Халық ауыз әдебиеті туралы Өлеңдер ✍️

Бір келген он екі айда қауысым-ай,Шықпайды бұрынғыдай дауысым-ай.Қайырмасы:Беу, беу, Мақпал-ау!Беу, беу, беу, қалқам-ау,Әдемі-ау, қалқам-ау,Айнам..

Қамыс басы жел болса қаусылдайды,Өз-өзінен сөйлесіп саусылдайды.Қайырмасы:Әй, Қапал, дедім-ай!Сені ойласам, қалқатай, сағынғанда,Айтар сөзім ішімнен..

Жылқы айдаймын көшкенде, ай, қаршыға алып,Тал құрығын қолыма, ай, аршып алып.Тұсынан қызды ауылдың ән шырқатып,Ей!Бір тал үкі шекеме шаншып алып..

Қаршығам қаз ал десем, қаз алмайды,Ежелден кекті дұшпан тазармайды.Болғанда қыз саудегер, жігіт базар,Олар да бірін-бірі базарлайды-ай.Қараймын..

Ау!Қарқаралы басында түсер сағым,Сағынғанда қайда едің, ай,Сағынғанда қайда едің, сәуле жаным.Ау!Кәмшат бөрік басында, кәмар белбеу,Сенің сылқым..

Сұрасаң руымды, Қаржас едік-ау,Дос болар әркім, сөзде тұрса берік-ау.Жеріңе пәлен деген барар едім-ау,Аңдушы алты кісі-ай тұрса келіп-ау.Ей, қалқа..

Қарғам-ау, сен қалайсың, а, мен дегенде-ай!Құриды ынтық зарым, әй, қарғам-ау, сен дегенде, әй!Қайырмасы:Әй-а-ла-ла-лайУа-ла-ла-ла-лай а-ла-а.Ой-ла-ла..

Қарғам-ау, ырыйзамын сертке жетсең,Жерлерден қиын-қыстау, қарға, аман өтсең,Сен үшін сонау жерден келдім іздеп,Өзің біл ғашығыңды, қарға, зар..

А!Қарғам-ау, сен қалайсың-ау, мен дегенде-ау,Еш тағат қыла алмаймын-ой, қарғам-ау, сен дегенде-ай.А!Аршын төс, алма мойын-ау, қарағым-ау,Құриды ынты..

Басынан Қарғалының ел айрылған,Қаршығам қазға салған тез айрылған.Жалғанда қыздан сорлы жан бар ма екен,Елінен өлі айрылмай, тірі айрылған.Есіктің..

Ей, қарға-ау алтын жүзің айдан аппақ,Жаныңнан шыға алмадым, ей, қарға-ау, айналақтап-ай!Анаңнан сені тапқан айналайын,Өсірген жұмыртқадай, ей..

Алтыннан салдым жүзік бармағыма,Бұл күнде жан тең келмес салмағыма.Қайырмасы:Қалды-ау, қалды-ау, Қарашаш, қарағым,Құрбы-ай! сағындым..

Омырауыңа жарасқан теңге, тана,Сен де мені өзіңе тең деп сана.Ахау, тең деп сана-ай.Уәдеміз байланса осыменен,Қуантайық, келіссін енді ата-ана.Ахау..

Қарағым, айналайын, кекілдім-ай,Аққудың балапаны секілдім-ау, қарақ-ай.Алтынның қолда барда қадірі жоқ,Кеткен соң қолдан шығып өкіндім-ау..

Су тұнық, аспан жарық, жым-жырт дала, Қаракөз,Желігіп-ау, бой тербедім әнге сала.Қайырмасы:Қаңбақтай жел аударған, Қаракөзім, сүйгенім,Өзіңмен-ау..

Арасы екі ауылдың балғын көлді-ау,Балығын балғын көлдің алғым келді.Бірге өскен кішкентайдан сәулем едің,Жеріңде ат шалдырып қалғым..

Қаракөз сөз айтады жылап тұрып,Көл қылып көздің жасын бұлап тұрып.Қу кәмшат адыра қалған енді аман бол,Жібердім жырақ жерге ылақтырып.Қайырмасы:Жирен..

Қаракөз, ауылың алыс, жерің шалғай,Мен жүрмін дидарыңа бір қана алмай.Ой толқып, жүрек лебі құйқылжыды-ау,Қосылар күн болар ма, ақ..

Қаракөз қайда сенің ыстық шағың,Дүниеде ғашықтықтың дерті қиын.Кешегі жиырма бестің базарында,Болушы ед қалқам ауылы күнде жиын.Қайырмасы:Қара көзің..

Кез болдың тәтті ұйқыда биыл маған,Жел көңіл жігіттікте тыйылмаған.Бір дұшпан арадағы қас ойлар деп,Қалмады елде құрбым сыйынбаған.Қайырмасы:Қардан..

Құдай-ау құдыретіңе таң қаламын,Жолында бір ғашықтың зарланамын.Ішімді ғашық оты-ай күйдіреді-ау,Сыртыма шығаруға арланамын-ай.Ақ ерке, ақша мойын..

Қолыма бір қамшым бар алтындаған-ай,Кей жаман ұстай алмай қалтылдаған-ай.Өзіңді бір көрмесем тұра алмаймын-ай,Көзіңнен айналайын..

Айналайын көзіңнің-ау қарасынан,Нұр көремін жалт еткен шарасынан.Күндіз-түні қасыңнан кетпес едім,Мен қорқамын дұшпанның жаласынан.Қайырмасы:Ей..

Ей, қалқа, сендей болсын жанға серік,Ішің дос, сыртың суық, дәтің берік, ә, сәулем-ай!Ақ иық көктен төніп түйіліп жүр,Түсірмей не себептен жүрсің..

Біздің Бипыл жүр ме екен есен-аман, а-хау,Бейнетімді ұмытам, сені көрсем.Ахау, тәнім,Талма, менің жаным.Қайырмасы:Ей!Күл-ли, күл-ли, Күлжан-ай,Күнде..