Дүйсенбайды жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Өртенді күнім бесінде,
Белімнен белбеу шешілді.
Жайнап та жүрген боздағым,
Құбылаға қарай көсілді.
Құбылаға қарай бас қойған,
Өлімге мойнын бос қойған.
Өлімі құрсын өрт екен, ойбай!
Өзекке салған дерт екен.
Өзегіңді өрт алды,
Буыныңды құрт алды.
Ойлап бір санап отырсам, ойбай!
Қағынды деген дерт алды.
Қағынды келген қаралап,
Қалың бір жұртты аралап.
Қалың бір жұрттың ішінде
Жалғызды алды-ау саралап.
Саралап алды-ау салдайын,
Салмақтап алды-ау бұлдайын.....
Өлеңдер
Толық

Қожаберді болысқа шығарылған жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Биссимилла, әуелі бір құдай,
Жараттың жарық күн мен ай.
Барабар барша әлемге,
Мейлі жарлы, мейлі бай.
Пайғамбарлар, патшалар,
Бәрін де елім қылды жай.
Асусыз асқар тауларды,
Құлатып ақыр қылды сай.
Жылады деп сөкпе, жұрт,
Жайымыз болды осылай.
Біз жатыр ек далада,
Жәкем кеткен қалаға.
Бір қатық арман сол болды-ай,
Арамыз қалды қосылмай.
Кеулімізге әлі де,
Қалада Жәкем жүргендей.
Өкімін жұртқа жүргізіп,
Қысқа дәурен сүргендей.
Шығайсын деген ауылда,
Кетерін Жәкем білгендей.
Ағасы алда тоқтатқан,
Айтқаныма бір көнбей.
Араздасып қоштасып, ....
Өлеңдер
Толық

Абдолланы жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Бісіміллә сөздің айласы-ай,
Намаздың жанға пайдасы-ай.
Арманда кеткен атекем,
Өнерпаз еді-ау, қайласы-ай.
Бісіміллә сөздің өрнегі,
Адамның ажал көнбегі.
Арманда кеткен атекем,
Алысқа қолын сермеді.
Абылайдай айбарың,
Алашқа намыс бермедің.
Тастан да қайтпас болатым,
Қиыншылық көрмедің.
Бісіміллә сөздің жарығы-ай!
Адамның жүрек анығы-ай.
Айдында туған атекем,
Халқыңа түскен сағым-ай.
Тұлпардан туған арғымақ,
Құдайым берді малмен бақ.
Алла бір басқа салған соң,....
Өлеңдер
Толық

Әшірдің баласы Сыздық жайлы жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Биссимилла деп бастайын,
Әуелі сөздің басына.
Мұңымды айтып жылайын
Жан ашыған досыма.
Досыңа достық белгісі,
Жылайды бізге қосыла.
Келгенде жаңа Сыздығым
Он сегізге жасына.
Болғанжан мен Бақтылым
Алып кетті қасына.
Мезгілсіз ұшты ұядан,
Топтанып өңкей қаршыға.
Ақырзаман орнады,
Бұл күнде менің басыма.
Қоңырдың желі көл болды,
Көзден аққан жасыма.
Жан ашыған жұртымның
Бәрі келді қасыма.
«Өлгеннің өлмек артынан,....
Өлеңдер
Толық

Әбдіғаппарды жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Әуелі Құдай, Пайғамбар,
Қақ жолында рай бар.
Келіп қайтқан дүниеге
Мурсал Пани Сәруар.
Он сегіз мың ғаламды
Оның үшін жаратқан.
Қабибі еді Алланың
Хақ Мұстафа Пайғамбар.
Дін жолында жолдасы—
Төрт Қалима Шаһария.
Касиетін бұлардың
Халқым бар ма тамамдар?!
Кақ жаратқан әнбие,
Машайықтар әулие,
Соларға опа бермеді
Бағасы жоқ сұм дүние....
Өлеңдер
Толық

Әбіт Ыразақұлын жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Дәм бұйырып біз келдік
Қожағұл деген ауылға-ай.
Берекелі ел екен,
Орманы қалың тауында-ай.
Сөртінің ұлы болғандай,
Жасынан шыққан дәрубай.
Атағы жеткен алысқа,
Мұзарттың биік тауындай.
Озып жүрген шын жүйрік,
Бәйгесін алған шабылмай.
Азып келген халыққа,
Сүйеніш болған бауырдай.
Жер-суменен қамдады,
Мініс көлік, сауынды-ай.
Той-жиында халыққа
Мәтел сөзі сарындай.....
Өлеңдер
Толық

Мұсатай болысты жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Бұл дүние баянсыз,
Тұрмайтұғын қалыпты.
Бұзыларда патша,
Төндірді елге қауіпті.
Әскер бер деп зықтады,
Ауырлатып салықты.
Әскер бермей қырылды,
Жақсы-жайсаң даңқты.
Ел басына күн туып,
Зар жылатты халықты.
Қарқара деген жайлауда
Көз көрген бұл іс анық-ты.
Қайран албан тоз-тоз боп,
Өрге қарай ауыпты.
Қатын-бала зар жылап,
Орта жолда қамықты. ....
Өлеңдер
Толық

Малыбекті жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Биссимилла деп бастаймын,
Одан кейін зарымды.
Өміріме өрт кетіп,
Ай менен күнім жабылды.
Замана ақыр орнады,
Кең дүнием тарылды.
Жалғызымнан айрылып,
Болып тұрмын шабынды.
Ұшырғаны-ай Құдайым
Басымдағы бағымды.
Жас басымды қуартып,
Сындырғаны-ай сағымды.
Тоты құстай құбылған,
Алып кетті сәнімді.
У мен дертке талатып,
Тастап кетті жанымды.
Санаменен сарғайып,....
Өлеңдер
Толық

Мамырбек Үкірдайды жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Жер жарған атың Мамырбек,
Ханымың қалды бәйшешек.
Еженнен алдың Қызылтас,
Тұқымың дегдар қаракөк.
Арғы атаң сенің Көгедай,
Тараған ұрқың көп еді-ай.
Алты арыс, төрт төңірек,
Бір мамаң білсін деп еді-ай.
Билеген мамаң талайды,
Жол ашып көрдің талайды.
Сізге өлшем қылсам, жетер ме,
Сүлеймен мен Малайды?!
Өз әкеңіз—Жанымқан,
Ордаңа келген мың мен сан.
Қайраны тиіп халыққа,
Жалған ба сөзім, анық па?
Ханымын қажыға апарған....
Өлеңдер
Толық

Ысқақ Үкірдайды жоқтау (Қазақ ауыз әдебиеті)

Дөртуіл деген ел еді,
Үкірдайды айтайын.
Атқа мінген шағынан.
Он алты жыл тақ мінді
Айдынының зорынан.
Зәресі жанның қалмаушы ед,
Шабарманы шақырған.
Ел-жұртына қадірлі,
Ақтарылған ағынан.
Айтулы нағыз ер еді,
Дос-жұртына танылған.
Алмас семсер секілді ед,
Кезеліп жауға шабылған.
Алмайтын жауы жоқ еді,
Бет алып шыққан жағынан.
Ұры-қары, содырдың
Тас ошағы шағылған.
Әділ билік—сарабы,
Дертке шипа табылған.....
Өлеңдер
Толық