Сақтар

Жамбыл облысы

Мойынқұм ауданы

Хантау кенті

Сәкен Сейфуллин атындағы орта мектеп

Тарих пәнінің мұғалімі:

Мырзағалиева Құралай Мырзағалиқызы

Қазақстан тарихы 5 сынып

Үй тапсырмасын

тексеру

1 Сақ сөзінің мағынасы

2. Сақ топтары

Кестені дұрыс толтыру

Сақ парадайа

Сақ тиграхауда

Сақ хаумаварга

Сақтар

Дайлар,

массагеттер,

исседондар

Сақ парадайа

Сақ тиграхауда

Сақ хаумаварга

Сақ тайпаларының

негізгі үш әлеуметтік құрылымы

Қызыл түсті

киім киді

Ақ киім киді

Сары көк киім киді

Сақ патшалары.

Сақтардың тәуелдсіздік

үшін күресі.

Сабақтың мақсаты:

1. Сақтардың басқару ісі, сақ патшалары, сақтардың

парсылармен соғысы, тәуелсіздік үшін күрес

жолында аянбай ерлікпен шайқасқан ержүрек

жауынгерлері туралытүсіндіру.

2. Оқушының ой-өрісін, ойлау, сөйлеу қабілетін ашатын

сұрақтар қою, сұрақ-жауап әдісі бойынша сабақтың

тақырыбына сай білімін толықтыру

3. Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру,

оқушыларды өз елінің тарихи құндылықтарын құрметтуге

үйрету, елін, жерін сүйетін отансүйгіш, дарынды ұрпақ

тәрбиелеу.

Сабақтың барысы

Сақтың ата-бабасы Тарғытай

Липоксай

Арпоксай

Колоксай

Сақтардың үш билеуші

әулеті болған

Сақ патшалары

Сақтар Ираннан бастап Жерорта теңізіне дейінгі аралықтағы елдерге жорық жасады.

Парсы патшасы Кир б.з.б. 530 жылы сақтарға қарсы жорық жасайды. Кир шапқыншылығы кезінде сақтардың патшасы қайтыс болып, күйеуінің орнына әйелі Томирис билік жүргізген

Тұмар ханым

ТОМИРИС

Томирис патшайым шамамен б.з.б. 570-520

жылдары өмір сүрген

Әрбір сақтың таң қалдым епті ісіне

Тәубе еткен тақта отырған тектісіне

Томиристей патшасы бар қайсар халық

Төзе алмас ешкімнің тепкісіне...

Сақтар

“дұшпанға – қатал,

досқа – адал”

болған.

Сақтар бірде парсылармен жауласып бірде керісінше одақтастар ретінде гректерге қарсы соғыстарға қатысты. Б.з.б. ІV ғасырда грек-македондықтар Ескендір Зұлқарнайынның бастауымен сақ-скиф жеріне басып кіреді. Сақтар жанқиярлықпен шайқасып, өз жерін грек-македондықтардан қорғап қалды.

Парсылармен соғыс. Парсы патшасы Дарий сақтардан кек алуды көздеді. Парсы патшасы көп әскерімен сақ жеріне жорыққа атанды.

. Сақ патшалары Дарийге жұмбақ сыйлықпен елші жібереді Ауыр жағдайға тап болған Дарий кейін шегінеді.

Шырақтың ерлігі

Дарий патша бастаған парсылардың қалың қолы б.з.б. 519-518 жылдары сақ жеріне жойқын жорық жасайды.

1.Б.з.б. 530жыл

2Б.з.б. 570-520жылы

3Б.з.б. 519-518жылы

4Б.з.б. ІV ғасыр

1СОРТИМИ

«Тұлғаларды таны»

ойыны

«Сандар да сөйлейді»

ойыны

1Томирис

2Дарий

3Шырақ

4Спаргапис

5Кир

1Кир пат-ң сақтарға жорығы

2Томирис патшайым өмір сүрген жылдар

3Дарий патшаның сақ-ға жорығы

4Е.Зұлқарнайынның

сақ жеріне жорығы

Тест сұрақтары

1. Сақтың ата- бабасы Тарғытайдың билікке ие болған ұлы?

А) Липоксай Б) Арпоксай В) Колоксай

2. Сақтардағы әлеуметтік тобының бірі абыздар қандай түсті киім киді?

А) Ақ Б) Сары В) Қызыл

3. Томирис пен Кир арасындағы шайқасы немен аяқталды?

А) Кир қаза болды Б) Томирис қаза болды В) Екеуі де қаза болды

4. «Досқа адал, дұшпанға қатал» деп кімдер жөнінде айтылған?

А) Грек Б) Парсы В) Сақ

Кілті: 1 В, 2 А, 3 А,4 В,

Томиристің ұлының аты кім?

Спаргапис

Кир

Шырақ

дұрыс

келесі

Дұрыс емес

келесі

Қате

келесі

Шөл далада парсы әскерін түгел адастырып, қырғынға ұшыратқан ер жүрек қайсар сақ жауынгері

Спаргапис

Кир

Шырақ

Дұрыс

келесі

Дұрыс

емес

келесі

Қате

келесі

Зарина

Томирис

Аристей

Сақтардың әйел патшайымы кім?

Дұрыс

келесі

Дұрыс

емес

келесі

Қате

келесі

Спаргаписті қулықпен өлтірген парсы патшасы

Дарий

Ескендір

Зұлқарнайын

Кир

Дұрыс

келесі

Дұрыс

емес

келесі

Қате

келесі

Дарий

Ескендір

Зұлқарнайын

Спаргапис

Ер жүрек қайсар сақ жауынгері

Шырақтың, шөл далада әскерімен бірге адастырып кеткен парсы патшасы

Дұрыс

келесі

Дұрыс

емес

келесі

Қате

келесі

Симантикалық карта,

мағынаны айыру; + -

+

+

+

+

+

+

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма

§17 оқып келу.

Дәптердегі кестелерді толтыру