Тоғай туралы Өлеңдер ✍️

Қалың тоғай көз тартады көркімен,Тіл қатты ол да, қайыңға сыр шертіп ем:-Сырық жаса,Құрық жаса!Кейде менБалта сабы болғаныма өкінем. Бұл басымнан..

Бозторғай, әсем жерімніңтөгілдірші әнін,Мен үшін туған даладанжоқ басқа жұмақ.Көзімнің алды – көк тоғай,көгілдір сағым,Көгалға сіңіп жататынкөк қасқа..

Сырдың бойында,Достың тойында,Түртіп жүректі,Жүрдің ойымда...Көздеп аулақты,Тілек қаулапты.Топ боп тоғайға,Шештік бармақты!..Тоғай құлдап біз,Қызық..

Арыстанның қаншығыжан-жүрeкті жаншыды.Қыздар хoры, сынық жамал, күйкі наз,eскі әуeндeр eгілeді, тарайды,көкжиeккe басын сүйeп ұйқы-жаз,жапырақтар..

Тоғайы торғын Көкше құзТөніп тұр биік төбемде.Көкірегі ащы көк теңізДөңбекшіп жатыр төменде.Кемерді мəңгі кернегенТүрі бар – қашан көрсең..

«Көк бүлдірген» тоғайы...Ылғи сары жапырақ.Мəуесі тұр молайып,Тама жаздап, қалтырап.Бармағыңды тигізсеңБола қалар жосадай.Бір жақындап..

Рүстамның тоғайы» –Қара-көктау түбінде.Түсті жолдың орайыЖақсы сəттің күнінде.Ақ теректер көк бойлап,Жасыл талдар еркелеп,Құстар жырлап..

Осынау нулы өмірде қалың тоғай, Келген көп сындырғысы сағыңды оңай.Досың да, дұшпаның да маңайыңда, Сөнерсің, лауламасаң жалындап-ай.Мына өмір..

– Жемсау бар ма бұлбұлда? –Сонау-сонау өтіп кеткен жылдардабір қарғадан сұрап жатты бір қарға:Қара қарға сұрады ала қарғадан,ала қарға сұрады ұзақ..

Жапырағын жел жұлқып ала қашса,Мұң шағады ақ қайың қара ағашқа.Мұңын шақты бір жігіт маған да кеп,шешем айтты:– Қой, балам, араласпа –кім кінәсіз..

Жетарал Үліңгірдің құйғанында,Туған ел маған бақыт сыйладың ба.Ауылдан аттанарда жаным толқып,Артыма қарай бердім қимадым да.Бурылтай мініп өскен..

Тоғай жаққа тығылып жүредi елiк,Тымпи қыз тына қалар күле берiп.«Iшiмдегiм тап» дейтiн тығыршықтың,Көп жұмбағын қайтейiн бiле берiп…Ай тауып тұр..

–Күн демалыс,сейіл құрып,Қыдырып,Көк шалғынға асыр салып,Жығылып,Тоғай жаққа барып қайтсақ, -дедім менДос қызыма қиылған бір көңілмен.Егер менің..

Жағасында мөлдіреген БалқаштыңЖырын жырлап әр төбе мен әр тастың,Тораңғының тоғайлары өседіКуәсіндей ғасырлардың кешегі.Самал ессе,Жапырағы..

Тораңғының тоғайы бір әуенге көміліп,Түнде көктен маржандар тұрады екен төгіліп.Қалғып-мүлгіп толқындар келе жатқан ән тыңдап,Жағадағы жартасқа..

Тоғай тозып, реңi қашқан белдiң,Тұпнұсқасы секiлдi аспан көлдiң.Сарт-сұрт соғып тұр есiк қабырғаны,Ит қуғандай екпiнмен ашқан желдiң.Қызылқанат..

Беу, жас ағаш,Балғын өмір балапан,Тұр ма сүйіп еркелетіп құба таң?Сенің нәзік жапырағыңды қолаң шаш,Тарап жатқан ақ самалды ұнатам.Балғын, нәзік..

Шақырды мені бұлғаңдап,Ертістегі тоғайым.Бала кезге болған бақӨткен шуақ жаз айым. Өңшең бала, ерке қызЖемісті нуға қызығып,Ертістен жүзіп..

Ат – шабан, аяғы оның ептеп басқанКөзіңді, көңіліңді шектеп тастар.Қызыл гүл қалтырайды, дәл жаныңдажатады шімірікпей көк бет-тастар.Кетеді жас..

Тоғайда бір Терек тұрды,Өзге ағаштан ерек тұрды.Өйткені, ол биік тұрды,Көкте бұлтқа тиіп тұрды.Достарына қарамады,Өзін артық бағалады.Ойлады асқан..

Досты жөндеп таңдағын.Қиянатшыл, кеудесінде болмаса ар,Ондай жолдас ор қазар.Қаскүнемнің қаппау үшін қармағын,Мысалымды аңдағын.* * *Қыстың күні..

Тоғайда болған кісі де арманда,Болмаған кісі де арманда;Ғажап қой маңайың толғанда –Үйеңкі, мойыл, талдарға.Тойғанда көмейің – жеміске,Көкірек..

(Қайнекейге)Тосын бойы толы арша,Тосын бойы қалың ну.Құздарынан таласаҚұйылады ағын су.Түк демейді, ол сағанТоғайынан ал арша.Шық тауына қоршаған,Іш..

Аманбайтоғай,Жыңғылтоғай,Ақкиізтоғай,Шоқпартоғай...Тоғай, тоғай көп тоғай.Тартам алға біріне де тоқтамай.Туған жер бұл – Бекет Пірім және Мен,Жем..

Сарғайдың тоғайда, гүл, күзгітұрым,Жайылып жапырағың тұрған бұрын.Ара бал, көбелек сөл жұтқан сенен,Ол қайда маса, сона, шіркей - шыбын.Саянда сан..