Аммиактың құрылысы. Химия, 9 сынып, қосымша материал.

Молекулалық массасы: 17,031

Аммиа́к — NH₃, сутегі нитриді, қалыпты жағдайда - өткір иісті (мүсәтір спирті иісті) түссіз газ.

Аммиак ауадан шамамен алғанда екі есе жеңіл.

Аммиактың суда ерігіштігі жоғары - 1000 көлем суда 1200 көлем (0 °C кезінде) немесе 700 көлем (20 °C кезінде) NH₃ ериді. Тоңазытқыш техникада R717 деген атауға ие, мұндағы R — Refrigerant (хладагент), 7 — хладагент типі (бейорганикалық қосылыс), 17 — молекулалық массасы

Физикалық қасиеттері

Аммиак — түссіз, өткір иісті, ауадан екі еседей жеңіл, тұншықтырғыш газ. Балқу температурасы -77,8°С, қайнау температурасы -33,4°С.

Аммиак суда өте ерімтал, 1 көлем суда 700 көлем аммиак ериді. Аммиак суда ерігенде аммиак гидратын NH₃·H₂O түзеді. Аммиактың судағы ерітіндісі аммиак суы немесе мусәтір спирті деген атпен дәріханада сатылады.

Молекуласының құрылысы

Аммиак молекуласындағы атомдар арасындағы байланыстар ковалентті болып табылады. АВ₃ молекуласының жалпы көрінісі, сондықтан, гибридтеудің түрін және молекуланың құрылымын анықтау үшін, валентті байланыстар әдісін және Гиллеспи әдісін пайдалануға болады:

₇ N 1s²2s²2p³

₁H 1s¹

Азот атомының барлық валенттік орбитальдары гибридтенуге қатысады, сондықтан аммиак молекуласының гибридтену түрі sp³ болып табылады. Молекуланың құрылымын анықтау үшін біз жалғыз электрондық жұптардың санын есептеп шығарамыз:

ЖЭС = (5-3)/2 = 1

Сәйкесінше, бір бөлінбеген электрон жұбы бар. Аммиак AB₃E – тригональды пирамида құрылымына ие.