Абылай хан туралы Аңыздар ✍️

Ілмек бойынша іздеу:

Жұмбақтар: 1
Өлеңдер: 26
Әңгімелер: 7
Поэмалар: 3
Шығармалар: 1
Анекдот, әзілдер: 1
Аңыздар: 44

Сары бура

Қазақтың дәстүрлі наным-сенімінде, алапаты артық туған адамның желеп-жебеп жүретін киесі көмекке келіп, дұшпанның десін басып, көзге көрінеді екен..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Өтеген батырдың шұбар тегенесі

Атадан балаға мұра болып келе жатқан Өтеген батырдың — Мүйізді атамыздың шұбар тегенесі тарихтың тылсым түпкірінен көп сыр шертеді. Кезінде ұлы тұлға..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Найман Бөдес

Бірде Абылай ханның хабарымен қазақтың көп батырлары жиналады. осы батырлардың арасында шұбар атты Бөдес батыр да болады. Ол Абылай ханның да сенім..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Қасым ханның елге орнатқан тәртібі

Қасым хан ақбоз атқа мінеді екен, айыр қалпақ киеді екен, жолдастары бәрі де бір ыңғай боздан мініп, ақ киім киіп бір бай ауылға келеді екен. Байдың..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Қалмақ, қалмақты ептеп алмақ...

Абылай хан, Өтеген батыр Ұлытаудың бөктерінде аң аулап жүріп, бір сайға келіп аз-кем аялдап, демалуға отырады. Қапысыз отырған хан мен батырдың..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Қазыбектің қаз дауысты атануы (ІІІ нұсқа)

Бұрынғы қазақ пен қалмақ жауынгер кезде, Абылай хан бірнеше батырларды ертіп Сырдария жақтағы халқын аралап кеткенде, Шынбай деген дұшпан астыртын..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Қазыбектің қаз дауысты атануы (ІІ нұсқа)

Кентазы деген қалмақ ханы болыпты. Орта жүздің Абылай деген ханы болыпты. Сол Кентазы сол тұста қазақ жеріне екі рет шабуыл жасапты. Елін, малын..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Қазыбек және қалмақ ханы (VІ нұсқа)

Абылай ханның заманында калмақтың Қоңтажы деген ханы қалың қолмен келіп, бейбіт жатқан қазақ елінің бір шетін шауып алып кетіпті. Қоралы қой, үйірлі..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Қазыбек би елшілігі (І нұсқа)

Абылай хан қазаққа хан болып тұрған күнде Қалдан Шерінге елші жіберген екен. Сонда Қалдан Шерін ханымы Қарабас ханымға айтқан екен:— Қазақтан..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Көк дөнен

Мұңғұл мен қазақ арасының дау-шары бір кездері асқынып соғысқа айналыпты.Бұл соғысқа көк дөненін мініп, бала Жәнібек те шығады. Хан Абылай мұны көрсе..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Келісімге келтірілген қаһарлы сөз (VІІ нұсқа)

Абылай ханның заманында қалмақтың Қоңтажы деген ханы қалың қолмен келіп, қазақтың бейбіт жатқан елін бір шетінен шауып кетеді. Қоралы қой, үйірлі..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Жетім торы

«Жауға барсаң, бәрің бар, дауға барсаң, бірің бар» дегендей, рулы елден шығатын батыр әдетте жалғыз-жарым болмаған. Алдағыға еліктеп, арттағыға..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Жәнібек би

Абылай жоңғар шапқыншыларымен соғысып жүргенде, он сегіз жасар Жәнібек қолды артынан қуа келеді. Келсе, қазақтар бытырап, аты барлыққан Абылайға..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Жаңабатыр әңгімесі

Тілеуімбет Наурыздың Наурызының тарауы: Шобалай, Шобай, Ақай, Төкей, Ерсімбек (Ырсымбек), Мамек.Шобалайдан: Жаңабатыр, Өміртай. Айдаболда — Төлебай..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Жақсы Жанайдар (ІІ нұсқа)

Бұхар ханы Абылай ханға айтты:— Маған қызын жіберсін!Қырық биі мен қызын жібереді: алты қанат ақ үй менен, он нарға жүк артып.Бұхар ханы қырық биден..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Жақсы Жанайдар (І нұсқа)

Күлік баласы Тілеуімбет, мұнан туған — Күнту, мұнан туған — Жанайдар. Бұл Жанайдар — Абылай хан заманында жас бала. Жұрт аузында «Жақсы Жанайдар»..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Ескелдінің ерлігі

Абылай да Ескелдіні ес тұтқан. Бірде қалмақ басқыншылары жауынгерлерінің жойқындығын, дүбірлі екендігін сезген Абылай сарбаздарына: «Қыспаққа түскелі..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Ескелдінің ер атануы

Абылай ханның арындап тұрған кезінде Қаратал өзені бойындағы Үштөбе деген жерде қалмақпен бір қатты шайқас болып, қалмақтың аса зор Далаңқор деген..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Елдің иесі, жердің киесі болады (І нұсқа)

Төле бидің туған жиені Ескелді он алты-он сегіз жасар шамасында осы нағашысының ауылына барады. Сол кезде «Сабалақ» аталып кеткен балаң жігіттің түйе..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Дүниедегі қазына не?

Арқада Алтынбек деген батырдың асы болып үш жүздің баласына түгел сауын айтыпты. Асқа жора-жолдастарымен Өтеген де келеді. Ол алдымен «ханға сәлем..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Дүние қалды

Абылай хан осынау фәни жалғаннан өзінің көшетінін білгендей, дүние салатын жылы қазақ даласының оңтүстігін ара лап қайтуға шығады. Жалаң сейіл, жай..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Бұрынғы заманның адамдарының қандай екенін танытуға сөйлеген сөз

Күлік баласы — Тілеуімбет, мұнан туған — Жанайдар. Бұл Жанайдар — Абылай заманында жас бала. Жұрт аузында жақсы Жанайдар атанған.Сол замандағы..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Бекболат би

Бекболат — қаракесек ішіндегі қазақ еліне даңқты қаз дауысты Қазыбектің баласы. Ол хан Абылайдың ақылшысы, сүйікті де сенімді биі болды. Басқа билер..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Абылайдың тұтқында болуы (І нұсқа)

Қалмақ елі етек-жеңін жинағаннан кейін, Шарыш сынды батырды өлтіріп, елін үлкен күйзеліске ұшыратқан Абылайды іздеді. Ұзақ уақыт іздеп, ақырында..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық

Абылайдың тұтқын болуы (ІІ нұсқа)

Қалдан Шеріннің Сәру деген інісін жорықта кез болып, Абылай өлтірген екен. Қалмақтан шыққан Сына батыр Қалдан Шеріннен қашып, Абылайға келіп..

© Қазақ халық ауыз әдебиеті

ᐈ Толық