Иван франко туралы Өлеңдер ✍️

Қаралы сол бір күндері, Қоршады ляхтар қаланы;Минамен бұзып іргені, Дамылсыз атой салады.Казак пен мещан әулеті, – Олар да үзбей үмітін;Зеңбірек –..

Бас идім, жыршым, жырлаған халық тағдырын, –Талай мың жаннан, тілектес болған кезінде,Украинаның атынан, шеккен зарлы мұң,Өміріңді арнап, куәсі..

Еріккен бала ермегі, –Бос қиял емес, елес құр;Шықпаған даңқы ер ме еді?!Албырт та сұлу емес бұл;Күйдім де сүйдім емес бұл,Жел – шуы, толқын – жарды..

(Сонет)Жасыма, жас дос, жасқанба қапас түрмеден,Қаймықпа шынжыр, кісеннен!..Кейде бұл жыланСұп-суық болып сумаңдап кірер іргеден, –Қорқыта алмас..

1.Табиғат-ана!Шеберсің мұнша сен неткен!Жайқалған байтақ жазираң жанды тербеткен, Өмірді бірақ тұйықтап тап-тар клетка,Қуыста құйттай ержеткен.Қиялды..

Парсының байтақ жерінде, Дәулетті небір қаланың;Жайлаған аштық елінде, – Қынадай қырды адамын.Қарс жауып патша қабағын, Шақырды шонжар..

Адам ата күнәкар боп қуылып,Біздің әулет оралмады пейішке, –Жаратушы кәрін төгіп, қуырып;Арот, Марот деген екі періште, –“Сіздікі жөн!” – депті келіп..

(Еркін аударма)Ау құру – аңшы ермегi, Ажал тұр кiмге жолығып?Сазайын тағдыр бергенi, – Түскен соң торға торығып.Үзе алмай тор мен қазықты, Сол ауға..

Сүйгем жоқ, жо-жоқ өзіңді,Жұпарын шашқан лала гүл;Сүйгем жоқ нұрлы көзіңді, –Басқадан ыстық дара бұл.Ол да емес – сылқым күлісің,Сыңғырлап болған..

Бауырым, Русьті сүйдің сен,Сүймеген оны – мен жасық?!Шын сүйген сенсің, бауырым,Мен жүрмін – текке жер басып?Бауырым, Русьті сүйдің сен,Сүйесің май..

Мен, Сурка, сорлы еврей,Бермеген көрік құдайым:Қортық боп бойым өспеген,Қорлықпен кетті шырайым.Қалайша бірақ болмақпын, –Сұңғақ та Сурка..

1.Алдымда – аңыз, шомылдырған нұрлы аспан:Ыстығы жоқ жарқырайды алтын күн.Тыншу жерде құстар ән сап тынбастан, –Ал жүректі шалды неге салқын..

1.Күллі жерде ашкөз, жасыл бұл жылан,Terminus та, меже боп та тым қатал,Құнарсыздау егіс бойлай жылжыған,«Сенікі» де, «менікі» боп тұр қатар.Анау..

Тырналар ұшып барады,Сыналай жарып әуені;Думанға бөлеп даланы,Балалар әнге салады,Наным мен ескі әуені:Тырау тырау, тырналар!Қонатын жер мұнда..

Европа елдерінің ішінде,Сасық томар секілді бір мүк басқан;Австрия – нақ қанаушы пішінде, –Тоқырау мен топастығы жұптасқан.Қайда барсаң – зар илеуі..

Ән де тынды, қанат қақпай биікке, –Ерікті құс самғау үшін жаралған;Торға түсіп торыққан ол күйікте,Адамдар да тар қапаста қамалған.Қай түріңмен ән..

Өтті ме ол кез?Шығар ма естен бірақ та?!Каракозов, Пестель, Соня мерт болған;Кісен үні келмей ме әлде құлаққа,Достоевский, Тарасқа азап, дерт..

О, Россия,мекені мұң, төзімнің,Қай заманға тап болдың сен бүгінде;Менменсінген аға ұрпағың өзіңнің,Ұйлығыпты, үрей басым түрінде.Дірдек қағар –..

Ерте тұрып, бет шаямын күнде мен,Тез киініп, төсек жию – ғұрып боп; Камераны ысып шығып құмменен,Бой жазамыз әрлі-берлі жүріп тек...Тірлік үшін..

Ертеректе, Мырзаның бір үйінде,Жастық шақта жалын атқан, думанды,Сыр ақтарып «Не істеу керек?» туралы, –Әңгіме боп, келе алмадық түйінге...Үйдегілер..

Мал сияқты түстеп шығар жазарда:Пішінінді, атың менен жасынды,  Үмітіңді үзе бер (итальян.) Тағы-тағы, көзіңді де шашынды,Венаға айдап апарардай..

Осы үйде ғой шер торлаған жүректі,Жайған ұя індет, қайғы, қысымды;Кірген пенде, жасыр тырнақ, тісіңді,Доғар ойды, тый арман мен тілекті!Қырқылады..

Жетер енді!Ағыл-тегіл шалқығанӨмір жайлы айтып келдік аңыздай,Қабыршағы жалтыраған қоңыздай,Дерті асқынып, ішіңді өрті шарпыған. Қатал тәуіп келе..

Нажағай ойнап, жарқылдар барлық жүректен,Қорқасыңдар ма, ертеңнің сендер өртінен,Бұрқ ете қалар ақиқат ізгі тілек пен,Бұғауды бұзып, түнектің бұлтын..

Кім айта алар сен құдырет емес деп?Қай антұрған тебіренбей, түйсінбей,Қарай алар келбетіңе сүйсінбей,Көз алдында қас сұлулық елестеп? Бейіш гүлі..