік тұрмыс саласында қалыптасқан және ұрпақтан ұрпаққа жалғасып келе жатқан әдет-ғұрыптары мен салттары.

 Қазақтың музыкалық аспаптары

Асатаяқ − шулы саз аспабы. Бас жағына түрлі темір сақиналардан сылдырмақтар тағылып, өрнектермен әшекейленеді. Асатаяқты ырғап, шайқап ойнағанда шулы дыбыс шығады.

Дауылпаз − жаугершілікте, аңға шыққан кезде дабыл қағып, белгі беру үшін пайдаланған аспап.

1934 жылы дауылпаз жаңартылып, қазақтың халық аспаптар оркестріне енгізілді.

Қобыз − екі ішекті ысқышпен ойналатын саз аспабы.

Домбыра − қос ішекті шертіп ойнайтын музыкалық аспап. Домбыра қазақтың ұлттық саз аспабы болып саналады. Ішекті саз аспаптарының ішектерін шерткенде дыбыстары шығады.

Маракас − ежелгі латынамерикандық шулы саз аспабы.

 Сабақ бойынша ескертпелер

Оқушыларды сыныпқа халықтық музыка әуенімен кіргізіп, отырғызуға болады. Әуенді өшірген соң, оларға бүгінгі сабақта қазақ халқының ұлттық аспаптарымен танысатындарын айту қажет.

Оқушыларды топқа бөліп, музыкалық аспаптар таратып беріңіз.

Зерттеу жұмысы(2 минут):

 Оқушыларға аспаптарды қарап шығуды ұсыныңыз. Олардан қазақ халқының қандай музыкалық аспаптарын білетінін, аспаптардың қандай материалдан жасалғанын сұраңыз.

Қазақ халқының ұлттық музыкалық аспаптарына: дауылпаз, асатаяқ, қобыз жататынын айтып, баса назар аудартыңыз.

 Жаңа материалмен таныстыру (2 минут):

(музыкалық аспаптардың шығу тарихы туралы білімдерін кеңейтеді) Дауылпаз туралы әңгімелеп беру.

 Ізденіс жұмысы (3 минут): Дауылпаз, асатаяқ, қобыздың үні шығу үшін не істеу керек екенін сұраңыз. Оқушылар аспаптардың дыбысы қалай шығатынын анықтау үшін оларды зерттеп көрсін. Содан кейін осы аспаптардың дыбысы жазылған бейнематериал көрсетіңіз. Музыкалық аспаптар туралы қызықты ақпараттар беріңіз. (Қажетті ақпарат сабаққа қатысты деректі материал айдарында берілген)

Қауіпсіздік шаралары: аспаптарды қалай пайдалануға болатынын көрсетіңіз. Аспаптарды күтіп ұстауды және мұқият болуды ескертіңіз.

 Сергіту сәті (1 минут):

 Оқушылардың білімін бекіту үшін сергіту сәтін өткізіңіз. Сабақта айтылған аспаптардың суреттерін таратып беріңіз. Ойын ережесі бойынша, сіз аспаптардың түрін айтасыз (ішекті, ұрмалы, шулы), оқушылар аспаптардың аталған түріне сай орындарынан тұру керек.

 Оқушылар өздеріне ұнаған аспаптарды қолдан жасай алатынын ескертіңіз. Ол үшін оқушыларға сол аспаптың неден жасалғанын, дыбысы қалай шығатынын зерттеп білу керек.

 Практикалық жұмыс (2 минут):

 Оқушылардың алдына қайталама материалдарды қойыңыз. Бұл заттардың не үшін берілгені туралы сұрап, оқушылардың қызығушылығын арттырыңыз. Осы материалдардан музыкалық аспап жасауға бола ма? Оқушыларға берілген материалдарды анықтап қарап шығуды тапсырыңыз.

 Мүмкін жауаптары: Үрмебұршақты бөтелкеге салуға болады. Тақтайға жіпті бекітсе домбыра шығады. Қораптан дауылпаз жасауға болады.

Оқушыларға қайталама материалдардан жасалған музыкалық аспаптарды және олардың қалай дыбысталатынын көрсетіңіз.

 Шығармашылық жұмыс (20 минут):

 Музыкалық аспаптарды жасамас бұрын, оқушыларға нақты қандай аспапты қалай жасау керектігін ойлануды, сосын шешім қабылдау керек екенін түсіндіріңіз. Содан кейін өздері жасайтын аспаптың нобайын альбомға салғызыңыз. Өзіңіздің нобайлар салынған альбомыңызды көрсетіңіз. Суреттің бірден салына қоймайтынын ескертіңіз. Кейде сурет дұрыс шығу үшін бір затты бірнеше қырынан салуға тура келетінін айтыңыз. Өздерінің болашақ аспабын сипаттап беруді сұраңыз.

 Сабақта берілген тапсырмаларды бекіту үшін оқушылардан қандай аспапты таңдағандарын, оның қай аспап түріне жататынын сұраңыз. Мысалы: «Кім ішекті аспап жасайды? (шулы, ұрмалы)

 Тілдік құзыреттілікті қалыптастыру.

Сабақ барысында аспаптардың түрлерін үш тілде айтады. Сергіту сәтін өткізгенде өзіңіз аспаптарды үш тілде айтыңыз.

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.