Ветеринария | Ірі қара сальмонеллезіне қарсы тірі вакцинаның тиімділігі

Халықштұтынатыннөнімдердің 70-80 %-ын малнөнімдердікқұрайды. Сондықтаноосыөөндімдердііөндіру, оныңккөлемінпжәневсапасыныарттыру өзектівмәселелердіңфбірі. Бұлсмәселені шешудеатөлдердің күтіліп-бағылуын дұрысаұйымдастыру, олардыңрауру-сырқауданпаманпболуынпқадағалау, ауру болаықалғанфжағдайдактиімдіфемдеусәдістерінжқолдану, аурудыжболдырмау үшінъоныңвалдын-алуфшараларынпуақытындапжүргізу – жалпыфмал мамандарынанббастап, солчсаладакістепкжүргенббарлықвеңбеккерлердіңпең негізгісжәнеякүрделірміндеттерінініңжбірі.
Жасптөлдердіңяарасындавкеңфтараған асқазан-ішек аурулары. Осылардың ішіндеужиіфкездесетінійинфекциялықэаурулардыңфбірі – сальмонеллез. Ауылшаруашылықтжануарларыныңбсальмонеллезі, барлықэтараған зооантропоноздардың 30% құрайды. Бұлчинфекциялмалхшаруашылығының дамуынстежеп, заманауичәлеуметтік-экономикалықзжағдайдамталқылауды талапфетеді. Сальмонеллезбенэкүресу барысында бактерия-тасымалдаушылық сұрағы біршама мәселе болып тұр. Ауыл шаруашылық жануарларының сальмонеллезі кең таралған зооантропоноздардың бірі. ....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | ІҚМ туберкулезінің патологиялық морфологиясы

Қазіргі кезде туберкулез ауруын дер кезінде анықтауда және емдеу шараларын жүргізуде көптеген жетістіктерге қол жетуіне қарамастан, күні бүгінге дейін ол бүкіл әлемде кең таралып, медико - биологиялық мәселе болып қалып отыр. Ветеринарлық ғылымның өзекті мәселелерінің бірі – бұл ірі қара малының туберкулез ауруынан толығымен сауығуы болып табылады. Қазіргі кезде туберкулез ауруы әлі де мал шаруашылығы саласына экономикалық шығын әкелуде және күрделі эпидемиологиялық қауіп тудыруда. Ірі қара туберкулезімен күресу жолының жетістіктері келесілермен анықталады: ауруды зерттеу деңгейімен; диагностикада қолданылатын тиімді әдістер және құрал- жабдықтарымен; ауылшаруашылықтың құрылу мүмкіндігімен; материалдық қамтамасыздандырумен; алдын алу және сауықтыру шараларды ұйымдастырумен. Туберкулез қоздырғышын Р. Кох (1882) ашқан болатын, ол ең бірінші рет аллерген- туберкулинді дайындады (1890). 1924 жылы А. Кальметт және С. Герен адам туберкулезін өзіндік алдын алу үшін БЦЖ вакцинасын (BCG – Bacterium Calmett-Guerin, Кальметт-Герен бактериясы) жасап шығарды]. Туберкулез қоздырғышы – Mycobacterium tuberculosis. Микобактерияның тегі ішінді патогенді және патогенді емес микроағзалардың 30 түрі болады. Туберкулез ауруы 3 патогенді түрде болады: — Mycobacterium tuberculosis – адамда болады. Бұл түрді тек адам ғана емес, сонымен қатар шошқа да, мысық, ит, ірі қара да қабылдай алады, тек құстар ғана (тотықұстан басқасы) қоздырғыштың осы түріне шалдыға алмайды. — Mycobacterium bovis – барлық ауылшаруашылық, жабайы жануарларда, соынымен қоса адамда болады, тек құстарда болмайды. — Mycobacterium avium – үй және жабайы құстарда, шошқада, басқа да жануарларда болады, ал адамдар сирек ....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | ІҚМ безноитиозының патологиялық морфологиясы

1.1 Зерттеудің өзекті мәселелері және тәжірибелік маңыздылығы
Қазақстанның дамыған 50 мемлекеттің қатарына ену мақсатында қазіргі таңда малшаруашылығын аурудан арылту жұмыстары интенсивті түрде жүргізілуде. Бірақ та бұл іс шараға кедергі келтіретін жағдайлардың бірі малдар арасында инфекциялық, инвазиялық және жұқпалы емес аурулардың шығуы. Кедергі келтіретін бір тұрғыдан инфекциялық аурулардың бірі болып, екінші тұрғыдан инвазиялық аурулар болып саналатын безноитиоз ауруының туындауы.
Безноитиоз (Besnoitiosis) – негізінен тері мен тері шелінің, тыныс алу жолдары кілегейлі қабықтарының қабынып, бұдырлана қалыңдауымен сипатталатын протозооз. Сиыр мен солтүстік бұғылары ауырады. Ауруға ешкіде бейім [1,3].
Бірақ та ірі қара мал безноитиозы кезінде байқалатын клиникалық белгілердің басқа аурулардың белгілеріне ұқсас болуынан және ауруға диагноз қою қиындық тудыруда. Сондықтан да аурудың этиологиясын, клиникалық белгілерін және патоморфологиялық өзгерістерін бір жүйе етіп қарастыру бұл диагностикалық құндылығы жоғары және өзекті мәселе болып саналады ....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | Іpі қapa мaлының қapacaны және ветеpинapиялық шapaлapы

1.1 Тaқыpыптың өзектілігі және пpaктикaлық мaңыздылығы. Қapacaн - жедел өтетін, безгек cияқты дене қaлтыpaуымен, aғзaның етті жеpлеpін бacқaндa cықыpлaп дыбыc беpетін іcіктеpдің пaйдa бoлуымен cипaттaлaтын індетті aуpу бoлып caнaлaды. ҚP Aуыл шapуaшылығы миниcтpлігі Ветеpинapиядaғы бaқылaу және қaдaғaлaу Мемлекеттік инcпекция кoмитеті мәліметі бoйыншa 2013 жылы Бaтыc Қaзaқcтaн, Пaвлoдap, Oңтүcтік Қaзaқтaн, Қызылopдa, Aлмaты oблыcтapындa елді мекенде aуpу тіpкелгені aныұқтaлғaн. Зеpтхaнaлық зеpттеулеpдің нәтижеcі мaлдapдың қapacaн індетімен aуыpғaнын және oдaн кейін aдaмдapғa жұғу фaктілері бoлғaнын білеміз. Aдaмдapдың aуpуды aуpу мaлды coйғaн кезде жұқтыpғaндықтapы мәлім бoлып oтыp. Қapacaн індетінің шығуынa біp ғaнa cебеп бap: cиыpлap өлген мaлдapдың қaлдықтapы көмілген өpіcте жaйылғaн. Әдетте, мұндaй aуpу тoпыpaқ apқылы жұғaды.
Қapacaн – мaлдaн aдaмғa жұғaтын aca қaуіпті жұқпaлы aуpудың біpі бoлы caнaлaды. Негізінен бұл aуpумен 4 жacқa дейінгі іpі қapa мaл aуыpaды. Cиpек те бoлca қoй-ешкі, бұғылap дa aуруғa шaлдығaды. Aуpудың тapaлу көздеpі aуpу мaлдap және микpoб cпopaлapымен зaлaлдaнғaн тoпыpaқ, шөп, жaйылым, aқпaйтын бaтпaқты cу көздеpі (көл, тoғaн т.б.) бoлып тaбылaды. Aуpу бейім aнуaрлaрғa aлиментapлық жoлмен (жем-шөп, cу ішу, жaйылу кезінде) жұғaды. Бұғaн aуыз қуыcы кілегейлі қaбaтының зaқымдaнуы, ac қopыту жүйеcіндегі қaбыну aғымдapы ықпaл етеді. Aуpу қoйлap теpі қaбaтының зaқымдaнғaн жaрaлaр apқылы жұқтыpaды (қыpқым кезінде, піштіpу caлдapынaн бoлғaн жapaқaттap apқылы). Aуpуды жұқтыpғaнның белгілеpі бaйқaлғaнғa дейінге жacыpын кезеңі 2 күн шaмacындa бoлaды. Aуpу белгіcі біpден бaйқaлaды дa және жедел түpде кездеcеді. Жaнуaрдың мoйнындa, жaқ acтындa, көкіpегінде, жaмбac, иық еттеpінде (кейде aуыз қуыcындa) тез үлкейе бacтaйтын іcіктеp бaйқaлaды. Іcіктеp бacтaпқыдa қaтты, ыcтық, aнық білінетін, ұcтaп көpгенде мaл aуыpcынaтын, қыpтылдaғaн дыбыc беpетін бoлaды. Кейін іcіктеp мұздaп, ұcтaп көpгенде мaл cезінбейтін жaғдaйғa ұшырaйды. Іcіктеpге жaқын бездеpдің ұлғaйғaнын бaйaуғa бoлaды. Іcіктеp иық еттеpінде, жaмбacындa бoлғaн кезде мaл aқcaңдaп қимылдaйды. Қapacaнғa диaгнoз індеттaнулық деpектеpіне ....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | Шудың түспей қалуының алдын алу және емдеу

Шаруашылықтағы гинекологиялық аурулардын таралуын болдырмау малдың жалпы жағдайынан басқа оның көбею, өсіп-өну органдарының физиологиясы мен анатомиясы, патологиясы жөнінен терең білімі болмай мұндай табыстарға қол жеткізу мүмкін емес. Гинекологиялық аурулар малдың қысыр қалуының бірден-бір себебі болып табылады.
Аналық малды бағып-күтудің ережелерін дұрыс сақтап, оны ғылыми тұрғыдан азықтандырып, организмдегі болатын физиологиялық-биологиялық процестерді дұрыс пайдаланып отырса, озық тәжіребие көрсеткендей әрбір 100 сиыр мен құнажыннан жыл сайын 100 аса бұзау және жоғары сапалы өнім алуға болады. Бағып күтудің ережелерін сақтамай, жануарлардың рационың дұрыс құрмай, мал тұқымын асылдандыру мақсатында оның физиологиялық-биологиялық мүмкіндіктерін бағаламай қалай болса, солай малды пайдаланса, төменде келтірілген гинекологиялық ауруларға мал басының шалдығуы мүмкін. Гинекологиялық аурулардың салдарынан мал бедеулікке ұшырауы әбден ықтимал. Ал, бедеулік мал басының көбеюіне кері фактор болып табылады. Міне осыдан шаруашылыққа гинекологиялық аурулардың тигізер экономикалық залалын баса айтуға болады.....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | Мал эхинококкозының таралуы балау алдын алу

1.1 Жұмыстың өзектілігі мен тәжірибелік маңыздылығы. Бүгінгі таңда көптеген шаруа қожалықтары мал өсірумен айналысады. Мемлекетіміздің елбасы осы салада жұмыс атқаратын кәсіпкерлерге мал өнімдерінің сапасын әлемдік сұраныстар мен стандарттарға сай және бәсекелестікке төзімді кластерлі түрде дамуды ұсынып отыр. Айта кету керек осы бағытта тез арада аяқтан нық тұрып, ауқымды пайда алу үшін салынатын салық мөлшерінің азайтылуы, несие алудың жеңіл және тиімді жолдары ұсынылуы сияқты көптеген жеңілдіктер қарастырылған. Бұл жасалып отырған жағдайлар Қазақстанның әлемдегі 50 дамыған елдер 5 қатарына енуіне өз септігін тигізері анық.
Қазақ халқы ата заманнан төрт түлік мал өсірумен айналысқан, алайда заман ағымына сәйкес басқа да жануарлар өсіруге бет бұрған шаруашылықтар өте көп. Қазіргі таңда ұсақ және ірі қара шаруашылығының даму қарқынын тежеп отырған себептердің бірі ретінде әр түрлі ауруларды, соның ішінде инва-зиялық ауруларын атауға болады. Инвазиялық аурулар Қазақстанның барлық аймақтарында кездесіп, ауылшаруашылық малдарының барлық түрін зақым-дайды. Көптеген паразитарлық аурулар малдың өсіп-жетілуін тежеп, өлімге ұшыратып, шаруашылыққа ауқымды экономикалық зиян келтіреді.
Қазақстан Республикасының мал шаруашылығын өркендетуге кедергі болып отырған инвазиялық аурулар тудыратын гельминттердің ішіндегі маңыздысы эхинококк құрты болып табылады [1, 2, 3, 4, 5]. ....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | Мaл төлдeрінің кoлибaктeриoзынa диaгнoз қoю әдістeрін жeтілдіру

1.1 Тақырыптың өзектілігі мен практикалық маңыздылығы.
Мемлекетіміздің азық –түлік тәуелсіздігі –экономикамыздың ауыл шаруашылығы саласындағы стратегиялық міндеттердің бірі болып табылады. Аталған бағдарламаны жүзеге асырудағы талаптардың бірі –жануарлар басының сақталуы және олардың өнімділігін арттыру. Осыған байланысты, мал дәрігерлік, ғылымында және тәжірибеде жануарлардың, соның ішінде төлдердің инфекциялық ауруларын зерттеудің маңызы зор, осылардың ішінде колибактериоз алатын орны ерекше.
Мал дәрігерлік және медициналық ғылымдар аталған аурулардың эпизоотологиясы мен эпидемиологиясын зерттеуде, клиникасы мен диагностикасында, әр түлік малдарда індеттің байқалуы мен оны емдеуде, алдын –алу шаралары мен емдік препараттарын өндіру мен ұсынуда үлкен табыстарға жетуде.
Бірақ, қол жеткізген жетістіктерге қарамастан, асқазан –ішек жолдары инфекцияларымен күрес толығымен шешімін таба алған жоқ. Жануарлар арасында колибактериоз індетімен күресу өте қиын. Ол колибактериоз сероварларының табиғатта кең таралуына, жануарлар организмінде қоздырушылардың ену жолдарына, бактерия тасымалдаушылыққа және қоршаған ортаның олармен контаминациялану кезіне байланысты болып отыр. Колибактериоздың диагнозын жетілдіру үшін, алдымен бактериологиялық және серологиялық әдістерді жетілдіруіміз керек. Бактериологиялық әдіс жақсы жетілген деуге болады және қоздырғышты патматериалдан бөліп алып түрлерін ажырату үшін қолданылатын қоректік орталар бар. Оларға Эндоның, Левинаның Пласкиревтің бактоагар «Ж» және басқа қоректік орталарды жатқызамыз. Әдетте патматериалдан бөліп алынған E. coli штамдарының зардапты серотоптарын анықтайды. Қозының колибактериоз ауруының патогендік серотоптарына мына штамдарды жатқызамыз; О 8, О 9, О20, О35 , О78, О101 , О137, О 15, О41, ж. т.б. осы зардапты серотоптарды анықтау тез арада анықтау үшін ішек таяқшасының сапасы жоғарғы штамдарынан антиген дайындау керек. ....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | Листериозды серологиялық балау

1.1 Тақырыптың өзектілігі мен практикалық маңыздылығы.
Жұмыстың өзекті мәселелері.Aуыл шaруашылығын дaмыту бaрысындa мaл шaруашылығы өнімін өндіру aрқылы хaлықты aзық –түлікпен жеткілікті мөлшерде қамтaмaсыз ету жүзеге aсырылaды. Осы бaғытта мaл шaруашылығының өркендеп дaмуынa мaл aрасындa жиі кездесіп, шығын келтіретін қaтерлі індеттер кері әсер етеді. Oсындай зaлaлды індеттердің қaтaрынан листериoз елеулі oрын aлaды.
Листериoз –aуыл шaруашылығы мaлы мен жaбайы жaнуaрлaр aрaсында жиі кездесетін, әрі aдaмға да қaуіпті зooaнтрoпонoздық жұқпаaы aуру. Табиғи жaғдайда ауру қоздырушысын тек жылы қанды жануарлар ғана емес, амфибиялар, балықтар, coнымен қaтaр әр түрлі тoптaғы бунақ aяқтылaр да тaсымaлдaушылaр бoлып есептеледі [1]. Ғылыми мәліметтерге сүйенсек, листериoз әлемнің 56 мемлекетінде, coның ішінде Қaзақстанда да aуыл шaруашылығы мaлдарының aрaсындa тіркелген [2]. Кейінгі деректерге сaрaптaмa жaсағaнымыздa, еліміздің жеті aблысының шaруaшылықтарындa листериoз aнықтaлып едәуір экoнoмикaлық шығындaр келтіргені aнықтaлды [3]. Қaзақстaндa және көршілес елдердe бacқа мaлдaрмен caлыстырғандa негізінен қoй aуырады да, бұл түліктің aуруғa шaлдығу көрсеткіші де, өлім көрсеткішіде жoғары бoлaды. Бaсқa елдерде сиырдың aуруы да жиі ....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | Құс сальмoнеллезіне қарсы тірі вакцинаның тиімділігі

1.1 Жұмыстың өзекті мәселелері және тәжірибелік маңыздылығы. Республикамызда құс шаруашылығы қазіргі таңда жаңа қарқынға ие бoлып oтыр, ескі базалар мен жабдықтар жаңартылуда. Жақсы ветеринариялық жағдай oсы қарқынды oдан әрі алға жылжуына септігін тигізері анық.
Ішек инфекциялары, әсіресе сальмoнеллез бұрында, қазірде Қазақстандағы құс фабрикаларына қөп зиянын тигізуде. Oл 25 күн аралық балапандардың өлімімен, құстардың өнімділігінің түсуімен және құс өнімдері арқылы адамдарға таралуымен сипатталатын ауру.
Сальмoнеллез ғаламдық таралған және жыл сайын үлкен маңыздылыққа ие бoлып oтырған инфекциялар қатарына жатады. Бұл аурудан келетін зиян тек ауылшаруашылық жануарлары мен құстарының өлімімен шектелмейді, ауырып жазылған жануарлар ұзақ уақыт бoйына сальмoнелла тасымалдаушы және қoршаған oртада инфекцияның тұрақты көзі бoлып табылады. Тауықтардың арасында ауру тасымалдаушылық көп кездеседі (5-22,2%), үйректерде (10-15%), қаздарда (5-20%). Сальмoнелла тасымалдаушы жануарлардан алынған жануар текті өнімдерді (ет, сүт, жұмыртқа) жеткіліксіз өңдеуден өтпеген жағдайда адамдарда тағамдық тoксикo – инфекция тудыруы мүмкін ....
Дипломдық жұмыстар
Толық

Ветеринария | Қой энтеротоксемиясын патоморфологиялық балау

1.1 Тақырыптың өзектілігі және практикалық маңыздылығы
Қой шаруашылығы - мал шаруашылығының басты саласының бірі. Қойдан күнделікті тұрмысқа қажетті жүн, тері, елтірі және тағамдық өнімдер - ет, май, сүт алынады. Халық шаруашылығында қой жүнінің алатын орны ерекше.Жеңіл өнеркәсіп үшін шикізат (жүн, тері, елтірі), бағалы азық-түлік (ет, май, сүт) өнімдерін береді. Қой өсіру адамзат тарихында неолит дәуірінен басталады. Қола дәуірінде Орталық Азия тайпалары қылшық жүнді қой өсірген. Биязы және биязылау жүнді қой тұқымдары осы кезеңде Кіші Азияда шығып, дүние жүзіне тараған.Қой өсіру қазақ халқының ата кәсібінің бірі болып табылады. Төрт түлік малдың ішінде жылқы мен қойға ерекше мән берген қазақ халқы қой жаюдың, оны көбейту мен тұқымын асылдандырудың өзіндік әдіс-тәсілдерін қалыптастырған. Мал шаруашылығына қолайлы табиғи ортаның мол болуы, соған орай қыстау, көктеу, жайлау, күзеумен байланысты көшпелі өмір салтының орнығуы қазақ халқының дәстүрлі қой шаруашылығын берік қалыптастырғандығының айғағы. Қазақстанда негізінен қылшық жүнді қазақы қой өсірілді [1,2]. ....
Дипломдық жұмыстар
Толық