Шоқан - Қазақтың тұңғыш ғалымы

Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов – қазақтың ұлы ғалымы, шығыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы. Шоқан 1835 жылдың қараша айында Құсмұрын бекетінде қазіргі Қостанай облысы Әулиекөл ауданындағы Құсмұрын жерінде атақты аға сұлтан Шыңғыс Уәлиханов отбасында дүниеге келген. Әкесі Шыңғыс Уәлиханұлы аға сұлтан болған. Шоқанның өз атасы Уәли Орта жүздің ханы болған. Арғы атасы – Қазақ ордасының Ұлы ханы Абылай, Шоқан – оның шөбересі. Шоқанның шын есімі – Мұхаммед-Қанафия. Шоқан әкесі ашқан ауыл мектебінде хат таныған. Шоқан 12 жасына дейін Құсмұрындағы мектепте оқып, мұсылман діні ілімімен танысты. Шоқан ауылдық бастауыш мектепте оқып жүріп-ақ араб, парсы, шағатай тілдерінің негізін үйреніп алды. 1847 жылы 12 жасар Шоқанды әкесі сол кездегі ең таңдаулы оқу орны болып есептелген Сібір кадеті корпусына оқуға орналастырады. Шоқанның бүкіл келешегі мен ғылым, өнер жолындағы талантын ашуда бұл оқу орнының маңызы ерекше болды. Бұл жабық әскери оқу орны болғанымен, көптеген пәндер әскери сабақтарға қоса, орыс, батыс әдебиеті, географиясы мен тарихы, философия, физика, математика негіздері, шетел тілдері оқытылған. Кадет корпусына алғаш оқуға түскен кезде Шоқан орыс тілін білмесе де, өзінің зеректігімен тілді тез үйренді. Шоқанның 51 корпуста бірге оқыған Г.Н. Потанин: «Өзінің орыс жолдастарын басып озып, Шоқан тез жетілді…

Мәтіндер
Толық

Бекболат Тілеухан жезөкшелікке салынған қыздарды қалай жөнге салу керектігін айтты

Әнші әрі қоғам қайраткері ретінде танымал Бекболат Тілеухан бүгінгі қоғамда орын алып жатқан түрлі жайттарға қатысты өз ойын ортаға салып, жезөкше атанған қазақ қыздарын қалай жөнге салу керектігін айтты. Ол "Қазақ" газетіне арнайы сұхбат берді, деп хабарлайды NUR.KZ.
Жаңалықтар
Толық

Қанат Исламды қаралаған «азамат» қазақ халқынан кешірім сұрасын!

Еліміз көкке көтеріп, мақтан тұтатын боксшылар дегенде сіз кімді ойлайсыз? Иә, әрине, әлемдік рингтерде күшін салып, елге жеңіспен оралатын Геннадий Головкин бірінші кезекте ойыңызға келері сөзсіз, оның орны бір төбе. Алайда нағыз қазақтың азаматы, елдің туын көкке желбіретіп жүрген палуан Қанат Ислам да ескерусіз қалмасы анық. Кәсіпқой бокста еліміздің намысын қорғап жүрген қазақ боксшысы бар деп мақтанышпен айтуға тұрарлық.....
Жаңалықтар
Толық

Жас журналистер додасы Сыр елінде

20 сәуір. Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінде журналистика мамандығы бойынша ІХ пәндік олимпиаданың ашылу салтанаты өтті. Шара оқу-тәрбие жұмыстары жөніндегі проректор Б.Ж. Әбдікәрімов сөзімен басталды. Ізінше, университеттің өнерлі жастары концерттік бағдарлама ұсынып, келген қонақтарға тамаша көңіл-күй сыйлады. Кеш аясында дүбірлі додаға республиканың әр түпкіріндегі 13 ЖОО келген топтар таныстырылды. Атап айтатын......
Жаңалықтар
Толық

Аурухана ашқан қазақ

Бір күні қазақ аурухана ашыпты. Ол ашқаннан кейін айтады:
- Мен барлық ауруды емдеймін, бағасы 5000 теңге, егер емдей алмасам мен саған 10 000 теңге беремін дейді. Ертеңіне орыс үйінде отырып ойлайды, мен бос жатпай ақша табайын дейді де......
Анекдоттар мен әзілдер
Толық