Халық ауыз әдебиеті туралы Өлеңдер ✍️

Айта бар, барсаң, сәлем, есіне алсын,Ақ кербез есіне алса, қасына алсын.Қайырмасы:Бинау-ай.Жібектің түйініндей бір сөз айттым,Көрсетпей еш адамға..

Сәлем жаздым, құрбыжан, саған арнап,Шығарайын шерімді, а-ха-ха,ей, бірден талдап.Шырт ұйқыда жатқанда еске түссең,Қанша қашсаң ойым бар, а-ха-ха, ей..

А-ей!Бала едің ақылың бар, ай-ау, аңлағанға-ай,Бересің жүре жауап арнағанға.А-ей!Өзеннің ортасында, ай-ау, сен бір терек-ай,Бір ұстап бұ тағыңнан..

Аппақ еті қардай боп,Бет қызылы қандай боп!Отыр ма екен сол сәулем,Көлге дүзген хандай боп!Қайырмасы:Ау, ей, сәулем,Дебірім, беу-беу.Беу-беу..

Үш қиян — біздің елдің қияны-ай-ау,Даусыңды ести алмадым қиядағы-ай-ау.Болғанда сіз ақ сұңқар қиядағы-ай-ау,Талпынған мен балапан..

Ел көшеді Арқадан Атырау деп,Келер күнді ойлаймын-ау, апырау деп,Бейнем-ау.Жатсам ұйқым келмейді, тұрсам күлкім,Төсегінде айнамкөз-ау, жатыр-ау..

Атым мінген астымда торы жорға,Жорғалатып келемін, а, жанай қырға.Кетер шақта ауылыңа-ай келдім салып,Амандасып сенімен, а, жолығарға.Алма мойын..

Жері кең Баянауыл даңқың асқан,Жер жоқ қой бұл маңайда сенен асқан.Әркімнің туған жері өзіне ыстық,Сондықтан шыдамастан әнге қостық.Қайырмасы:Туған..

Қара тайдың үстінде қалғып жүрмін-ай, ай,Байқасаңыз, ағалар, нағып жүрмін.Башқұлбай, Башқұлбай,Башқұлбай, Башқұлбай!Қайырмасы:Ах-ау..

Су дарияның ортасында қос барабан.Сол таудан дария тасып су тараған.Сұлу қыз, әсем жігіт-ей бәрі сонда,Япырмай, неге келдім-ай сол арадан.Лайда..

Домбырам екі ішекті қолға алайын,Қайырып он екі алуан ән салайын.«Нұр жауар талапты ерге» деген сөз бар,Мен неге бұл талаптан құр..

Есігімнің алдында Балғын көл-ді,Балғын көлдің балығын алғым келді.Кішкентайдан бірге өскен қыз Дариға,Аттандырған жерінде қалғым..

Айналайын атыңнан, Мұхамметім,Анасы өліп жасында қалды жетім.Қайырмасы:Ей, Аллай, жан, Аллай!Жан-ай, пірім, жан-ай, гүлім,Жан-ай сылқым, жан-ай жан.

Қар басты Әупілдектің қамыстарын,Айтады әркім көрген хасірет, зарын.Түседі қайғылыға қара тұман,Кім білер соның қашан ашыларын?Қайырмасы:О-ой..

Алдында есігімнің ну қарағай,Жанбайды отқа салсам қу қарағай.Әридәм, ә-ри-дәм-ай.Жылжыған бәйге атындай жиырма бес,Артыңа кеткенің бе бір..

Аспанда Ай бірдей ме жұлдызбенен,Шын кәмшат түрі бір ме құндызбенен.Әри-ау, құндызбенен.Жарамсыз жай кісіні кім мақтайды,Қоңыр қаз жапалаққа..

Хат жазамын, сәулем, ай, сені ойлап,Булықтырған жүректі толқын бойлап,ой, Әпитөк.Жазып, жазбау дертімді өз қолымда,Тына алмайды ой билеп ерік..

Болдым құмар жасымнан, сәулем, саған,Дидарласар күн туса есен-аман-ай, есен-аман.Сенсіз маған жалғанда қызық бар ма,Жететұғын тілекке болса заман-ай..

Жігітпін бұл алқаның еркесіндей,Қияның қыран түскен түлкісіндей.Қайырсаң ән аяғын мендей қайыр,Сылқылдап сұлу қыздың күлкісіндей.Ән салсам ертеңнен..

Халық сүйіп атады — Әмір-Темір,Даңқын естіп бүкіл жұрт, барлық өңір.Біреулерді тірідей жерге тықты,Ал, біреуге қызықты, ай, сыйлады..

Өсіп тұрған тоғайда мия ма екен,Қызыл камзол үстіңе сия ма екен.Қыз да болса әкеңнің ұлындайсың,Омыртқаның ішінде жұлындайсың.Жылқым жатыр жоғары..

Дүние қызыл түлкі, ау, бұлаңдайсың,Бақ тайса бас пен дәулет о-лаулау,ай, лалалай о-лау, құралмайсың.Меңзеген асқар таудай, ау, есіл көңілім,Дүниеде..

(Әлеушан) (1­нұсқа)Қамысы Атырау көлдің жар болғанда,Дауыстап атыңды айттым зар болғанда.Алыста еске түссе, бей уақытта,Атадым атыңды айтып зар..

Хат жаздым қалам алып Мұстапаға,Тымағын ұшдаппенен тыстағанға, әләләу.Қадірлі заманы бір жақсы адам,Құрбысын кепілдікке ұстата ма, әләләу.Көзіңнің..

Шын күміс шыны-аяғың, тәрелке алтын,алтын да алтын, әләлім-ай,Ойнап жүрген құрбымен болма салқын-ай,әләлім-ай.Құрбыңмен ойнап жүрген болсаң..