Еділ туралы Өлеңдер ✍️

Тасысын деп арнасынан аташың,Есім берді, қабыл алған батасын.Тұла бойың тұнып тұрған тылсым жыр,Қызмет ұлтқа, еткін ұлым – боташым.Көзге ілме өзге..

Жайықтай толқып, жапанда қалған Еділше,Ел дейтін еркек егілсін сендей – егілсе.Тағынан тайған қаралы ханның абайсыз,Талайсыз ұлы сендей-ақ болған..

Еділді алса – елді алар,Елді алмаған не қалар?Жайықты алса – жанды алар,Жанды алған соң не қалар?Ойылды алса – ойды алар,Ойлашы сонда не..

Асыққан алдымдағыАғып жатқан өмірге,Ойымды алып толқындары –Қарап келем Еділге.Жатыр екен тасып өзен –Қиялындай халықтың.Ағысында аққан өлең,Тыңдай..

Ең жойқын, ақ жайқын, Ақ Еділ,Сен неткен айдынды ең, кең едің?Қырың құт, баурайың бақ Еділ,Халықтың ырысы дер едім!Көп көрген көне Еділ, ана..

Ар жағында Еділдің бір терең сай, алқарай көк!Сүйреткен жібек арқан телқоңыр тай.Жеңеше-ай, осылайӘнім өзгеше-ай!Ағаштың бұтағына қонып алып, алқарай..

Ар жағында еділдің көрдім сені, жеңеше-ау,Қайық қылып сырғаңды өткіз мені, жеңеше-ау,Мінезің сенің өзгеше-ау.Қайық қылып сырғаңды өткізбесең..

Асыққан алдымдағыАғып жатқан өмірге,Ойымды алып толқындары—Қарап келем Еділге.Жатыр екен тасып өзен—Қиялындaй халықтың.Ағысында аққан өлең,Тыңдай..

Бұл жырларымды белгілі татар жазушысыҒариф Ғұбайға арнаймын.Көп көреген түсімдеҚазан –данқы биік бұл.Қазан қала ішінде:Жылы желдер есіп тұр,Нұрлы..

Ешкімге Мұстай ірілік жасаған жоқ,Екінің бірімен кетеді дос адам боп,Құмар емес сөз алуға.Сөйлеп кетсе ол өзі құстай шешен.Бүкіл Башкирия тұрады көз..

Ақ Еділ, түсіме енген ақ шабыттай,Ақ көбік толқындары ақша бұлттай.Бозарып боз тұманнан кей кездердеЖатады жағасында тас мамықтай.Сыңсыған сырлы..

Рауандап таң да атты,Мен Еділден өткенімде.Тұрды алдымда бір салт атты,Қолын созып көкте күнге.Қиялымен көкті кезгенКең дүниені орағандай.Оның өткір..

Ерке өзенін шолып түнде елімнің,Тұрмын жалғыз жағасында Еділдің.Сылдыр қағып ағып жатыр ағын суТолқынындай лепірген жас көңілдің.Кей кездерде көкке..

Мыңдар жыл аққан кәрі ЕділҚасқая тіліп жерімді,Келмеген кім бар саған бір,Сүймеген кім бар Еділді.Жағаңда туған бауырым,Ақ жарқын орыс..

Алаң да алаң, алаң жұрт,Ақала ордам қонған жұрт,Атамыз біздің бұ СүйінішКүйеу болып барған жұрт,Анамыз біздің БозтуғанКеліншек болып түскен..

Еділ бол да, Жайық бол,Ешкімменен ұрыспа.Жолдасыңа жау тисе,Жаныңды аяп тұрыспа.Ердің құны болса да,Алдыңа келіп қалған соң,Қол қусырып барған..

Біз неткен ер, неткен ер?Сергелдеңмен өткен ер.Еділ менен Дендерден,Сағыз бенен Жемдерден,Онан да талып өткен ер.Арқада Әлім бар-ды деп,Қайыспас қара..

Сонау Еділден бергі жатқан жердейін,Қонар еді-ау біздің елАрқада қоныс шөлдейін.Құралыдан қалған көп тентекБүлдірмегей еді елімдіЛашын құс, бүркіт..

Еділ, Жайық үстінде,Торлаған қара бұлттыСерпу үшін күшінеТүсіп Чапай жорытты.Патшаның торын қырқуға,Жандаралды құртуға,Халық үшін жан қыйып,Түсті..

1Бүктетіліп жатқан белСүтке тойған марқадай.Бұйра қою қарағайБелге біткен шалқалай.Су жеп қойған жұмыр тасТүйір-түйір малтадай.Арнада өзен..

1.Араладым біраз күнЕділдің саға өлкесін.Қазақты көрдім қуарғанЖүк тасып, тескен желкесін.Балық аулап бозарып,Жайлау қылған көл төсін.Селеңдейтін..

Еділ, Жайық - екі өзен,
Талсыз болар деймісің.
Көкшетаудың көп көлі
Елсіз болар деймісің.
Бота көзді бойжеткен
Жарсыз болар деймісің.
Абылай..