Абай құнанбайұлы шығармашылығы туралы Өлеңдер ✍️

Фзули, Шәмси, Сәйхали,Науаи, Сағди, Фирдауси,Хожа Хафиз – бу һәммәсиМәдәт бер я шағири1 фәрияд2.1 - Шағири (арабша) – ақын.2 - Фәрияд (парсыша) –..

Тұлпардан тұғыр озбас шабылса да,Оған да үкі, тұмар тағылса да.Қыжыртпай мені сырттан жүре алмайды,Кім желігіп, қай шеттен қағынса да.Күшік ит бөрі..

Түбінде баянды еңбек егін салған,Жасынан оқу оқып, білім алған.Би болған, болыс болған өнер емес,Еңбектің бұдан өзге бәрі жалған.

Иүзи – рәушан1, көзі – гәуһар2,Ләғилдек3 бет үші әхмәр4.Тамағи қардан әм биһтар5,Қашың құдрет6, қоли шигә7.Өзәң гүзәлләра рәһбар8,Сәңә ғишық болып..

Шоқпардай кекілі бар, қамыс құлақ,Қой мойынды, қоян жақ, бөкен қабақ.Ауыз омыртқа шығыңқы, майда жалды,Ой желке, үңірейген болса сағақ.Теке мұрын..

Жазғытұрым қылтиған бір жауқазын,Қайдан білсін өмірдің көбін азын.Бәйтеректі күндейді жетемін деп,Жылы күнге мас болып, көрсе жазын.Күз келген соң..

Туғызған ата ана жоқ,Туғызарлық бала жоқ.Туысқан туған, құрбыласҚызығымен және жоқ.Тулайын десе шара жоқ,Толықсып жүрер шама жоқ.Ұйқы мен астан дәм..

Әлифдек ай йүзіңе ғибрат1 еттім,Би, бәләи2 дәртіңа3 нисбәт4 еттім.Ти, тілімнән шығарып түрлі әбиат5,Си, сәнаи6 мәдхия7 хүрмәт еттім.Жем, жамалың8..

Ақ киімді, денелі, ақ сақалды,Соқыр, мылқау, танымас тірі жанды.Үсті-басы ақ қырау, түсі суық,Басқан жері сықырлап, келіп қалды.Дем алысы - үскірік..

Өлең - сөздің патшасы, сөз сарасы,Қиыннан қиыстырар ер данасы.Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп,Теп-тегіс жұмыр келсін айналасы.Бөтен сөзбен былғанса..

Тоты құс түсті көбелекЖаз сайларда гулемек.Бәйшешек солмақ, күйремек,Көбелек өлмек, сиремек.Адамзатқа не керек:Сүймек, сезбек, кейімек,Харекет..

Өлсем, орным қара жер сыз болмай ма?Өткір тіл бір ұялшақ қыз болмай ма?Махаббат, ғадауат¹ пен майдандасқан,Қайран менің жүрегім мұз болмай ма?Амалсыз..

Тайға міндік,Тойға шаптық,Жақсы киім киініп.Үкі тақтық,Күлкі бақтық,Жоқ немеге сүйініп.Күйкентай күтті,Құс етті,Не бітті?Атамыз бар,Молдамыз..

Сәулең болса кеудеңде,Мына сөзге көңіл бөл.Егер сәулең болмаса,Мейлің тіріл, мейлің өл.Танымассың, көрмессің,Қаптаған соң көзді шел.Имамсыздық..

Сұм дүние тонап жатыр, ісің бар ма?Баяғы күш, баяғы түсің бар ма?Алды үміт, арты өкініш алдамшы өмір,Желігін жерге тықпас кісің бар ма?!Дәмі қайтпас..

Сүйсіне алмадым, сүймедім,Сүйегім жасып, сор қалың.Сүйісіп саған тимедім,Бола алмадым сенің жарың.

Соры қалың соққы жеген пышанамызҚайтіп суып, жалғаннан күсе аламыз.Құр дәрімен атқанға өлмейді,Өмірі мақтаншаққа нысанамыз.

Сенбе жұртқа, тұрса да қанша мақтап,Әуре етеді ішіне қулық сақтап.Өзіңе сен, өзіңді алып шығар,Еңбегің мен ақылың екі жақтап.Өзіңді сенгіштікпен әуре..

Сен мені не етесің?Мені тастап,Өнер бастапЖайыңаЖәне алдап,Арбап,Өз бетіңмен сен кетесің.Неге әуре етесің?Қосылыспай,Басылыспай,БайыңаЖәне жаттан Бай..

Алыстан сермеп,Жүректен тербеп,Шымырлап бойға жайылған.Қиуадан шауып,Қисынын тауып,Тағыны жетіп қайырған —Толғауы тоқсан қызыл тіл,Сөйлеймін десең..

Сағаттың шықылдағы емес ермек,Һәмишә өмір өтпек ол білдірмек.Бір минут бір кісінің өміріне ұқсас,Өтті, өлді, тағдыр жоқ қайта келмек.Сағаттың өзі ұры..

Сап, сап, көңілім, сап, көңілім!Саяламай, сай таппай,Не күн туды басыңаКүні-түні жай таппай?Сен жайыңа жүргенмен,Қыз өле ме бай таппай?Түн кезгенің..

Сабырсыз, арсыз, еріншек,Көрсе қызар, жалмауыз,Сорлы қазақ сол үшінАлты бақан алауыз.Өзін-өзі күндейді,Жақынын жалған міндейді,Ол – арсыздық..

Сұлу аттың көркі жал,Азаматтың көркі мал.Өмір сүреген кісігеДәулет қызық, бала бал.Бал болатын бала бар,Бал болар ма Рахымшал?!Бүйтіп берген..

Мына үйде отыр Разақ,Елдің жөнін айтар ма,Шақырып алып сұрасақ.Үлкен қожа ортан қол,Өзгелері аты жоқ пенен шынашақ.Сонда Абайдың немересі Әубәкір:..