Ыбырай Алтынсарин (Жаман жолдас)

Ыбырай Алтынсарин барлық әңгімелері жинағы
Әңгімелер
Толық

Ыбырай Алтынсарин (Өрмекші, құмырсқа, қарлығаш)

Атасы он жасар ұл баласымен далада келе жатып, баласынан сұрады:

– Анау өрмекшiнi көремiсiң, не iстеп жүр?
– Көремiн, өрмек тоқып жүр.
– Анау құмырсқаны көремiсiң?
– Көремiн, аузында бiр нанның......
Әңгімелер
Толық

Ыбырай Алтынсарин (Асыл шөп)

Злиха мен Бәтима деген біреудің қызметінде тұрған екі қыз бала төбесіне бір-бір жәшік жеміс көтеріп қалаға келе жатыпты-мыс. Злиха ахылап-ухілеп шаршадым деп, Бәтима күліп, әзілдесіп келе жатады. Сонда Злиха айтты:
- Сен неге мәз болып қуанып келесің, төбеңдегі жәшіктің ауырлығыда....
Әңгімелер
Толық

Ыбырай Алтынсарин (Алтын – айдар)

Бір хан болған екен, оның екі қатыны болыпты. Олар бала таппапты. Сол уақытта бұл бай сапарға шығуға ойланып, қатындарына айтыпты:

— Мен келгенше не істеп, не тауып қоясыңдар? – депті.

Сонда үлкен қатыны айтыпты:

— Мен сен келгенше алтыннан әдемілеп.....
Әңгімелер
Толық

Ыбырай Алтынсарин (Айуанның естісі көп, бірақ адамдай толық ақылы жоқ)

Ит адамға шын дос жануар. Дүние жүзінде иттің неше атасының ұлы бар: біреуі қора, біреуі үй күзетеді, біреуі малшы орнына мал бағады, біреуі аң, құс алып береді, біреулері, тіпті, ат орнына жегіліп те жүріледі; бұлардың бәрін де екінші кітапта уақытымен айтармыз.
Англия жұртының ең үлкен Лондон деген қаласында өрт....
Әңгімелер
Толық

Ыбырай Алтынсарин (Әдеп)

Бiр жүрттың бас әкiмi екiншi бiр байға жолығысып сөйлесiп тұрғанда, қасынан бiр жарлы мұжық өтiп бара жатып иiлiп, бас ұрып сәлем бердi дейдi. Оған қарсы әлгi үлкен әкiм төре онан да төменiрек бас ұрып сәлем....
Әңгімелер
Толық

Ыбырай Алтынсарин (Бір уыс мақта)

– Бiр кiшкентай қыз әкесiнiң шапанын жамап отыр екен, шешесi қасына отырып, ақыл айтты:

– Балам, дүниедегi жаратылған жанды-жансыздардың ешқайсысының да керексiз болып, жерде қалатыны болмайды, – деп. Сол сөздi айтып отырғанда, қыз бала киiмiн жамап болып, жердегi мақтаның қиқымын.....
Әңгімелер
Толық

Ыбырай Алтынсарин (Бай мен жарлы баласы)

Асан деген бай баласы, Үсен жарлы баласы – екеуi құрдас екен. Бiр күнi ел көшкенде қыр астында ойнап жүрiп, ескерiлмей, екеуi жұртта қалыпты. Бiр мезгiлде үйге баралық деп келсе, ауыл жоқ, құр жұрты жатыр. Асан айқай салып, жылай бастады, Үсен ойланып тұрды да айтты:

– Жылағанмен еш нәрсе өнбес. Көшкен ауылды iздеп табалық.

Жұртта бiр көзi сынған ине жатыр екен, оны алды және бiр пышақтың.....
Әңгімелер
Толық

Атымтай Жомарт әңгімесі — Ыбырай Алтынсарин

Атымтай жомарт өзi есепсiз бай бола тұрып, күн сайын бiр мезгiл үстiне ескi-құсқы киiм киiп, отын кесiп, шөп тасып жұмыс қылады екен. Бiр күнi өзiнiң жақын, таныстары сұрады дейдi:

– Жомарт, құдай бергей дәулетiңiз бар, ашқа – тамақ, жалаңашқа.....

Әңгімелер
Толық