Махамбет өтемісұлы туралы Өлеңдер ✍️

Айналайын Ақ Жайық,Ат салмай өтер күн қайда?Еңсесі биік боз ордаЕңкеймей кірер күн қайда?Қара бұланның терісінЕтік қылар күн қайда?Күдеріден бау..

Күн қақты ердің астындаКөп жүгіретін күлік бар.Көн садақтың ішіндеКөбе бұзар жебе бар.Қарайғанның, жігіттер,Бәрін кісі демеңіз -Күпе-күндіз..

Ау, қызғыш құс, қызғыш құс,Қанатың қатты, мойның бос.Исатайдан айрылып,Жалғыздықпен болдым дос.Ау, қызғыш құс, қызғыш құс!Ел қорғаны мен едім.Мен де..

Әй, Шонты би, Шонты би!Домбыра тартсам, келер күй.Шын ажалың жетпесе,Ажалдан бұрын өлмессің,Жалаңаш бар да жауға ти!Ажалдан бұрын өлмессің,Тілесем ..

Толғай-толғай жүгірген,Топырақты суырған,Ертеден салса, кешке озған,Ылдидан салса, төске озғанТомаға көзді қасқа азбанҚой мойынды көк жұлын -Көк..

Палуан жолбарыс секілдіАлысқанды алып ұрған білегім,Қамалаған жаудан қайтпағанҚайнаған қара болаттайҚарсы біткен жүрегім!Ертеден кешке дейін..

Ханның ісі қатайды,Азамат ерден бақ тайды.Қанды көбе киініп,Бір аллаға сиынып,Ұрандап жауға тигенде,Кім жеңері талай-ды.Жолдастарым, мұңайма!Жайықтың..

Мұнар да мұнар, мұнар күн,Бұлттан шыққан шұбар күн,Буыршын мұзға тайған күн,Бура атанға шөккен күн,Бұлықсып жүрген ерлерденБұрынғы бақыт тайған..

Таудан мұнартып ұшқан тарланым,Саған ұсынсам қолым жетер ме,Арызым айтсам өтер ме?Арыстаным, көп болды - ауСаған да менің арманым!Кермиығым..

Арғымақтан туған қазан ат,Шабуыл салса нанғысыз.Қазан аттан туған қаз мойын,Күніне көз көрінім жер шалғысыз.Айырдан туған жампоз бар,Нарға жүгін..

Абайламай айрылдым,Ар жақтағы елімнен -Анау Нарын деген жерімнен.Тірі кеттім демеймін,Кем болмады өлімнен.Теңім үлгі алмады,Аузымдағы..

Хат оқиды молдаларҚаламмен тартқан сиядан.Екі кісі тең барса,Оңды төре бередіАқылға жетіп би адам.Мен тауда ойнаған қарт марал,Табаным тасқа тиер..

Боз ағаштан биік мен едім,Бұлтқа жетпей шарт сынбан.Ел құтқарар ер едім, -Жандаспай ақыры бір тынбан.Томағалы сұңқар мен едім, -Толғамалы..

Мен - қарақұстан туған қалықпан,Сөйлер сөзге жалықпан.Көп ортаға алғандай,Көп соңыма түскендей,Көптің несін алыппын?Тыңдай отыр, әлеумет,Мен әлде де..

Хан емессің, Қасқырсың,Қас албасты басқырсың,Достарың келіп табалап,Дұшпаның сені басқа ұрсын!Хан емессің, ылаңсың,Қара шұбар жылансың.Хан емессің..

Алай ма, сұлтан алай ма!Астыма мінген арғымақАяңдап түсіп марай ма?Арғымақ дейтін жығылар,Найза бойы жар келсе,Жабыдайын жалтаңдап,Түсер жерін қарай..

Мінкен де мінкен, мінкен ер,Бұл сықылды неткен ер?!Құралайдың күніндеЕркек қойдай бөлініп,Көлденең жатқан ЖайықтанҚырқарланып өткен ер.Күншығыстың..

Сонау Еділден бергі жатқан жердейін,Қонар еді-ау біздің елАрқада қоныс шөлдейін.Құралыдан қалған көп тентекБүлдірмегей еді елімдіЛашын құс, бүркіт..

Айналайын Ақ Жайық,Ат салмай өтер күн қайда?Еңсесі биік боз орда,Еңкеймей кірер күн қайда?Қара бұланның терісінЕтік қылар күн қайда?Көдіреден бау..

Таудай болған талаптыңНазары қайтқан күн болған.Жібектен бауы көнеріп,Ақсұңқар ұшқан күн болған.Бағаналы боз ордаЕңкейіңкі күн болған.Телегей-теңіз..

Күмісті мылтық қолға алып,Көлден қуларды ұшырдым.Қолымдағы құсымдыҚапылыңмен ұшырдым.Алтыннан әйбәт тор жасап,Ақырда қолға түсірдім.Шамдансам..

Уа, Исаеке, Исаеке!Кел, кетелік, кетелік,Кетіп бір Жайық өтелік.Атаның жұрты хазірет -Басына зират етелік.Жауырыны қақпақтай,Қара айдары..

Кеше біз зынданда жатып құбылдың,Қамалаған көп дұшпанға қор болдық.Терезеден телміріп,Ағайын мен туғандыБір көруге зар болдың.Ай астында бір көл бар..

Исатай шыққан бас болып,Хан ұлымен қас болып.Арыстанымның баласыАдағанда ел таппай,Адасқанда жөн таппай,Арманда қалды жас болып.Мен Нарыннан..

Ақ жұмыртқа, сары уыз,Әлпештеп қолда өсірген,Туған ұлдан не пайда,Қолына найза алмаса,Атаның жолын қумаса?!Алаштың байлығынан не пайда,Құланнан басқа..