Жылуөткізгіштік. Конвекция. Сәуле шығару. Физика, 8 сынып, қосымша материал.

Сабақ тақырыбы: Жылуөткізгіштік. Конвекция. Сәуле шығару

Оқу мақсаты: Жылу берілудің түрлерін салыстыру

Теориялық материалдар:

Дененің ішкі энергиясын өзгерту тәсілдерінің бірі жылу берілу. Жылу берілу әрдайым бір бағытта жүреді:көбірек қыздырылған денеден азырақ қыздырылған денеге қарай жүреді.

Дененің көбірек қызған бөлігінен азырақ қызған бөлігіне энергияның берілуі жылу өткізгіштік деп аталады.

Вакуумде жылу өткізгіштік болмайды.

Өткізгіштігі нашар:сұйықтар мен газдар.

Өткізгіштігі жақсы: металдар, олардың ерітінділері және қатты денелер.

Металдардың жылуды жақсы өткізгіштігінің тұрмыста пайдасы зор

Жануарларды қыста аяздан, жазда ыстықтан жүндері қорғайды, себебі жүн жылуды нашар өткізеді

Қар қыстық егінді үсіп кетуден сақтайды. Жылуөткізгіштігі нашар заттар тұрмыста кең қолданылады.

Сәуле шығару деп электромагниттік толқындар көмегімен бір денеден екінші денеге энергияның берілу процесін айтамыз.

Ерекшелігі:

• Вакуум арқылы да таралады.
• Әр түрлі денелер жылуды түрліше жұтады .
• Дененің температурасы неғұрлым жоғары болса, соғұрлым сәуле жоғары шығарылады.

Денелердің сәулені жақсы жұтуы: қара денелер, кедір-бұдыр бет, қара күйе (сажа).

Нашар жұтуы: ақ денелер, жылтыр,айналық беттер

Конвекция сұйықтың немесе газдың ағысы арқылы энергияның тасымалдануы барысында жылу алмасу процесі.

Жылу батареялары әдетте еденге жақын, ал кондиционерлер бөлменің жоғарғы жағында орналасады.Күнделікті тұрмыста біз су қайнату үшін астынан жылу береміз. Суды және ауаға жылу берілу төменнен жоғарыға қарай жүреді.

Қатты денелерде және вакуумде конвекция болмайды.

Конвекцияның әсерінен Атмосферада жел пайда болады.Теңіз жағасында күндізгі, түнгі бриз деп аталады

Пайдалы ссылкалар:

https://www.youtube.com/watch?v=lVCbOU2vSu8жылуөткізгіштік туралы

https://www.youtube.com/watch?v=raAyQxtJeq4 конвекция туралы

https://www.youtube.com/watch?v=iv9VKIo7GIQ сәуле шығару туралы

Тест жауаптары