Химиялық реакцияның жылдамдығына температураның әсері. Химия, 10 сынып, дидактикалық материал.

Келесі белгілі температурада азот пен сутегі сияқты газдар қоспасының бір-бірімен әрекеттесуі үшін Больцманның молекула энергиясының кинетикалық таралуын көрсететін диаграммасы.

Реакциядағы белсендіру энергиясы E_a –мен белгіленген.

молекула саны

Eaэнергия

• • Жоғарыдағы диаграммаға:

• • • Осы газдар қоспасының жоғары температурадағы жаңа таралу қисыңын салыңыз және T′-мен нақты белгілеңіз[1]

• • • T′ жоғары температурасындағы белсендіру энергиясын Н-пен нақты белгілеңіз.[1]

• • Белсендіру энергиясы термині мәнін түсіндіріңіз.

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................. [2]

Габер процесі- үлкенмасштаптағы аммиак өндірісіндегі азот пен сутегі арасындағы реакцияны катализатор қатысында жылдамдатады.

• • (i)Габер процесіндегі қолданылатын катализаторды және қолданылатын температура мен қысымды көрсетіңіз.

катализатор .......................... температура ........................... қысым .......................[1]

• Жоғарыдағы графикке катализатор қолданғанда белсендіру энергиясының позициясын белгілеңіз, және оны С-мен нақты белгілеңіз.[1]

• (ii) жауабығызды қолдана отырып, катализаторды қолданғанда реакция жылдамдайтынын түсіндіріңіз.

...........................................................................................................................................

...................................................................................................................................... [1]

• • Төменде NaOH сулы ерітіндісін қатысындағы екі реакция берілген.

CH₃CHBrCH₃ + NaOH → CH₃CH(OH)CH₃ + NaBr 1-ші реакция HCl + NaOH → NaCl + H₂O 2-ші реакция

• • • 1-ші рекцияның жүруі үшін реагенттерді бірге біршама уақыт қыздыру керек.

Алайда,2-ші реакция бөлме температурасында жылдам жүріп кетеді.

Бұл реакциялардың жылдамдығы неге әртүрлі екенін қысқаша түсіндіріңіз.

1-ші реакция.....................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

2-ші реакция.....................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...................................................................................................................................... [4]