Тұтқыр сұйықтық ағысы. Стокс формуласы. Дене ағуы. Физика, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Мектеп: Көкшетау қаласындағы ФМБ НЗМ

уақыты:

Мұғалімнің аты-жөні: Шайзада Б.

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы: Тұтқыр сұйықтық ағысы. Стокс формуласы. Дене ағуы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.2.5.3- Сапалы, сандық және эсперименттік есептерді шешуде Торричелли формуласын қолдану;

  Сабақ мақсаттары

Сапалы, сандық және эсперименттік есептерді шешуде Торричелли формуласын қолдану;, қатты денелердің сұыйқтардағы қозғалысын зерттеу.

  Тілдік мақсаттар

Оқушылар шариктің тұтқыр ортадағы қозғалысын ауызша сипаттай алады.Оқушылар Стокс және Торричелли формулаларының практикалық қолданылуын талқылай алады

  пәндік лексика және

  терминология

Тұтқырлық (ішкі үйкеліс), Стокс формуласы, гидродинамика,жылдамдық, радиус, ағыс, тығыздық, кедергі, сфера, ағын, вискозиметр, гидростатикалық қысым.

Бастапқы білім

Ауырлық күші және Архимед заңы. Гидростатикалық қысым.

 Пәнаралық байланыстар

Математика

Жетістік критерийлері

Оқушы оқу мақсаттарына қол жеткізді, егер ...Эксперименттік, есептелген және сапалы мәселелерді шешуде Торричелли формуласын біледі және қолданса;Шариктің сұйықтықта қозғалуы кезіндегі күштердің әрекетін түсіндіреді;Стокс формуласын білсе және қолданса..

 Құндылықтарды дарыту

Оқушылардың көзқарасын кеңейту, функционалдық сауаттылықтарын, олардың өздерінің өз бетімен білім алуы және жауапкершіліктерін дамыту

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

I. Ұйымдастыру кезеңі (Психологиялық көңіл-күй, сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру)

II. Оқушылардың білімдерін актуалдандыру.

Өткен сабақта Бернулли теңдеуін зерттедік, егер оны сұйықтықтың ұсақ саңылаулар үшін қолданатын болсақ, онда біз Торричелли формуласын аламыз.

Торричелли формуласы – ашық ыдыстағы тар саңылаудан ағып шыққан сұйықтықтың жылдамдығын анықтайтын формула;

мұндағы g – еркін түу үдеуі

• Торричелли формуласын қолдану үшін сандық есептер шығару

20 м тереңдікте орналасқан крандағы судың гидростатикалық қысымын анықтаңыз. Кран ашылған кезде судың бастапқы жылдамдығы қандай болады?

• Эксперименттік тапсырмалар:

Су ағысының биіктігіне байланысты қандай қашықтықта дейін жететінін анықтаңыз.

Жұмыс демонстрация түрінде жүргізіледі

3.Оқушылардың сөзі: Торричелли биографиясы. Презентация

III. Жаңа тақырыпты түсіндіру:

Гидродинамика (гидро және динамикадан құралған), гидромеханика бөлімі сұйықтықтардың қозғалысын және олардың айналасындағы қатты денелерге әсерін зерттейді.

Механикада сұйықтықтар мен газдар кеңістіктің үздіксіз, біртұтас бөлігі ретінде жоғары дәрежеде дәлдікпен қарастырылады.

Жоғары дәлдіктегі механикада сұйықтықтар мен газдар үздіксіз, үздіксіз бөлінген кеңістіктің бөлігінде қарастырылады. Газдардың тығыздығы қысымға байланысты. Тәжірибеден білетініміздей, көптеген есептерде сұйықтық пен газдың сығылуын ескермеуге болады және тығыздығы әр жерде бірдей, уақыт бойынша өзгермейтін сұйықтықтың бірыңғай тұжырымдамасын қолдануға болады.

Тұтқырлық (ішкі үйкеліс) - нақты сұйықтықтардың бір бөлігінің екінші бөлігіне қатысты қозғалысына кедергі жасайтын қасиеті.

Тұтқырлық тек түтікшелердегі сұйықтық арқылы ғана емес, сонымен бірге сұйықтықтағы денелер арқылы да байқалады. Қарсылық күшінің жалпы формуласын көрсету мүмкін болмағандықтан, жекелеген жағдайларды қарастырумен шектелеміз.

Денелердің барынша қарапайым пішіні -сфера. Сфералық дене үшін (шарик) сұйықтық құйылған ыдыста қозғалысына байланысты кедергі күші жоғарыда көрсетілген факторларға байланысты Стокс заңымен анықталады:

F = 6R

Мұндағы, F-кедергі күші, сұйықтық ішінде баяу жылдамдықпен қозғалатын радиусы R сфера пішінді денеге сұйықтық тарапынан әсер ететін күш.

Вискозиметр - сұйықтықтардың және газдардың тұтқырлығын өлшеуге арналған құралдардың әрекет ету принципі Стокс заңына негізделген.

IV. Стокс заңының қолданылуы

V.Аққыштық. Аэродинамика

Видеофильм қарау. «Аэродинамикалық түтік»

Визкометрлерді медицинада қолдану туралы білімді толықтыру үшін Интернетті пайдалану

Бөліп оқыту – Көбірек қолдау көрсету үшін сіз не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай күрделі тапсырма бересіз?

Бағалау – Оқушылардың білімін қалай тексересіз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасы:                                             

Барлық оқушылар сұйықтықтар мен газдардың ламинарлық және турбулентті ағыны тұжырымдамасын қорыта алады;Торричелли формуласында түсінеді және есеп шығарады;Ең қабілетті студенттер сұйықтықта жүретін шардың жылдамдығын анықтауға арналған формуланы қорытып шығарады.

• өзара тексеру
• Өзін-өзі тексеру.

• Ауызша сұрау

Денсаулық сақтау технологиялары.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал етеа лады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?