Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Тірі ағзалардың көп түрлілігі. Биосфера және экожүйе
Сабақ тақырыбы: Экожүйедегі энергия тасымаланың тиімділігі. Энергия ағыны және қоректік тізбектер. Экологиялық пирамида түрлері.
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 9.3.1.2 - энергия ағымының тиімділігін есептеу
9.3.1.3 - энергия, биомасса және сандар пирамидаларын салыстыру
Сабақ мақсаттары: Барлық оқушылар: қоректік тізбек құрады
қоректік тізбекте өндірушілер, тұтынушылармен ыдыратушыларды анықтайды пирамиданың үш түрін суретінен анықтайды
Оқушылардың көпшілігі: ресурстардағы веб-сайттың көмегімен өздерінің қоректік тізбектерін құрайды.есептеулерді жұпта орындайды.
энергия ағыны тұрғысынан экологиялық пирамиданы сипаттайды
Кейбір оқушылар: қоректік тізбектегі энергия ағымы мен заттардың айналымын талдайды.Есептеулерді өз бетімен орындайды. .....

Пән: Биология
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Биосфера және экожүйелер
Сабақтың тақырыбы: Табиғи қоректік тізбекті салыстыру. Қоректік тізбек және қоректік торлар.
Осы сабақтың көмегімен қол жеткізілетін оқу мақсаттары: 7.3.1.2 табиғи қоректік тізбекті салыстыру
7.3.1.3 қоректік тізбек және қоректік торларды құру
Сабақтың мақсаттары: Әртүрлі экожүйелердегі абиотикалық факторларды анықтау;
Аталған экожүйелердің мысалында жануарлар мен өсімдіктердің өзара қоректік қарым-қатынастарын ажырату, байланыс орнату;
Әртүрлі экожүйелерде мекен ететін ағзалардың мысалында қоректік тізбектер мен қоректік тор құрастыру. ....

Пән: Химия
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Химиялық элементтер, қосылыстар және адам ағзасы
Сабақтың тақырыбы: Қоректік заттарға тест
Осы сабақ мүмкін ететін оқыту мақсаты: Кейбір қоректік заттарды: көмірсулар (қант, крахмал) нәруыз, майларды ажыратады және оларды анықтау;
Сабақ мақсаты: • тағам өнімдерінің негізгі құраушыларын тест арқылы ажыратуды үйрету;
• тест нәтижесі бойынша тағамның негізгі құраушыларын анықтау;.....

✔Жаңғақтың қоректік құны жоғары. Оның құрамында ақуыз, қанықпаған май қышқылы, көмір-су қосылысы, кальций, фосфор, темір, каротин, рибофлавин, никотин қышқылы бар. Ол адам денесіне өте қажетті, пайдалы азықтық ретінде қарастырылады.

✔Миды қуаттандырады. Жаңғақтың құрамындағы белоктализин мен фосфатид ми жасушаларын жандандырып, жүйке қуатын жоғарлатады.

✔Холестеринді төмендетеді. Жаңғақ дәнінің құрамында 65% май бар. Ол адам денесіндегі қан айналысын жақсартады. ......

Ауыл шаруашылығының негізі неолит дәуірінде пайда болды. Осы кезден бастап адамның табиғатқа әсері айқын сезіле бастады. Үй жануарларын өсіру үшін адам жайылымдық жерлерді игеріп, бұл жерлерде бұрын тіршілік еткен жабайы жануарларды қуып, аулап, олардың санының азаюына себеп болды.
Табиғатқа тигізетін зиянды әсерлердің негізгі себебі табиғи экожүйелер мен биоценоздардың мәдени ауыл шаруашылық жүйелеріне айналуы болып табылады.
Ауыл шаруашылығы өндірісінің дамуы табиғи экожүйелердің өте үлкен масштабта жойылуына әкелді. Мұндай деградацияға ең алдымен тропиктік экожүйелер ұшырады. Ормандарды кең масштабтарда кесу, жерді тиімсіз, жүйесіз пайдалану бүкіл эволюция нәтижесінде қалыптасқан экожүйелердің қалпына келмейтіндей болып бұзылуына әкеліп соқты.
Бір кездердегі құнарлы топырақтар мен ландшафттар азғантай уақыт ішінде шөл далаларға айналады. Ауыл шаруашылығы бұдан он мыңдаған жылдар бұрын Палестина мен Сирияның солтүстік аудандарында пайда болды. Қазір бұл үлкен, бір кездегі гүлденген территория құмды далаға айналған. Құнарлы топырақтарды жүйесіз, қалай болса солай пайдалану, алдымен біртіндеп ормандарды азайтты, одан кейін топырақтардың екінші қабатын, ең соңында бүкіл топырақты жойды деуге болады ....