Пайдалы қазбалардың түрлері. Жаратылыстану, 4 сынып, презентация.

Ғылым таппай мақтанба

Ғылым таппай мақтанба,

Орын таппай баптанба,

Құмарланып шаттанба

Ойнап босқа күлуге,

Бес нәрседен қашық бол,

Бес нәрсеге асық бол,

Адам болам десеңіз.

Ребус шешу

Сабақ тақырыбы

Пайдалы қазбалардың түрлері

Мақсаттары:

Пайдалы қазбалардың түрлері мен пайда болу жолдарын анықтау

Жер қыртысында пайдалы қазбалардың пайда болу жолдарымен танысу

Дескрипторлар:

Пайдалы қазбалар терминіне анықтама бере аламын

Пайдалы қазбалар негізгі түрлерінің санын білемін

Жаңғыш пайдалы қазбаларды анықтай аламын

Кенге жатпайтын пайдалы қазбалардың қасиетін білемін

Кенді пайдалы қазбалардың құрамында не барын білемін

Дескрипторлар:

Пайдалы қазбалар терминіне анықтама бере аламын

Пайдалы қазбалар негізгі түрлерінің санын білемін

Жаңғыш пайдалы қазбаларды анықтай аламын

Кенге жатпайтын пайдалы қазбалардың қасиетін білемін

Кенді пайдалы қазбалардың құрамында не барын білемін

Негеш пен Эврика жер қыртысында болатын үдерістерді инфографикамен бейнеледі. Үдерістің барысын баянда. Нәтижесінде не түзеледі?

Тәжірибе жасау «Шоколадты тастар»

Қажетті заттар:

200 г ұсақталған қара шоколад

200 г ұсақталған ақ шоколад

12 табақша

Полиэтилен қалташа

6 пластиктен жасалған пышақ

1 құты ыстық су

Шөгінді тау жыныстары

Қалташаға 2-3 қасық үгітілген қара шоколадты салыңыз.

Қара шоколадтың үстінен 2-3 қасық ақ шоколадты салыңыз.

Ақ шоколадтың үстінен тағы 2-3 қасық қара шоколадты салыңыз.

Қабықшамен жабыңыз.

Шоколадтың үстінен сауасқпен қатты басыңыз.

Пайда болған ..... ыдыстан алып, қабықшаны ашыңыз.

Шоколадтан пайда болған форманы пышақпен ортасынан кесіңіз.

-Не байқадыңыз? –Бұл шоколад тау жыныстарының қайсысына ұқсайды?

Қорытынды жасаңыз.

Қорытынды:Тау жыныстарының ұсақ кесек, қиыршық құмдарынан, саздарынан құралған тау жыныстарын шөгінді (тұнба) тау жыныстары дейді. 

Метаморфтық тау жыныстары

Үгітілген шоколадты қалташаға салыңыз.

Шоколадтан шар жасаңыз.

Саусақтарыңызбен шоколадты шарды илеңіз.

–Не байқадыңыз? –Қандай қорытынды жасауға болады?

1-2 минутқа суытуға қойыңыз.

Қабықшаны ашып, шоколадтан пайда болған форманы пышақпен ортасынан кесіңіз.

-Не байқадыңыз? –Бұл шоколад тау жыныстарының қайсысына ұқсайды?

Қорытынды жасаңыз

Қорытынды: Метаморфоза — өзгеру деген сөз. Тау жынысы өзгеріп, бір түрден екінші түрге айналса, оны метаморфтық тау жынысы дейді. 

Магмалық тау жыныстары

Шоколадты қақалташаға салыңыз.

Шоколадтан шар жасаңыз.

Шоколадты шарды 30 сек ыстық суға салыңыз.

Ыстық судан шоколадты алып суытуға .

Қабықшаны ашып, шоколадтан пайда болған форманы пышақпен ортасынан кесіңіз.

6. -Не байқадыңыз? –Бұл шоколад тау жыныстарының қайсысына ұқсайды?

7. Қорытынды жасаңыз.

Қорытынды: Жер астынан балқып шыққан тас заттардан, яғни магмадан қатайып пайда болған тау жыныстарын магмалық деп атайды.

Геодиктант

Рефлексия

Өзін-өзі бағалау

АЛТЫН

ҚОЛА

КҮМІС