Судың кермектігі. Химия, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Мектеп: Көкшетау қ ФМБ НЗМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10А/ 10В

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Судың кермектігі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

10.4.1.5 судын кермектілігі және оны жою амалдарын түсіндіру.

10.4.1.6 Қазақстанда сілтілік және сілтілікжер металдардың табиғи қосылыстарының таралуын білу.

10.2.2.1 массасын есептеу, реагентегі заттың мөлшері немесе өнімнің химиялық теңдеуі бойынша, металдардың және олардын қосылыстарының генетикалық байланысын көрсетілуі.

 Сабақ мақсаттары

Сабақтың соңында оқушылар:

судын кермектілігі және оны жою амалдарын айта алады

сілтілік және сілтілікжер металдардың табиғи қосылыстарын айта алады

масса, заттың мөлшерін есептей алады

Жетістік критерийлері

Оқушы мақсатына жетеді, егер:

судын кермектілігі және оны жою амалдарын айта алса

сілтілік және сілтілікжер металдардың табиғи қосылыстарын айта алса

масса, заттың мөлшерін есептей алса

 Тілдік мақсаттар

Терминология:

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

.

 Құндылықтарды дарыту

Нақтылық, тазалық, ұқыптылық, жан-жақтылық, патриотизм

 Пәнаралық байланыстар

География-кен орындары

Математика-есептер шығару

 АКТ қолдану дағдылары

Интерактивті тақта, Powerpoint презентациялары

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Стартер:Демонстрациялық жұмыс көрсетіледі, түрткі сұрақ арқылы жаңа сабақты ашады.

Қайнаған су мен құбыр суына кір сабын салып әсерін оқушылар талдайды, және қайнаған суда сабын жақсы көпіршектенгенін байқағандарын айтады. Бұл кермек су немесе қатты су екенін айтып жаңа тақырыпқа көшеміз.

Судың кермектілігі құрамында Са⁺ мен Мg⁺ иондарының бар болуынмен сипаталады.

Қайнаған су,

Құбыр суы,

кір сабын(хоз.мыло)

Судың кермектігі уақытша және тұрақты кермек болып бөлінеді. Суда Са(НСО₃)₂ және Mg(HCO₃)₂ гидрокарбонаттары болғанда уақытша кермектік болады. Сондықтан кейде оны карбонаттық кермектік деп атайды. Уақытша кермектікті суды қайнату арқылы (ерімейтін карбонаттар СаСО₃ және MgCO₃ қақ түрінде тұнады) жоюға болады:

Төмендегі теңдеулерді оқушылар аяқтап, жеке жұмыс жасайды.

Са(НСО₃)₂ = СаСО₃↓ +СО₂↑+ Н₂О

Бірақ судың көп мөлшерін техникада кайнату кымбатка түседі. Уакытша кермектікті қайнатудан баска, әк сүтін немесе соданы қосу аркылы жоюға болады:

Са(НСО₃)₂ + Са(ОН)₂ →2СаСО₃↓ + 2Н₂О

Mg(HCO₃)₂ + Na₂CO₃ →MgCO₃↓+ 2NaHCO₃

Егер табиғи судың құрамында кальций мен магнийдің басқа еритін түздарының (сульфаттар, хлоридтер, дигидрофосфаттар, ортофосфаттар, нитраттар) болса, судың турақты кермектігі болады немесе оны карбонатты емес деп те атайды. Тұрақты кермектік суды қайнату арқылы жойылмайды. бірақ әк суын немесе соданы қосканда барлық Са^а+ жөне Mg²⁺ катиондары (уакытша және тұракты кер-мектік) СаСО₃ және МgСО₃ түрінде түнбаға түседі:

CaSO₄+ Na₂ CO₃ = CaCO₃↓ + Na₂SO₄

Жалпы кермектікті жоюдың, ең жақсы реагенті натрий орто-фосфаты Na₃PO₄:

3Ca(HCO₃)₂ + 2Na₃PO₄ = Ca₃(PO₄)₂↓+ 6NaHCO₃

3MgSO₄ + 2Na₃PO₄ =Mg ₃(PO₄)₂ + 3Na₂SO₄

Презентация,

Интарактивті тақта

Қазақстанда сілтілік және сілтілікжер металдардың табиғи қосылыстарының кен орындары таралуы туралы берілетін сұрақтарға ақпарат жинау. Оқушыларды 2 топқа бөлеміз(сілтілік және сілтілікжер металдар).

Жергілікті жердің кен орындарынамен салыстыруға ерекше назар аудару керек.

Ноутбук, сұрақтар, картаның суреті

Тапқан мәліметтерін ортаға салып, қоргау. Екі спикер бір топтан, карталарын қорғайды. Басқа топтар айтылмаған ақпаратты қосады.

Екі топтағы әр оқушыл бір-бірін түсті қағаздармен(жасыл-өте жақсы,

сары-жақсы және қызыл-нашар) бағалайды.

Түсті қағаздар

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет

Оқушылар өздерінің жұмысы мен сыныптастарының жұмысын белгілі бір критерийлер бойынша бағалай алады

Сабақтын аяғы

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Оқушылардың көзіне жаттығу жасауы арқылы шаршамауды болдырмау.

Сабақ мақсаттары/ оқыту міндеттері шынайы болды ма ?

Оқушылар бүгін нені үйренді?

Сабақ үстіндегі ахуал қандай болды?

Менің жоспарлаған дифференциация жақсы жұмыс жасады ма?

Таймингті ұстандым ба?

Мен өз жоспарыма қандай өзгерістеренгіздім және неге?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?