Махамбет өтемісұлы шығармашылығы туралы Өлеңдер ✍️

Арғымақтан туған қазан ат,Шабуыл салса нанғысыз.Қазан аттан туған қаз мойын,Күніне көз көрінім жер шалғысыз.Айырдан туған жампоз бар,Нарға жүгін..

Абайламай айрылдым,Ар жақтағы елімнен -Анау Нарын деген жерімнен.Тірі кеттім демеймін,Кем болмады өлімнен.Теңім үлгі алмады,Аузымдағы..

Хат оқиды молдаларҚаламмен тартқан сиядан.Екі кісі тең барса,Оңды төре бередіАқылға жетіп би адам.Мен тауда ойнаған қарт марал,Табаным тасқа тиер..

Боз ағаштан биік мен едім,Бұлтқа жетпей шарт сынбан.Ел құтқарар ер едім, -Жандаспай ақыры бір тынбан.Томағалы сұңқар мен едім, -Толғамалы..

Мен - қарақұстан туған қалықпан,Сөйлер сөзге жалықпан.Көп ортаға алғандай,Көп соңыма түскендей,Көптің несін алыппын?Тыңдай отыр, әлеумет,Мен әлде де..

Хан емессің, Қасқырсың,Қас албасты басқырсың,Достарың келіп табалап,Дұшпаның сені басқа ұрсын!Хан емессің, ылаңсың,Қара шұбар жылансың.Хан емессің..

Алай ма, сұлтан алай ма!Астыма мінген арғымақАяңдап түсіп марай ма?Арғымақ дейтін жығылар,Найза бойы жар келсе,Жабыдайын жалтаңдап,Түсер жерін қарай..

Мінкен де мінкен, мінкен ер,Бұл сықылды неткен ер?!Құралайдың күніндеЕркек қойдай бөлініп,Көлденең жатқан ЖайықтанҚырқарланып өткен ер.Күншығыстың..

Сонау Еділден бергі жатқан жердейін,Қонар еді-ау біздің елАрқада қоныс шөлдейін.Құралыдан қалған көп тентекБүлдірмегей еді елімдіЛашын құс, бүркіт..

Айналайын Ақ Жайық,Ат салмай өтер күн қайда?Еңсесі биік боз орда,Еңкеймей кірер күн қайда?Қара бұланның терісінЕтік қылар күн қайда?Көдіреден бау..

Таудай болған талаптыңНазары қайтқан күн болған.Жібектен бауы көнеріп,Ақсұңқар ұшқан күн болған.Бағаналы боз ордаЕңкейіңкі күн болған.Телегей-теңіз..

Күмісті мылтық қолға алып,Көлден қуларды ұшырдым.Қолымдағы құсымдыҚапылыңмен ұшырдым.Алтыннан әйбәт тор жасап,Ақырда қолға түсірдім.Шамдансам..

Уа, Исаеке, Исаеке!Кел, кетелік, кетелік,Кетіп бір Жайық өтелік.Атаның жұрты хазірет -Басына зират етелік.Жауырыны қақпақтай,Қара айдары..

Кеше біз зынданда жатып құбылдың,Қамалаған көп дұшпанға қор болдық.Терезеден телміріп,Ағайын мен туғандыБір көруге зар болдың.Ай астында бір көл бар..

Исатай шыққан бас болып,Хан ұлымен қас болып.Арыстанымның баласыАдағанда ел таппай,Адасқанда жөн таппай,Арманда қалды жас болып.Мен Нарыннан..

Ақ жұмыртқа, сары уыз,Әлпештеп қолда өсірген,Туған ұлдан не пайда,Қолына найза алмаса,Атаның жолын қумаса?!Алаштың байлығынан не пайда,Құланнан басқа..

Жайықтың бойы енді су,Кешегі қуатымның барында,Тіземмен бұзып өткенмін.Жаныма айла болар деп,Назарды тастап, ШүренгеКүнім үшін жеткенмін.Әлпештеген..

Бұ дүниенің жүзіндеАйдан ару нәрсе жоқ,Ол түнде бар да, күнде жоқ.Күннен ару нәрсе жоқ,Күндіз бар да, түнде жоқ.Мұсылманшылық кімде жоқ,Тілде бар да..

Қоғалы көлдер, құм, суларКімдерге қоныс болмаған?Саздауға біткен құба талКімдерге сайғақ болмаған?Басына жібек байлағанАрулар кімнен қалмаған?Таңдап..

Беркініп садақ асынбай,Біртіндеп жауды қашырмай,Білтеліге доп салмай,Қорамсаққа қол салмай,Қозы жаурын оқ алмай,Атқан оғы жоғалмай,Балдағы алтын..

Ер жігітке оқ тидіҚыл мықынның түбінен.Жантайып жатып көп іштім,Жаздықтың шалшық көлінен.Қайтейін енді, дүние-ай,Жағдайсыз кетіп барамынҚасымда..

Атама менің сәлем айт,Атын басқа байласын,Еменнен найза сайласын.Достыны достым демесін,Басының тапсын пайдасын.Досты болып жүргендерЖау болып келді..

Бағаналы терек жарылса,Бақыраш жамап болар ма?!Қарағайға қарсы бұтақ біткенше,Еменге иір бұтақ бітсейшіҚыранға тұғыр қыларға.Ханнан қырық..

Атадан туған аруақты ерЖауды көрсе, жапырарҮдей соққан дауылдай.Жамандарға қарасаң,Малын көрер жанындай.Жүйрік аттың белгісіТұрады..

Арғымаққа оқ тидіҚыл мықынның түбінен.Ер жігітке оқ тидіАуыз омыртқаның түбінен.Жантайып жатып көп іштімЖаздықтың шалшық көлінен.Қайтейін енді, дүние..