Сұлтанмахмұт торайғыров туралы Өлеңдер ✍️

Мен – қазақ, қазақпын деп мақтанамын,Ұранға Алаш деген атты аламын.Сүйгенім қазақ өмірі, өзім қазақ,Мен неге қазақтықтан сақтанамын?
Алтай..

Көңілге қайғы у салып,Көзден жасты барлатқан,Жүрекке жара дақ салып,Жанды ашытып зарлатқанУытың күшті, ажал-ай!
Дегеніне жеткізбей,Қайғыға ойын..

Маңайымнан әрмен кет,Жанды қуыршақ, арам ет.Білдірместен астыртынАлдап едің көз құртын,Құр бояма қызыл бет.
Анадай тұрып қарасам,Жанды ерітер..

Мешіт көзге көркем, өзі биікТұрады жұмасына жұрт жиылып.Ғибраттанып борышымды өтейін деп,Мен бардым шаттықпенен көңілім сүйіп.Қасіретті қара толқын..

Қараңғы тұман түнде еді,Қара қазақ баласы.Ай мен күн һәм жұлдыз жоқ,Жым-жырт сахра даласы:Дау мен жанжал, партияБолған еді арасы.Жасытып еді..

Жұмыр бас, дөңгелек бет, орта бойлы,Толық шеке сыпаттар терең ойды.Тік иық, шын бұраң бел, қардай еті,Сұлу сымбат көркіне көңілім тойды.
Кең біткен..

Ләнет бұлты шатырлап,Жай түсіп неге қатпаймын?Жер жарылып сатырлап,Түбіне неге батпаймын:Ит, құсқа бас игізген,Көкейімді күйгізген,Дүниеден ләззат..

Жас көңілім өз еркінше жүрмек еді,Дүниеде солай өмір сүрмек еді.Бір алладан басқаға бас имеген,Қалпынша қара жерге кірмек еді.
Жас жүрек жалбақтауды..

Көңілім, неге жасисың?Миым, неге ашисың?Ой түбіне жете алмай,Жүректі тырнап қасисың.
Көзім, неге таласың?Үмітсіз қарап барасың.Түтінің жоқ, отың..

Елжіреп қардың көңілі өкпек желге,Жер жібіп және тойып аққан селге,Күн сайын күн күркіреп, көк дүркіреп,«Көш!» - дейді қыстай сасып..

Көк өгіз көзге толық, денесі мол,Басқадан өзін өзі көріпті зор.Табын тастап қосылды жылқыларғаСиырмен бірге жүрсем болам деп қор.
Дос болып өгіз..

Алты жастан оқып ең, ақ кірпігім,Не айтар ең, сұраса егер: «не бітірдің?»«Пәленшелер молдадан оқып жүр» деп,Жел ауыз боп..

Күңгірт түспен ойға батып,Орындыққа отырған.Жүрек қаны сыртқа атып,Бет аузынан оқылған.
Бек мұңайып айтты көз:«Үмітсізбін» деген..

Кешегі күндей түсті бұлт басқан,Еңсесі төмен түсіп әлі қашқан.Булығып тамағына ызалы ойлар,Көздері көрінбейді толған жастан.
Не ғажап: кеше толған..

Жіп-жиі көкте жұлдыз жымдасқандай,Күлімдеп, айға қарап ымдасқандай.Қорылдап, бас жақтарын бүркей түсіп,Жер жүзі жатыр ұйықтап жын басқандай.
Түн..

Желі бар бетке тиген жылы еспе,Күн жылы, аспан жарық оңды кеште.Қарасаң бұл уақытта кең далаға,Әртүрлі қиял келіп түсер еске.
Сайраған көкте торғай..

Келді хатың, мен шаршапОтырғанда дамығып.Хабарыңа бек аңсап,Сүзіліп көзім талығып.
Сөзіңнен көріп өзіңді,Құшақтай алдым қамығып.Кім сүртті сонда..

Кедейлік, сен жексұрын, түсін, суық,Іздемес сені адам керек қылып.Амал жоқ, ықтиярсыз құл қыласыңМаған салса касыма келме жуық.Жанды жеп сен ғой мені..

Көрсетсін қарашекпен еккен ісін,Қиналып жан аямай жеккен күшін,Шекпенге жұрт айтқаны қандай алғыс,Көрсетіп көз алдыма ашсын түсін.Сонан соң маймыл..

Қара дария жердің жүзін алып жатқанҚаз бен қу суын ішпей қанып жатқан.Суына тек тұмсығы тиіп кетсе,Саңқылдап жер жүзіне сөз таратқан.

Кең сарай ұғуынша жұрттың жұмақ,Бар мұсылман жиналып сонда тұрмақ.Ұйқы жоқ, ас ішу жоқ, махаббат жоқ,Не қылған «қызық тірлік» біткен..

Туламашы, журегім,Барасың тулап кіміңе?Тар тағдырдың тасқыныСу толтырған ініңе.
Дүниенің тұрмысынан өтіл жүрек,Менен кетіп, азаптан құтыл жүрек.

Жүрегім, тулап шабасың,Жоқты қайдан табасың,Уытын жайған сыртына,Оны қайтіп жабасың?
Өртендім десем, отың жоқ,Баяғы күш-қуатың жоқ.Келтіретін..

Жазғы кеш, жарық айлы, қоңыр самал,Рахат таза ауасын жұтқанда бал.Сұлу жұлдыз жымыңдап шақырғандайКөрікті нұр сәулеме «өзіңді сал.Алтын ай..

Жаңғырып Алтай тауы саласынан,Майысқан ағаш, шөптер арасынан.Деді маған тырысып құтылмасаң,Сахраның б...іздейсін даласынан.Телміріп бар өмірінде..