Гипотеза: Жаратылыстану пәндерінің элементтері - қазақ халқының танымдық мұрасы мен мәдениетінде бірге дамыған ілім.
Өзектілігі: Қазақ халқының танымдық мұрасы, мәдениетінде математика пәнінің маңыздылығын көрсету. Қазақ халқының сәулет өнеріне жаратылыстану (математика, физика) пәндерінің қолданылу даналығы.
Мақсаттары:
1. Қазақ халқының салт - дәстүрлерімен танысып, математиканың қолданылуына зерттеу жүргізу
2. Ата - бабамыздың қолданған бұйымдарының жаратылыстағы белгілі бір жүйелігі мен заңдылықтарын зерттеу
Зерттеу әдістері:
1. Жаркент қаласындағы Уәлибай мешітіндегі сақталып келе жатқан бұйымдарды суреттеп, зерттеу
2. Аудандық және мектеп кітапханаларынан кітаптар алып, мәліметтер жазу
Зерттеу бөлімі: математика ғылымының қазақ халқының күнделікті тіршілігіндегі жоғарғы орны зерттелді.
Қорытындылар: Ұлттық тұрмыстың бұйымдар жасалуы мен бала тәрбиесіне математика кеңінен қолданылғанын, қазақ халқының танымдық мұрасы, мәдениеті қазіргі математика пәніне қызығушылығын арттыруға үлесі көп екенін көрсеттік. Қорыта келгенде біз өмір сүріп отырған тылсым дүние құпия күштерге толы, ол белгілі бір заңдылыққа бағынады. Оны зерттеп, ашу ұрпақ міндеті......

1. Ізденіс жұмысында жобаға байланысты қанша нақты варианттар қаралды:
2. Сандық түрлері:
3. Тиімді вариантты таңдауда қандай мәселені меңзедің:
Үй мүліктерін насихаттау арасында - сандықты таңдадым.
Таңдаған варианттың басқа варианттарға қарағандағы ерекшелігі: Сандық - кепкен ағаштан жасалып, оның алдыңғы бетіне ою - өрнектермен әшекейлеп салынатын бұйым. Ою - өрнектің түрі қошқар мүйізбен өрнектеп жасадым. Бұл тәсілді чеканка ою арқылы орындалады. Сәнді болу үшін түрлі – түсті бояулармен боядым. Бұл бояулар сандыққа әр беріп тұрады.
4. Негізгі мәлімет өлшемдері:
Сандық негізгі төрт бөліктерден тұрады.
1. Асты – үсті
2. Екі жаны
3. Алды - арты
4. Қақпағы
Материалға жұмсалатын қаражат: 5000 теңге.....

2. Тапсырманы орындауға бағытталған ой, еңбек, технологиялық іс - әрекеттерді дұрыс жүргізе білуге үйрету;
3. Оқушы мен мұғалім арасындағы шығармашылық қарым - қатынас жүйесін қалыптастыру.
4. Атқарған істерінен қанағат алуын көздеу.
Барысы:
Технология кез - келген өндіріс саласында белгілі бір өнімді жасап шығару үшін атқарылар жұмыстың, ережелердің және дағдылардың жиынтығы дейтін болсақ, «Технология пәнінде оқушыларды шығармашылықпен жұмыс жасауға бейімдеу» тақырыбының « Жоба» зерттеу нысаны мұғалімнің жұмысының жинақталуы және белгілі бір нәтижеге бағытталуын көздейді. Сонымен қоса оқушының ізденіс, зерттеу, дамыту жұмысын жүйелі түрде жүргізуіне үлкен көмегін тигізеді.
«Жоба» ізденіс жұмысы реттілікті және « Не істеймін, қалай істеймін, кімдер үшін» деген сұрақтарға оңай жауап табуға көмектеседі. Жобаның құрылымын әр тарауға арнап белгілі бір бөлігін өзгертуге болады. Одан жоба жүйесі бұзылмайды. Өйткені «Конструкциялық металл материалдарды өңдеу технологиясы» тарауы мен «Сәндік қолданбалы өнер технологиясы» тарауы жобасы бөлек, «Жеміс - көкөніс дақылдарына» арналған, кәсіпке арналған жобалар бөлек болады......

Бастау алып ағады Қытай жерінен,
Бұрынғы атақоныс қазақ елінен,
Көп өзендер суымен молығып,
Тоғысады Қара Ертіс Зайсан көлімен.
Зайсан көлінен ұзын Ертіс ағады,
Қалың тоғай көк майсалы жағалы.
Өскемен, Семей, Павлодарды қақ жарып,
Солтүстік Мұзды мұхитқа құяды,- дегендей, бастауын сонау Қытай жерінен алатын Ертіс өзенінің өз өлкеміздегі жағдайымен таныстыру.
Жұмыстың мақсаты: Мен бұл жұмысымның негізгі тақырыбын экологиялық тұрғыдан қарап, көбінесе Ертіс өзенін ластаушы көздерге тоқталуға тырыстым.
Қойылған мақсатқа жету әдіс - тәсілдері: Жұмысты бастамас бұрын Ертіс өзені жайлы жазылған еңбектерді, яғни әр - алуан кітаптар мен энциклопедияларды қарастырып, жұмысымның негізгі тақырыбына арқау бола алатын материалдар жинастырдым. Жетекшіммен бірге жыл мезгілдеріне байланысты өзен температурасын өлшеп, судың жылдамдығын, ағындық мөлшерін анықтап отырдық. « Семей водоканал» зертханасында болып, судың құрамын, сапасын анықтадық. .....

Оқушылардың шығармашылық жоба ісін жүргізу дәптері.
Тақырыбы: Сыйкәделік шертер аспабы
Жобаның мақсаты: 1. Оқушылардың теориялық материалдарды терең ұғындыру
2. Тапсырманы орындауға бағытталған ой, еңбек, технологиялық іс - әрекеттерді дұрыс жүргізе білуге үйрету;
3. Оқушы мен мұғалім арасындағы шығармашылық қарым - қатынас жүйесін қалыптастыру.
4. Атқарған істерінен қанағат алуын көздеу.
Барысы:
Технология кез - келген өндіріс саласында белгілі бір өнімді жасап шығару үшін атқарылар жұмыстың, ережелердің және дағдылардың жиынтығы дейтін болсақ, «Технология пәнінде оқушыларды шығармашылықпен жұмыс жасауға бейімдеу» тақырыбының « Жоба» зерттеу нысаны мұғалімнің жұмысының жинақталуы және белгілі бір нәтижеге бағытталуын көздейді. Сонымен қоса оқушының ізденіс, зерттеу, дамыту жұмысын жүйелі түрде жүргізуіне үлкен көмегін тигізеді......

Астрономия – табиғат жөніндегі ең бір қызықты және тамаша ғылым, ол тек осы күнгіні ғана зерттеп қоймайды, бізді қоршаған мега дүниенің алыс өткенін де зерттейді, сондай - ақ болашақ Ғаламның ғылыми суреттемесін жасауға мүмкіндік береді. Аспан денелерінің температурасы, химиялық құрамы, магниттік өрісі, сондай - ақ олардың қозғалыстары жөніндегі мәліметтер спектрлік бақылаулар арқылы алынады.
Астрономия ежелгі ғылымдардың бірі. Ол адам баласының өмірлік қажеттіліктеріне қарай, басқа ғылымдардың бәрінен бұрын пайда болған.
Ерте кездің өзінде - ақ алыс сапарға саяхатқа шыққан адамдар түнде жұлдыздарға, күндіз Күнге қарап жол таба білген. Астрономиялық бақылаулар бүгінде халық шаруашылығының қатарына: уақытты өлшеу, дәл географиялық карталарды жасау, теңізде, әуеде, ғарыш кеңістігінде аспан шырақтары бойынша бағдар алу жатады. Дегенмен де бүгінде астрономияның мәні бұлармен шектеліп қала алмайды. Ай мен Күн жүйесінің ғаламшарларын зерттеу өзіміздің Жерімізді жақсырақ білуге тудырады. Жер айналасындағы ғарыш кеңістігі мен Жерге жақын маңдағы аспан денелері қазірдің өзінде - ақ адам қызметінің шеңберіне еніп отыр. Болашақта ғарышты игеру адам баласының өмір сүру ортасын кеңейтеді, экологиялық көкейтесті мәселелерді шешуді жеңілдетеді......

Зерттеудің мақсаты:
 Ғарыштың таңғажайып сырларымен танысу, ғарышқа алғашқы қадам, ғылымның адам өміріне қосқан үлесін зерттеу, білу;
 Қазіргі заман талабына сай ғылыми - техникалық процестерді игеріп, өз мүмкіндігімді ашу;
 Ғарыш дәуірінің басталуы, оны игерудегі жетістіктер жөнінде танысып, жеке шығармашылығымды кеңейту.
Зерттеудің бөлімдері:
 Кіріспе
 Ғарыш ұғымы оның пайда болуы, ғарыштық техника.
Негізгі
 Ғарыштық корабльдің ішкі құрылысына жалпы сипаттама
 Ғарышты зерттеуге өз үлесін қосқан ғарышкерлер
 Ғарышқа алғашында нелерді ұшырады
 Ай жердің табиғи серігі
 Жалпы космос, негізгі жетістіктер
 Адам - ғарыштық тіршілік иесі.
 Ғарышты игерудің ғылыми практикалық маңызы.....

Биыл біздің тәуелсіздік алғанымызға 24 жыл толады. Тарихи өлшеммен алғанда бұл онша көп уақыт емес, дегенмен, ғасырлар бойы азаттық пен теңдікті аңсаған қазақ халқы мен елімізде тұрып жатқан өзге ұлт үшін осынау аз ғана белестің өзінің маңызы орасан зор.
Қазақстан әлемдегі көп ұлтты мемлекеттердің бірі. Оның аумағында тегі, тілі, мәдениеті әртүрлі, бірақ тарихи тағдыры ортақ 130 ұлт пен ұлыстардың өкілдері (этностар) тұрады. Республикада негізгі ұлт – қазақтардан басқа орыс, украин, белорусь, неміс, өзбек, ұйғыр, татар, корей және т. б. ұлт өкілдері бар.
Халық қоғамның өндірістік күшінің негізгі көзі болып табылады. Ал, этнодемография қазіргі заманның ең күрделі мәселелерінің бірі. Бұл мәселелерді демографиялық саясат тұрғысынан дер кезінде шешу көп ретте қоғамның, соның ішінде ұлтаралық қатынастардың тұрақтылығына, тәуелсіздігіміздің жетістігіне тығыз байланысты. Сондықтан этнодемографиялық мәселе қазіргі таңда еліміздің алдында тұрған көкейкесті, кезек күттірмейтін мәселенің біріне айналды......

ЖҰМЫСТЫҢ НЕГІЗГІ МАЗМҰНЫ
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Еуразияның сайын даласындағы Алтай мен Орал таулары арасындағы ұлан байтақ далалық өлкелерді көшпелі тірлік мұратымен еркін жайлаған қазақ халқының ұлттық мәдени кескін - келбеті мен болмысының белгілері мен дүниетанымының ескі іздері, тарихи танымы мен әлеуметтік ой - пікірлерінің сұрыпталып сақталған бай қазынасы, сөз жоқ, оның фольклорлық мұрасы.
Ұлттың рухы бейнеленген мұра халықтың асыл қазыналарының бірі екендігін тәуелсіздік мұраты жолында жаңа экономикалық және саяси - әлеуметтік реформаларды қарқынды жүргізіп жатқан еліміздің Үкіметі ескеріп, елдің еңсесі көтеріле бастаған уақытта рухани өмірдегі кем - кемтікті түзеуге бет бұрды. Сол тірліктің айқын көрінісінің бірі – Қазақстан Республикасы Үкіметі арнайы қаржы бөліп қабылдаған «Мәдени мұра» бағдарламасы. Рухани мұраның түрлі салаларын бөліп - жармай тұтас қарастыратын «Мәдени мұра» бағдарламасының бір нысанасы - халқымыздың фольклорлық мұраларын халық игілігіне жарату......

І. «Өзін - өзі білген – ер бақытты, өзін - өзі билеген ел бақытты» деген халық мақалын бүгінгі айтар ойымның түп қазығы етіп алмақпын. Неткен даналықпен, көрегендікпен айтылған сөз! Туған елің, Отаның құлдықта болса қайдағы бақыт?! Құлдықтағы ел төгілген тердің, еңбектің жемісін еш уақытта көре алмайды, ой еркіндігі туралы айтудың да қажеті жоқ. Құдайға шүкір, «мың өліп, мың тірілген» қазақ тәуелсіз ел болды. Ғасырлар бойы аңсаған бақыт құсы қолымызға қонды. Қазақ халқы бақытты құсқа теңейді, оның мәні неде? Құс қолға оңайшылықпен қонбайды, қонған екен оны аялай білмесек, баптай білмесек, қадірін білмесек қалай ұшып кеткенін білмей қаламыз. Бақыттың шалғайынан басып, күшпен ұстап тұруға болмайды, - деген екен ұлы ойшыл Сайф Сараи.
Қазіргі уақытта техника мен технологиялардың қарқынды дамуы жағдайындағы жаһандану дәуірінде мемлекетте әлеуметтік - экономикалық жаңғырту саясатын жүзеге асыру арқылы ізгі қоғамға қол жеткізу басты мәселе болып отыр. Қоғамды өзгертуші күштің бірі адам болғандықтан, қоғамның ізгілігі адамдардың игілігінен, адами іс - әрекеттерінен, олардың өркениеттік озық үлгілері бойына сіңіруінен және өзіндік болмысын сақтап қалуынан негіз алады. Осы тұрғыдан Елбасы Н. Ә. Назарбаев әлеуметтік - экономикалық жаңғырту саясатындағы он бағыттың бірі ретінде «Қазақстандағы адам капиталының сапалы өсуіне» баса назар аударды......