Потенциал және потенциалдар айырымы. Электр өрісінің кернеулігі мен потенциалдар айырымының арасындағы байланыс. Физика, 8 сынып, дидактикалық материал.

Сабақтың тақырыбы: Потенциал және потенциалдар айырымы. Электр өрісінің кернеулігі мен потенциалдар айырымының арасындағы байланыс

Оқу мақсаты: 8.4.1.9 – потенциалдар айырымының және потенциалдың физикалық мағынасын түсіндіру

Ауызша сұрақтар:

• Нүктелік заряд дегеніміз не?
• Электр өрісі дегеніміз не?
• Электр өрісінің кернеулігі нені сипаттайды.
• Электроскоппен нені өлшейді.
• Электр өрісінің күш сызықтары дегеніміз не?
• Кулон заңы тұжырымдамасы.
• 1 Кулон дегеніміз не?
• Элементар заряд дегеніміз не?
• Элетр өрісінің кернеулігінің бірлігі?
• Электр өрісінің кернеулігі қандай шама?
• Электр өрісінің кернеулігінің формуласын жазып бер.

Тапсырмалар:

• Заряд бір нүктеден екінші нүктеге орын ауыстырған кезед потенциалдар айырмасы 1кВ өрісте 40 мкДж жұмыс атқарады. Заряд неге тең?
• Кернеулігі біртекті электр өрісінде заряд орналасқан. 10кДж жұмыс атқарылғанда заряд қандай қашықтыққа жылжиды?
• 20 нКл заряд потенциалы 700 В нүктеден потенциалы 200 В нүктеге орын ауыстырғанда өріс қандай жұмыс істейді? Потенциалы 100 В нүктеден потенциалы 400 В нүктеге орын ауыстырғанда ше?
• Мырыш атомы ядросының заряды 4,8 *10^-18 Кл. Мырыш атомы ядросының10 нм қашықтықта тудыратын электр өрісінің потенциалын анықтаңдар.
• Өзара параллель өткізгіш пластиналар арасындағы кернеу 1000В. Пластиналардың арақашықтығы 4 м болса,олардың арасындағы өрістің кернеулігін анықтаңдар.
• Заряд бір нүктеден екінші нүктеге орын ауыстырған кезде потенциалдар айырмасы 1кВ өрісте 40 мкДж жұмыс атқарды. Заряд неге тең?

Қосымша тест тапсырмалары:

1. Кернеулігі 2,5 кВ/м біртекті электр өрісі 10^-5 Кл зарядпен 10 мДж жұмыс жасағанда,оның орын ауыстыратын ара қашықтығы....

A) .B) .C) 2,5·10⁶м.D) .E) .

2. Электр заряды +2е су тамшысынан, заряды -3е кішкентай тамшы бөлінді. Тамшының қалған бөлігіндегі электр заряды

A) -е. B) -5е. C) +5е. D) +3е. E) +е.

3. 1∙10^-10 Кл заряд орналасқан нүктедегі электр өрісінің кернеулігі 10 В/м.

Зарядқа әрекет етуші күш

А) 1∙10^-9 Н В) 1∙10^-10 Н C) 1∙10^-11 Н D) 1∙10¹⁰ Н Е) 1∙10⁸ Н

4. +3е оң зарядты тамшы жарық әсерінен 2 электронын жоғалтты. Тамшының заряды

А) 3,2 · 10^-19 К В) 8 · 10^-19 Кл С) -6,4 · 10^-19 Кл D) 9,6 · 10^-19 Кл Е) -3,2 · 10^-19 Кл

5. Потенциалы 20 В нүктеден потенциалы 0 В нүктеге 2 Кл заряд орын ауыстырғандағы электр өріс күштерінің жұмысы.

A) 40 Дж. B) 30 Дж. C) 20 Дж. D) 10 Дж. E) 0 Дж.

6. Заряды +q сынап тамшысы заряды –q басқа тамшымен қосылды. Пайда болған тамшының заряды

A) q. B) –q.C) 2q.D) –2q.E) 0.

7. Атомның оң зарядталған бөлігі

А) сыртқы қабаты В) электрон С) протон және электрон D) ядро Е) нейтрон

8. 1 Кл зарядты элементар зарядпен салыстар (е =1,6·10^-19Кл)

A) 5·10¹⁸. B) 4·10¹⁷. C) 4,2·10¹⁹. D) 6,25·10¹⁸. E) 1,2·10¹⁸.